ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਪਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰੁਝਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਸਾਧਨਾਂ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 18 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਕੀ ਹੈ?: ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚਿਕਿਤਸਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਬਾਰੇ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨਿਯਮ ਬਹੁਤ ਸਮਾਨ ਹਨ। ਇੰਦੌਰ ਦੇ 'ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਅਰੋਗਿਆ ਕੇਂਦਰ' ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ੈਲੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਇਲਾਜ ਵਿਧੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਆਮ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਲਈ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ, ਪਾਣੀ, ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਆਦਿ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਲਾਜ।

ਸ਼ੈਲੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਯਮ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੁਭਾਅ, ਉਸਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਚਿਕਿਤਸਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਕੁਦਰਤੀ ਦਵਾਈਆਂ, ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਕਸਰਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਇੱਕ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਐਲੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੈਡੀਕਲ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

• World Prematurity Day: ਜਾਣੋ, ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰੀਮੈਚਿਓਰਿਟੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਮੈਚਿਓਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਾਅ
• Oral Health: ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਜ਼ਮਾਓ ਇਹ 5 ਤਰੀਕੇ
• Health Tips: ਚਾਹ ਅਤੇ ਕੌਫ਼ੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੱਤੀਆਂ ਦਾ ਕਰੋ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਇਸਤੇਮਾਲ, ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੇ ਅਣਗਿਣਤ ਲਾਭ

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਸਾਲ 1880 ਵਿੱਚ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਥਾਮਸ ਐਲਿਨਸਨ ਦੁਆਰਾ 'ਹਾਈਜਿਨਿਕ ਮੈਡੀਸਨ' ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੰਬਾਕੂ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ 'ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ' ਨੂੰ ਵਿਕਲਪਕ ਦਵਾਈ ਵਜੋਂ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਅਮਰੀਕੀ ਨੈਚਰੋਪੈਥ ਬੈਨੇਡਿਕਟ ਲਸਟ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਅਰਥ: ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲਾਤੀਨੀ ਸ਼ਬਦ ਨੈਚੁਰਾ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ਪਾਥੋ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਨੈਚੁਰਾ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਪਾਥੋ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਦੁੱਖ ਜਾਂ ਦਰਦ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਸ਼ਬਦ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੁਦਰਤੀ ਇਲਾਜ।

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ: ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦਾ ਕੁਝ ਸਿਹਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਿਤਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, 18 ਨਵੰਬਰ 1945 ਨੂੰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਨੇਚਰ ਕਿਊਰ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਆਜੀਵਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਲਾਭ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਡੀਡ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 18 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