ETV Bharat / bharat

Indian Military Academy: 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਪੂਰਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣੋ

author img

By

Published : Jun 4, 2022, 8:50 PM IST

ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ, ਪਰ ਆਈਐਮਏ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਖੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬਹਾਦਰ ਫੌਜੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਣ ਨਾਲ ਭਰ ਦੇਵੇਗਾ।

Indian Military Academy: 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਪੂਰਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣੋ
Indian Military Academy: 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਪੂਰਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣੋ

ਦੇਹਰਾਦੂਨ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਫੌਜੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਲਈ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਹਿੰਮਤ,ਬਹਾਦਰੀ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਜੰਗ ਲੜਨ ਅਤੇ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ 1,400 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਜੋ ਸੂਰਮੇ ਤਿਆਰ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਕਤ ਦੀ ਹਰ ਉਚਾਈ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੁਸ਼ਮਣ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੀ ਦਹਾੜ ਅੱਗੇ ਹਰ ਹਥਿਆਰ ਤੇ ਤਕਨੀਕ ਹਾਰ ਗਈ।

ਇਸ ਵਾਰ ਆਈਐਮਏ ਵਿੱਚ 11 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਾਸਿੰਗ ਆਊਟ ਪਰੇਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੂੰ 288 ਜਵਾਨ ਅਫਸਰ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 8 ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਵੀ 89 ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਿਲਣਗੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਈਐਮਏ ਨੂੰ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ 63 ਹਜ਼ਾਰ 768 ਨੌਜਵਾਨ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਦੇਣ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 34 ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ 2,724 ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

Indian Military Academy: 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਪੂਰਾ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣੋ

ਆਈਐਮਏ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ: 1 ਅਕਤੂਬਰ, 1932 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ (ਆਈਐਮਏ) ਦਾ 90 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਮਾਣਮੱਤਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਅਕੈਡਮੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 40 ਕੈਡੀਡੇਟ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਨੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ 63 ਹਜ਼ਾਰ 768 ਨੌਜਵਾਨ ਅਫ਼ਸਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 34 ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 2,724 ਕੈਡੀਡੇਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 1932 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਐਲ ਪੀ ਕੋਲਿਨਜ਼ ਪਹਿਲੇ ਕਮਾਂਡੈਂਟ ਬਣੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਮਿਥ ਡਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਮੁਹੰਮਦ ਮੂਸਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਸ ਆਊਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। IMA ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਆਰਮੀ ਚੀਫ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

10 ਦਸੰਬਰ 1932 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਰਸਮੀ ਉਦਘਾਟਨ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸਰ ਫਿਲਿਪ ਡਬਲਯੂ. ਚੈਟਵੁੱਡ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਈਐਮਏ ਦੀ ਮੁੱਖ ਇਮਾਰਤ ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਚੈਟਵੁੱਡ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ। 1947 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਠਾਕੁਰ ਮਹਾਂਦੇਵ ਸਿੰਘ ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਮਾਂਡੈਂਟ ਬਣੇ। 1949 ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਫੋਰਸ ਅਕੈਡਮੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਲੇਮੈਂਟਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿੰਗ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਫੈਂਸ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਲੇਮੈਂਟਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਤਿੰਨੋਂ ਵਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1954 ਵਿੱਚ, ਐਨਡੀਏ ਦੇ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਮਿਲਟਰੀ ਕਾਲਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ 1960 ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। 10 ਦਸੰਬਰ 1962 ਨੂੰ, ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾਕਟਰ ਐਸ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਕੈਡਮੀ ਨੂੰ ਝੰਡਾ ਭੇਂਟ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ (ਜੂਨ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ), ਪਾਸਿੰਗ ਆਊਟ ਪਰੇਡ ਦਾ ਆਯੋਜਨ IMA ਵਿਖੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

90 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਗੌਰਵਮਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ: ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ 90 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਗੌਰਵਮਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹਨ। ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸਰ ਫਿਲਿਪ ਚੈਟਵੁੱਡ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼, ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਤੋਂ, 1971 ਦੀ ਜੰਗ ਦੇ ਨਾਇਕ, ਜਿਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਇੱਥੇ ਹਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਦੌਰ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਮੈਡਲ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਝੰਡਾ (ਜੋ 1971 ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ) ਇੱਥੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ: ਸਰ ਫਿਲਿਪ ਚੈਟਵੁੱਡ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਬਣੇ ਚੈਟਵੁੱਡ ਭਵਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਥਿਤ ਇਹ ਮੈਦਾਨ, ਬਹਾਦਰ ਸੂਰਬੀਰਾਂ ਦੀ ਪੈੜ ਦੀ ਗਵਾਹ ਹੈ, ਹਰ ਸਾਲ ਆਖਰੀ ਕਦਮ ਦੀ ਅੜਚਨ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਜੀ.ਸੀ. ਭਾਵੇਂ ਰਵਾਇਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਨੇ 1932 ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਔਖੇ ਪਲ ਦੇਖੇ ਹਨ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਇਹ ਅਕੈਡਮੀ ਆਪਣੀ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਈ ਹੋਵੇ।

ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ: ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ 16 ਜਨਰਲ ਯਾਨੀ ਚੀਫ ਆਫ ਆਰਮੀ ਸਟਾਫ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਜੈਂਟਲਮੈਨ ਕੈਡੇਟ ਨੂੰ ਸਟੀਲ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਕਾਂਗਰਸੀ ਦੇ ਦਿੱਗਜ ਭਾਜਪਾ 'ਚ ਹੋਏ ਸ਼ਾਮਲ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.