Telangana Roads Development : రాష్ట్రంలోని రహదారుల అభివృద్ధి కోసం ప్రభుత్వం హైబ్రిడ్ యాన్యూటీ మోడల్ (హ్యామ్) పద్ధతిని తీసుకొచ్చింది. హ్యామ్ విధానంలో 60 శాతం నిధులను గుత్తేదారు సంస్థలే తొలుత ఖర్చు చేస్తాయి. ప్రభుత్వం ఆ సొమ్మును 15 సంవత్సరాల్లో ఏడాదికోసారి చొప్పున వాయిదాల పద్ధతిలో చెల్లిస్తుంది. ప్రభుత్వం వెచ్చించాల్సిన మిగిలిన 40 శాతం నిధులు కూడా దశలవారీగా విడుదల చేసే అవకాశం ఉంది. పెద్దగా ఆర్థిక భారం లేకుండానే రహదారుల అభివృద్ధి చేయవచ్చన్న ఉద్దేశంతో ఈ విధానాన్ని ఎంచుకున్నారు.
మహారాష్ట్రలో విజయవంతమైన హ్యామ్ విధానం అమలు తీరును రాష్ట్ర అధికార ప్రతినిధి బృందం అక్కడికి వెళ్లి పరిశీలించి వచ్చింది. ఈ క్రమంలోనే రాష్ట్రంలోనూ అమలు చేసేందుకు రంగం సిద్ధమైంది. మంత్రిమండలి ఆమోదం రాగానే వెంటనే టెండర్లు పిలిచేందుకు అధికారులు సమాయత్తమవుతున్నారు. హ్యామ్ విధానంలో సుమారు 95 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల్లోని రహదారులు మెరుగుపడనున్నాయి. రాబోయే మూడేళ్లలో 36 వేల కిలోమీటర్ల రోడ్లను అభివృద్ధి చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకుంది. ఈ పనులను మొత్తం మూడు దశల్లో చేపట్టాలని నిర్ణయించింది. మొదటి దశలో రోడ్లు, భవనాల శాఖకు చెందిన 5,190 కిలోమీటర్లు, అలాగే పంచాయతీరాజ్ శాఖకు చెందిన 8000 కిలోమీటర్లు మొత్తంగా రూ.22 వేల కోట్లతో 13,190 కిలోమీటర్ల రోడ్లను అభివృద్ధి చేయనున్నారు. మరోవైపు మండల కేంద్రం నుంచి జిల్లా కేంద్రం వరకు ఉన్న ఒక్క వరుస రోడ్లను రెండు వరుసలుగా మార్చనున్నారు.
జిల్లా కేంద్రాల నుంచి హైదరాబాద్కు నాలుగు వరుసలు : అలాగే జిల్లా కేంద్రాల నుంచి రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాద్కు రెండు వరుసలుగా ఉన్న రోడ్లను నాలుగు వరుసలకు విస్తరించనున్నారు. మరోవైపు గ్రామీణ ప్రధాన రహదారులనూ ఉన్నతీకరిస్తారు. కన్సల్టెంట్ ప్రాజెక్టు ద్వారా ప్రత్యేకంగా రూపొందించిన యాప్లో అభివృద్ధి చేయబోయే రహదారులను సైతం గుర్తించారు. తొలి దశలో చేపట్టే హ్యామ్ రోడ్ల నిర్మాణానికి 6000 ఎకరాలకు పైగా భూసేకరణ చేయాలనే అంచనాలు తెరపైకి వచ్చాయి.
హ్యామ్ రోడ్ల నిర్మాణానికి జాతీయ రహదారుల నిబంధనలే : ఈ హ్యామ్ రోడ్ల నిర్మాణానికి జాతీయ రహదారుల నిబంధనలే వర్తిస్తాయి. కేంద్రం పలు ప్రాజెక్టులను హ్యామ్ పద్ధతిలోనే చేపట్టగా, ఖర్చు చేసిన నిధులను గుత్తేదారు సంస్థలు టోల్ప్లాజా ద్వారా వసూలు చేసుకునే వెసులుబాటు కూడా కల్పించింది. ఇక్కడ రాష్ట్రంలో చేపట్టే హ్యామ్ రహదారులకు మాత్రం టోల్ట్యాక్స్ అనేది ఉండదు. 15 ఏళ్లకు సంబంధించిన ఆ రోడ్ల నిర్వహణ బాధ్యతను సదరు గుత్తేదారు సంస్థనే చూసుకోవాల్సి ఉంటుంది.
తొలి దశలో హ్యామ్ పద్ధతిలో రహదారులు భవనాల శాఖ ఆధ్వర్యంలో చేపట్టే 5,190 కిలోమీటర్ల పనులపై మంత్రి కోమటిరెడ్డి వెంకట్రెడ్డి సమీక్ష నిర్వహించారు. ఆయన కేబినెట్ ఆమోదానికి తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై అధికారులకు దిశానిర్దేశం చేయగా, అనంతరం రాబోయే రోజుల్లో రహదారులకు మహర్దశ పట్టబోతుందని మంత్రి కోమటిరెడ్డి హర్షం వ్యక్తం చేశారు.
3 దశల్లో హ్యామ్ రోడ్ల నిర్మాణం - 12 వేల కి.మీ. అభివృద్ధికి సన్నాహాలు
రాష్ట్రంలో రూ.1000 కోట్లతో 'హ్యామ్' పద్ధతిలో రోడ్ల అభివృద్ధి!