ETV Bharat / health

ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਾਰਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਖੁਦ ਦਾ ਬਚਾਅ - Hypersexual Disorder

author img

By ETV Bharat Health Team

Published : May 9, 2024, 2:26 PM IST

Hypersexual Disorder: ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਜਾਂ ਹਾਈਪਰਸੈਕਸੁਅਲ ਡਿਸਆਰਡਰ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਹੈ, ਜੋ ਪੀੜਤ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Hypersexual Disorder
Hypersexual Disorder (Getty Images)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਰ ਇੱਕ ਨਸ਼ੇ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨਸ਼ਾ ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵੱਧ ਜਾਵੇ ਕਿ ਪੀੜਤ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਈਪਰਸੈਕਸੁਅਲਿਟੀ, ਹਾਈਪਰਸੈਕਸੁਅਲ ਡਿਸਆਰਡਰ, ਜਿਨਸੀ ਮਜਬੂਰੀ, ਜਿਨਸੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਆਦੀ ਵਿਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਜਿਨਸੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਤੀਬਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਚਾਰ ਅਕਸਰ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੀੜਤ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ, ਦੂਜਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਵਰਗੇ ਯੌਨ ਅਪਰਾਧਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਭਾਵ: ਡਾਕਟਰ ਦਿਵਿਆ ਘਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀਆਂ ਜਿਨਸੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਚਾਰ ਇੰਨੇ ਤੀਬਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਪਾਉਂਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਵਹਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ ਜਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਣਉਚਿਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਛੂਹਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ, ਅਸ਼ਲੀਲ ਵਿਵਹਾਰ, ਮਰਦ ਜਾਂ ਔਰਤ ਸੈਕਸ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸ਼ਲੀਲ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣਾ ਅਤੇ ਹੱਥਰਸੀ ਕਰਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਪੜ੍ਹਨ ਜਾਂ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਫ਼ੋਨ ਜਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਰਾਹੀਂ ਵਰਚੁਅਲ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਸਗੋਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸੈਕਸ, ਹਿੰਸਕ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਨਸੀ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਬਣ ਸਕਦੀ ਦੂਰੀ: ਇਸ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਕੰਮ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਲਤ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਬੋਲ-ਚਾਲ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਲੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਸਧਾਰਨਤਾ ਕਾਰਨ ਦੂਜੇ ਲੋਕ ਉਸ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਭਰਿਆ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਘਟੀਆਪਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਸ਼ਾ ਪੀੜਤ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਥੀਆਂ ਜਾਂ ਸੈਕਸ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਜਿਨਸੀ ਲਾਗਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਸੈਕਸ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਇੱਛਾ ਵੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੀੜਤ ਵਿੱਚ ਪਛਤਾਵਾ, ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜਦੋਂ ਪੀੜਤ ਆਪਣੀ ਸੈਕਸ ਇੱਛਾ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਪਾਉਂਦਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਮਨ 'ਚ ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆ ਵਰਗੇ ਵਿਚਾਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਰਗ, ਭਾਵ ਉੱਚ ਵਰਗ, ਮੱਧ ਵਰਗ ਜਾਂ ਹੇਠਲੇ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਰਦਾਂ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ: ਡਾ: ਦਿਵਿਆ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਚਪਨ ਜਾਂ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ, ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੈਕਸ ਐਕਸਪੋਜਰ, ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਿਗਾੜ, ਬਾਈਪੋਲਰ ਡਿਸਆਰਡਰ, ਮਾਨਸਿਕ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਜਨੂੰਨੀ ਜਬਰਦਸਤੀ ਵਿਕਾਰ, ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈਪਰਸੈਕਸੁਅਲਿਟੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦੀ ਸੱਟ, ਮਿਰਗੀ, ਦਿਮਾਗੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਦਿਮਾਗੀ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਹੋਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਆਦੀ ਹੋਣਾ ਵੀ ਹਾਈਪਰਸੈਕਸੁਅਲ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸੈਕਸ ਦੀ ਲਤ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਪੀੜਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਦਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਥੈਰੇਪੀ, ਨਿਰੰਤਰ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਦੀ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਅਸਧਾਰਨ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਤੁਰੰਤ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਪੀੜਤ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸੰਭਵ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਹ ਆਮ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਸਕਣ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.