భార్యలతో విభేదాల కారణంగా మనోవర్తి కేసులు, ఇతర ఆస్తి వివాదాలతో సతమతమయ్యారు. ఆయన సంతానం సైతం ఆస్తి కోసం కేసులు వేయడం, హైదరాబాద్‌లోని మేనత్తలు, వారి వారసులు కోర్టుకెక్కడంతో నగరంలోని ఆస్తులను అమ్మడానికి వీల్లేకుండా కోర్టు ఆంక్షలు విధించింది.

రూ.900కోట్ల వజ్రాన్ని పేపర్‌ వెయిట్‌గా వాడిన నిజాం.. అద్దె గదిలో  చనిపోయాడు

hyderabad-nizams-wealth-and-death-in-poverty-all-you-need-to-know-in-telugu

Hyderabad nizams wealth and Death in poverty  ఉస్మాన్‌అలీఖాన్‌ అప్పట్లో ప్రపంచ కుబేరుడిగా గుర్తింపు పొందారు. ఆయనకు వారసుడిగా.. ముకర్రమ్‌ఝా సైతం చిన్నతనంలోనే ప్రపంచ కుబేరుడయ్యారు. అనంతరం విలాసాలకు, ఆర్భాటాలకు పోయి దివాలా తీశారు.

మీరు ఇప్పటివరకూ ఎంత పెద్ద వజ్రాన్ని చూశారు. అందాల కిరీటాల్లోనో, ఆభరణాల్లోనో, పెద్ద పెద్ద ఉంగరాల్లోనో మెరిసే డైమండ్స్ చూసుంటారు.

లేదంటే ఎక్కడో మ్యూజియంలో ఉన్న పెద్ద వజ్రాల గురించి తెలుసుకుని ఉంటారు.  కానీ, ఒకప్పుడు హైదరాబాద్ నిజాం దగ్గర 'పేపర్ వెయిట్‌'లా ఉపయోగించేంత పెద్ద వజ్రం ఉందనే విషయం మీకు తెలుసా.

అంతే కాదు, బ్రిటిష్ వారి నుంచి దానిని కాపాడేందుకు నిజాం ఆ డైమండ్‌ను తన బూట్ల లోపల దాచిపెట్టేవారట. నమ్మకం కలగడం లేదా, ఇక్కడ మీకు ఫొటోలో కనిపిస్తున్న వజ్రం అదే. దీనికి ఒక పేరు కూడా ఉంది-జాకబ్ డైమండ్

ఏడో నిజాం నవాబు (మీర్ ఉస్మాన్ అలీఖాన్) తన దగ్గరున్న ఈ వజ్రాన్ని పేపర్ వెయిట్‌గా ఉపయోగించుకున్నారు.  ప్రస్తుతం ఈ డైమండ్‌తో పాటు నిజాం నగలను దిల్లీలోని నేషనల్ మ్యూజియంలో ప్రదర్శనకు పెట్టారు.

ఈ నగలు ఎక్కడివంటే... ప్రస్తుతం దిల్లీలో ప్రదర్శనకు ఉంచిన నగలు ఒకప్పుడు నిజాం నవాబులు సేకరించినవి. ప్రస్తుతం ఇవి భారత ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉన్నాయి.

నిజాం ట్రస్టుల ఆధీనంలో ఉన్న వీటిని కేంద్రప్రభుత్వం చట్టపరమైన పోరాటం ద్వారా సేకరించింది'' అని నేషనల్ మ్యూజియం డైరెక్టర్ జనరల్ మణి ETV Bharat కి చెప్పారు.

నిజాం నవాబు ఆచరణ సాధ్యం కాని జీవితం గడిపారు. ఆయన హైదరాబాదు దాటి ఎప్పుడూ బయటకు రాలేదు. తన మంత్రులు ఎవరినీ కలవలేదు. ఆయన సంస్థానంలో పెద్ద పెద్ద భవనాలు, గదులు ఉన్నప్పటికీ, మాంక్టన్‌కు ఒక చిన్న మురికి గది ఇచ్చారు. అందులో రెండు పాత కుర్చీలు, బల్లలు ఉండేవి. అక్కడే కూర్చుని పనిచేసుకోవాలని చెప్పారు. ఆ గదిలో ఒక చిన్న అల్మారా కూడా ఉండేది. దానిపైన దుమ్ముపట్టిన పత్రాలు, దస్తావేజులు, పెట్టెలు ఉండేవి. గోడలకు సాలీడులు వేలాడుతూ ఉండేది. గది అంతా బూజు పట్టి ఉండేది.

"హైదరాబాదు సంస్థానంలో ఒక ఆచారం ఉండేది. సంవత్సరంలో ఒకసారి సంస్థానానికి చెందిన రాచరిక వ్యక్తులు నవాబుకు ఒక బంగారు నాణేన్ని బహూకరించేవారు. నవాబు దాన్ని ఒకసారి తాకి, తిరిగి వారికి ఇచ్చేసేవారు.

ఉస్మాన్‌ అలీఖాన్‌ పెద్దకుమారుడు అజమ్‌ ఝా, దుర్రె షెహవార్‌ దంపతులకు 1933 అక్టోబరు 6న ముకర్రమ్‌ ఝా జన్మించారు.

తల్లి దుర్రె షెహవార్‌.. టర్కీ చివరి సుల్తాన్‌ (ఒట్టోమాన్‌ సామ్రాజ్యం) అబ్దుల్‌ మెజిద్‌ కుమార్తె. ఉస్మాన్‌ అలీఖాన్‌కు ఇద్దరు కుమారులు..అజంఝా, మౌజంఝా. వీరిని కాదని అజంఝా కుమారుడు ముకర్రమ్‌ ఝాను 8వ నిజాంగా ఉస్మాన్‌అలీఖాన్‌ ప్రకటించారు.

