નવી દિલ્હી: ભારતે ચીન સાથેની સરહદ (India deployed sophisticated UAVs in the LAC area) પર નજર રાખવા માટે તૈનાત કરેલા UAV 300 કિમીની રેન્જને આવરી લે છે. સેના માટે આ 'રિમોટલી પાયલોટેડ વ્હીકલ' કોઈ 'આંખ'થી ઓછું નથી. તેના બદલે તે ભારત માટે 'ગેમ ચેન્જર' સાબિત થઈ રહ્યું છે એમ કહેવામાં અતિશયોક્તિ નહીં ગણાય. સરહદ પર માત્ર સુરક્ષા જ મજબુત કરવામાં આવી નથી, પરંતુ નજીકના વિસ્તારોમાં વિદ્રોહ પર નજર રાખવામાં પણ ઘણી હદ સુધી સફળતા મળી છે.
ભારત અને ચીન વચ્ચે તણાવ સરહદી વિસ્તારોમાં આતંકવાદીઓ કેવી રીતે આગળ વધે છે અથવા તેઓ કેવા પ્રકારની રેડિયો ફ્રિકવન્સીનો (radio frequency) ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, તે બધું તેના દ્વારા ટ્રેક કરી શકાય છે. અરુણાચલ પ્રદેશને લઈને ચીન જે રીતનું વલણ અપનાવી રહ્યું છે, તેને દક્ષિણ તિબેટનો એક ભાગ માનવામાં આવે છે. તેનાથી એ વાતને નકારી શકાય નહીં કે ભવિષ્યમાં બંને દેશો વચ્ચે તણાવ વધી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, ત્રણ પરિબળો, ISR જેટલા મજબૂત હશે, તેટલી જ ભારતની સ્થિતિ મજબૂત હશે. ભારત માત્ર તેને જ મજબૂત કરી રહ્યું છે.
ચીનના વિસ્તારો પર નજર UAVની તૈનાતી ISRને સમર્થન આપે છે પછી ભલે આપણે બહારથી UAV આયાત કરવી પડતી હોય. આ ક્ષેત્રમાં 'હેરોન્સ' UAV સૌથી વધુ અસરકારક રહી છે. આ વ્યૂહરચના ઉત્તર પૂર્વ વિસ્તારોમાં આતંકવાદીઓ પર નજર રાખવા માટે પણ ખૂબ અસરકારક રહી છે. સેનાના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે, અમે વિદ્રોહીઓના છુપાયેલા ઠેકાણાઓ, તેમના કેમ્પના લેઆઉટ, તેમની હિલચાલ સહિત વિદ્રોહીઓની સંખ્યા, ઓપરેશન દરમિયાન લાઇવ ફીડ પ્રદાન કરવા સંબંધિત માહિતી શેર કરી રહ્યા છીએ અને અમે આતંકવાદ વિરોધી કામગીરીમાં તેનો સારી રીતે ઉપયોગ કરી રહ્યા છીએ. આ અત્યાધુનિક UAVs, જે મોટાભાગે આસામ અને અરુણાચલ પ્રદેશની તળેટીમાંથી કાર્યરત છે, તે સરહદના સમગ્ર વિસ્તાર તેમજ ચીનના ઊંડા વિસ્તારો પર નજર રાખી (UAV Can monitor deep areas of China) શકે છે. અમારું માનવરહિત એરિયલ પ્લેટફોર્મ 24/7 ચીનની સરહદ પર ઉડે છે. તેમાંથી નીકળતા રડાર ટ્રાન્સમિશન, જે ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક તરંગો છે, તેને શોધવા મુશ્કેલ છે.
સરહદો પરની હિલચાલને કરી શકાય ટ્રેક સૈન્ય અધિકારીએ કહ્યું, 'અમે સરળતાથી સરહદો પરની હિલચાલને ટ્રેક કરી શકીએ છીએ અને કોઈપણ અસામાન્ય ગતિવિધિને શોધી શકીએ છીએ.' માહિતી મુખ્યાલય સાથે 24x7 ધોરણે વહેંચવામાં આવે છે, જેથી જો કોઈ કાર્યવાહી કરવી હોય તો અમે તાત્કાલિક પગલાં લેવા તૈયાર છીએ. જો કે, તેણે તેના નંબર અને કેટલા પ્રકારના UAV છે તે વિશે કોઈ માહિતી શેર કરી નથી. UAVની તૈનાતી અને તેની વ્યાપક શ્રેણીની અસરોએ આર્મીના એવિએશન કોર્પ્સ (Army Aviation Corps) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા ISR ઓપરેશન અને મિશનને પૂરક બનાવ્યું છે. આ UAV ચિત્તા, ધ્રુવ અને રુદ્ર સહિતના લશ્કરી હેલિકોપ્ટરના કાફલાને સમર્થન આપે છે. જ્યારે પૂછવામાં આવ્યું કે, શું ISR પ્રવૃત્તિ માટે UAVs જેવા હાઇ-ટેક પ્લેટફોર્મની જમાવટ હેલિકોપ્ટર જેવા માનવયુક્ત પ્લેટફોર્મની ભૂમિકાને ઘટાડી રહી છે, ત્યારે અધિકારીએ માનવ પરિબળની આવશ્યકતા પર ભાર મૂક્યો. તેમણે કહ્યું કે, માનવ પરિબળ હંમેશ માટે સુસંગત રહેશે.
