ETV Bharat / bharat

ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਇਹ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕਾ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਹੈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ, ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਖੇਡ, ਜਾਤ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਲੋਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਵੋਟ - Lok Sabha Election 2024

author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Apr 18, 2024, 8:27 PM IST

Chatra parliamentary constituency
ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਇਹ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕਾ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ

Chatra parliamentary constituency : ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕਾ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਜਾਤੀ ਸਮੀਕਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖਬਰ...

ਝਾਰਖੰਡ/ਲਾਤੇਹਾਰ: ਝਾਰਖੰਡ ਰਾਜ ਦਾ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਖੇਤਰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਇਸ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਜਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜਾਤ ਅਤੇ ਸੰਪਰਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਜਾਤੀ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਜਾਤੀ ਪੈਮਾਨੇ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਰ ਵੋਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਈਏ ਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਅਜਿਹੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਕੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਦੇ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਉਮੀਦਵਾਰ 5000 ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਜਾਤ ਆਧਾਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਕਾਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਾਤ ਆਧਾਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੁਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

  • ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੰਪਰ ਜਿੱਤ ਹੈ :-

ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਕ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਘੱਟ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਪਰ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਵਾੜੀ ਅਗਰਵਾਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਧੀਰੇਂਦਰ ਅਗਰਵਾਲ ਇਸ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੂਰੇ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਵਾੜੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰਾਮਧਾਰੀ ਨੇ ਵੀ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਚੋਣ ਲੜ ਕੇ ਇੱਥੋਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾਂਹ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਰਾਜਪੂਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਟਿਕਟ ’ਤੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜਪੂਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੂਜੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।

  • ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਟਕਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ :-

ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਨੂੰ ਵੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਝਗੜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾ.ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਰਮਾ (ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ) ਅਨੁਸਾਰ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਆਗੂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਲਈ ਜਾਤੀ ਸਮੀਕਰਨ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਆਮ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਲੋਕ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਤੋਂ ਉਪਰ ਉਠ ਕੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਜਾਤੀ ਸਮੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪਛੜਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਤੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਨਾਲ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਕਾਫੀ ਸੁੱਖਦ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.