ఓ దశలో చేతిలో చిల్లిగవ్వ లేకుండా పోయింది. చివరికి ముకర్రమ్‌ఝా ఇస్తాంబుల్‌లోని ఓ డబుల్‌ బెడ్‌రూమ్‌ ఫ్లాట్‌కే పరిమితమయ్యారని ‘ది లాస్ట్‌ నిజాం.. ది రైజ్‌ అండ్‌ ఫాల్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాస్‌ గ్రేటెస్ట్‌ ప్రిన్స్‌లీ స్టేట్‌’ అనే పుస్తకంలో ఓ విదేశీ జర్నలిస్టు పేర్కొన్నాడు.

184.75 క్యారెట్ల జాకబ్‌ డైమండ్‌ ఈ ప్రదర్శనకు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తోంది. ప్రస్తుతం ప్రదర్శనలో ఉంచిన జాకబ్ డైమండ్ విలువ రూ.900 కోట్లు ఉంటుందని తెలిపారు.

ఒకప్పుడు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వానికి అత్యంత విధేయుడిగా మెలిగిన అసఫ్ జా ముజఫరుల్ ముల్క్ సర్ మీర్ ఉస్మాన్ అలీఖాన్ 1911లో హైదరాబాద్ సంస్థానం సింహాసనాన్ని అధిరోహించారు.

1937 ఫిబ్రవరి 22న విడుదలైన టైమ్ మ్యాగజీన్ సంచికలో "ప్రపంచంలోనే అత్యంత ధనవంతుడైన వ్యక్తి" అంటూ మీర్ ఉస్మాన్ అలీఖాన్‌పై కవర్ పేజీ కథనాన్ని ప్రచురించారు.

ఈ నిజాం నవాబుకు అత్యంత సన్నిహుతుడైన వాల్టర్ మాంక్టన్ జీవిత చరిత్ర ‘ది లైఫ్ ఆఫ్ విస్కౌంట్ మాంక్టన్ ఆఫ్ బ్రెంచ్‌లీ’లో ఫ్రెడరిక్ బర్కెన్‌హెడ్, మీర్ ఉస్మాన్ అలీఖాన్ గురించి పలు విషయాలు ప్రస్తావించారు.

దిల్లీ మ్యూజియంలో దీనిని మూడోసారి ప్రదర్శనకు ఉంచారు. జాకబ్ డైమండ్‌ను మొదట 2007లో ఇక్కడ ప్రదర్శించారు.

"గోధుమరంగు షేర్వానీ, తెల్లటి పైజామా ధరించేవారు. మెడ దగ్గర గుండీలు పెట్టుకునేవారుకాదు. పసుపు రంగు సాక్సులు ధరించేవారు. అవి చివర్ల వదులుగా ఉండేవి. ఆయన తరచూ పైజామా తీసేస్తూ ఉండేవారు. అప్పుడు కాళ్లు కనిపించేవి.

నిజాం నవాబుకు చెడ్డ వ్యక్తిత్వంతో పాటూ ప్రజలపై ఆధిపత్యం చెలాయించే నైజం కూడా ఉండేది. ఒక్కోసారి కోపంతోనో లేదా ఉత్సాహంతోనో గట్టిగా అరిచేవారు. అప్పుడు ఆయన గొంతు యాభై గజాల దూరం వరకూ వినిపించేది."

నిజాం అప్పుల్లో ఉండడంతో బ్రిటిష్ రెసిడెంట్ ఈ వజ్రం కొనుగోలును వ్యతిరేకించారని చెబుతారు. జాకబ్ డబ్బు తిరిగివ్వడానికి కలకత్తా హైకోర్ట్‌లో కేసు నమోదైంది. 1892లో నిజాంకు వజ్రం అందింది.

హైదరాబాద్‌ సంస్థానంపై భారత సైనిక చర్యకు కొద్ది రోజుల ముందు.. స్టేట్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ హైదరాబాద్‌లోని సంస్థానం ఖాతా నుంచి పాకిస్థాన్‌లోని బ్రిటిష్‌ హైకమిషనర్‌ రహమతుల్లా ఖాతాల్లోకి రూ.3.5 కోట్ల నగదు బదిలీ అయ్యింది.

ఈ నిధులు తిరిగి ఇవ్వాలని అప్పట్లోనే ఉస్మాన్‌ అలీఖాన్‌ కోరినా.. పాకిస్థాన్‌ పేచీతో వివాదం అరవై ఏళ్లు నలిగింది. ఆ తర్వాత లండన్‌ బిజినెస్‌ అండ్‌ ప్రాపర్టీ హైకోర్టు దీనిపై తీర్పు వెలువరించింది.

ఈ తీర్పులో ఉస్మాన్‌ అలీఖాన్‌ తరఫున అప్పటి హైదరాబాద్‌ ఆర్థిక మంత్రి మీర్‌ నవాజ్‌ జంగ్‌ జమ చేసిన నిధులకు ఆయన కుమారులు అజంఝా, మౌజంఝా వారసులని (మనవలు ముకరంఝా, ముఫంఝా) తేల్చి పాకిస్థాన్‌ వ్యాజ్యాన్ని కొట్టివేసింది.

అప్పట్లో జమ చేసిన రూ.3.5 కోట్లు వడ్డీలతో రూ.306 కోట్లు అయ్యాయి. ఈ తీర్పుతో హైదరాబాద్‌ ప్రపంచవ్యాప్తంగా చర్చల్లోకి వచ్చింది.