ETV Bharat / business

ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਦਬਾਓ ਇਹ ਬਟਨ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਕਾਉਂਟ ਖਾਲੀ - Cyber Crime

author img

By ETV Bharat Business Team

Published : May 7, 2024, 1:07 PM IST

Cyber Crime
Cyber Crime (Cyber Crime (ਕੇਨਵਾ))

Cyber Crime: ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਤਿੰਨ-ਚੌਥਾਈ ਲੋਕ ਚੈਟ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, 10 ਵਿੱਚੋਂ 6 ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਲਈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਸਿਓਂ ਇੱਕ ਨੰਬਰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤੁਹਾਡਾ ਖਾਤਾ ਕਲੀਅਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਹੈਕਿੰਗ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਹੈਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਕੰਡੇ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਹੈਕਿੰਗ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਾ ਸਿਰਫ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਵੀ ਝੱਲਦੇ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਦੁਨੀਆ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਓਨੇ ਹੀ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।

ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ 'ਚ ਹੀ ਗਾਇਬ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਸਾਈਬਰ ਠੱਗ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾ ਕੇ ਮੋਟੀ ਰਕਮ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਸਾਰੇ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਉਠਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਸਾਈਬਰ ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਚੁਣਿਆ: ਹੁਣ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਾਸਿਓਂ ਨੰਬਰ ਦਬਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਪੈਸੇ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗ਼ਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਨਾ ਕਰੋ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਪੁੱਛਣ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ 'ਚ ਪੈਸੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕਾਲ ਦੇ ਲਾਲਚ 'ਚ ਨਾ ਆਓ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਗ਼ਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸ ਲਾਲਚ 'ਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਮਾਈ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਸਾਈਬਰ ਠੱਗ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਕਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੈਕਰ FedEx ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੇਗਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਗਾਹਕ ਦੇਖਭਾਲ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਵਾਂਗ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹੈਕਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਿਪਮੈਂਟ ਨੂੰ ਕੈਪਚਰ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਸਾਈਬਰ ਫਰਾਡਸਟਰ FedEx ਕਸਟਮਰ ਕੇਅਰ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲਈ ਫੋਨ 'ਤੇ 9 ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ।

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਵੇਰਵੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਘਪਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈਕਰ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਏਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ, ਹੈਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗਾਹਕ ਦੇਖਭਾਲ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਕਲੋਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ: ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। ਸਟੈਟਿਸਟਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਚੌਥਾਈ ਫ਼ੋਨ ਉਪਭੋਗਤਾ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਚੈਟ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਦਸ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਲਈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਪਿਊ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਮਰੀਕਨ ਸਿਰਫ ਸਮਾਰਟਫੋਨ-ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਘਰੇਲੂ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਗਲਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਹੈਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ - ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.