ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਸਿਸਟਮ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ UPI ਸੇਵਾ

UPI- ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਭੁਗਤਾਨ ਇੰਟਰਫੇਸ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ UPI ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਪਰ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ, UPI ਸੱਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੂਚੀ ਲਗਭਗ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ UPI ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਯੂਪੀਆਈ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ?

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੂ.ਪੀ.ਆਈ. UPI ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਇੱਕ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਰਿਆਨੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੋਂ ਮਾਲ ਤੱਕ ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੇ UPI ਰਾਹੀਂ ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ UPI ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।

ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ UPI ਕੀ ਹੈ?: UPI ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (NPCI) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਇੱਕ ਮੋਬਾਈਲ-ਪਹਿਲੀ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਭੇਜਣਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਲਿੰਕ ਕੀਤੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਡੈਬਿਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ? : UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਹਿਲੀ-ਪਾਰਟੀ ਐਪ BHIM 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ Google Pay, Amazon Pay, PhonePe, BharatPe ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੈਂਕ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਾਂ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਫੀਸ ਹੈ।

UPI ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?: ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ ਯੂਪੀਆਈ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਗਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੋਬਾਈਲ-ਅਧਾਰਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, UPI, ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ ਇੱਕ ਵਰਚੁਅਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪਤਾ (VPA) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਗਾਹਕ ਦੁਆਰਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

UPI ਭੁਗਤਾਨ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥਿਤ ਹਨ,

ਸ਼ਿਰੀਲੰਕਾ

ਮਾਰੀਸ਼ਸ

ਫਰਾਂਸ

ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ

ਸਿੰਗਾਪੁਰ

ਭੂਟਾਨ

ਨੇਪਾਲ

ਭੂਟਾਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂ.ਪੀ.ਆਈ: ਭੂਟਾਨ ਦੀ ਰਾਇਲ ਮੋਨੇਟਰੀ ਅਥਾਰਟੀ (RMA) ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਭੂਟਾਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਭੂਟਾਨ ਰੂਪੇ ਬੈਂਕ ਕਾਰਡ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਈਫਲ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਵੀ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ: ਯੂਪੀਆਈ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਯੂਰਪੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਪਹਿਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਪਾਰੀ ਜਲਦੀ ਹੀ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣਗੇ, ਜੋ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਵੇਗਾ।

ਯੂਏਈ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਿਆ: UAE, ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ, ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ UAE ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੈਂਕ, Mashreq ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਮਾਰੀਸ਼ਸ ਨੇ ਵੀ ਯੂ.ਪੀ.ਆਈ: ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਮਾਰੀਸ਼ਸ 12 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨਵੀਨਤਮ ਟਾਪੂ ਹਨ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?: ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੰਬੰਧਿਤ ਐਪਸ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ PhonePe ਐਪ ਰਾਹੀਂ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਸੈਟਿੰਗ ਮੀਨੂ ਤੋਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣ 'ਤੇ, ਕੋਈ ਵੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।Paytm ਤੋਂ ਰਿਚਾਰਜ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ FASTag, NHAI ਨੇ ਲਗਾਈ ਪਾਬੰਦੀ