Pakistan on verge of collapse: ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਇਕ-ਇਕ ਪੈਸੇ ਦਾ ਮਹੁਤਾਜ

author img

By

Published : Jan 22, 2023, 12:39 PM IST

PAKISTAN ON VERGE OF ECONOMIC COLLAPSE

1991 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ ਉਤੇ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਉਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਟਾਲਿਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਫਿਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (IMF) ਨੇ ਵੀ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਜੋ ਕਿ ਹਰ ਸੰਕਟਗ੍ਰਸਤ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਸ ਵਾਰ IMF ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ? ਕੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ...

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਹਰ ਗੁਜ਼ਰਦੇ ਦਿਨ ਨਾਲ ਬਦ ਤੋਂ ਬਦਤਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕ ਭੋਜਨ, ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫਤਿਆਂ 'ਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (ਆਈ.ਐੱਮ.ਐੱਫ.) ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਹੋਰ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ IMF ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਇਕਨਾਮਿਕ ਪ੍ਰੋਸਪੈਕਟਸ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਸਿਰਫ 1.7% ਰਹੇਗੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਹੁਣ IMF ਵੀ ਆਪਣੇ 24ਵੇਂ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਾਊਦੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ (ਯੂਏਈ) ਨੇ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਤੀਤ ਦੇ ਉਲਟ ਉਸ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਮੁਫਤ 'ਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ IMF ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਸੀ ਪਰ IMF ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਸੀ ਕਿ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Britain ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਿਸ਼ੀ ਸੁਨਕ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਮੰਗੀ ਮੁਆਫ਼ੀ

ਕਈ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਅਸੀਮ ਮੁਨੀਰ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਸੁਧਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਚਿਤਾਵਨੀ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਆਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਚਿਕਨ-ਐਂਡ-ਐੱਗ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵ ਪ੍ਰਧਾਨ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ 'ਤੇ ਆਪਣੀ 'ਚਿੰਤਾ' ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇਡ ਪ੍ਰਾਈਸ ਨੇ 19 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅਸੀਂ ਆਦੀ ਹਾਂ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ IMF ਲੋਨ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਦੇਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਘਿਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਜਲਦੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : America : ਸਿੱਖ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੈਨੂੰ ਵਿਰੋਧੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ : ਹਰਮੀਤ ਢਿੱਲੋਂ

ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗੰਭੀਰ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀਵਾਲੀਆਪਨ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਭਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਘਟ ਕੇ ਸਿਰਫ਼ 4.3 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਦਰਾਮਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ? ਕੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਆਪਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ QZ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਿਆ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਲ-ਦਰ-ਡੇਟ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੇਠਾਂ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : New Zealand PM Jacinda Ardern To Step Down: ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਵੇਗੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਰਨ, ਨਹੀਂ ਲੜਣਗੇ ਅਗਲੀ ਚੋਣ

ਗਲੋਬਲ ਰਿਣਦਾਤਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਨਵੀਂ ਕਿਸ਼ਤ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ $6 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਰੀਫ ਨੇ 500 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਇਸਹਾਕ ਡਾਰ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੋਂ 3 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਦੂਜੀ ਬੇਲਆਊਟ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਿਰ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਲਈ ਕੀ ਕਰੇਗਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਤਸਵੀਰ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ) ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਜਾਣੂ ਹਾਂ। ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇਡ ਪ੍ਰਾਈਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਿਰ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੈ।

ਖੁਰਾਕ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਸੰਕਟ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ : ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਖੁਰਾਕ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 28.7 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਮਾਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਦਸੰਬਰ 2022 'ਚ ਇਹ 24.5 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2021 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 12.3 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ 501 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਚੌਲ, ਕਣਕ, ਦਾਲਾਂ ਅਤੇ ਨਮਕ 50 ਫੀਸਦੀ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਖਤੂਨਖਵਾ, ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਆਟੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਗਦੜ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੁਰਾਕ ਮੰਤਰੀ ਜ਼ਮਾਰਕ ਅਚਕਜ਼ਈ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੇ ਆਟੇ ਦਾ ਸਟਾਕ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲਾਹੌਰ 'ਚ ਆਟੇ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 15 ਕਿਲੋ ਦਾ ਬੈਗ 2050 ਰੁਪਏ 'ਚ ਵਿਕਿਆ। ਅਖਬਾਰ ਡਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਟੀਲਿਟੀ ਸਟੋਰ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀ ਖੰਡ ਅਤੇ ਘਿਓ ਦੀ ਕੀਮਤ 25 ਤੋਂ 62 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : NIA ਕੋਲ ਅਲੀਸ਼ਾਹ ਦਾ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ : ਦਾਊਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ !

ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ : ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਊਰਜਾ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹੋਰ ਰਸਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਮਾਲ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ 8:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖਵਾਜਾ ਆਸਿਫ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਨਕਦੀ ਦੀ ਮਾਰ ਝੱਲ ਰਹੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 62 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਚਤ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਸਮੇਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਧੂ ਫੌਰੀ ਉਪਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੱਕ ਮੈਰਿਜ ਹਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਸਿਫ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ 30 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਆਸਿਫ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਊਰਜਾ ਬਚਾਓ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਫਰਵਰੀ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਊਰਜਾ ਅਯੋਗ ਬੱਲਬ ਅਤੇ ਪੱਖਿਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਅੱਧੀਆਂ ਸਟਰੀਟ ਲਾਈਟਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਜਲੀ ਆਯਾਤ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੋਹ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Global terrorist Abdul Rehman Makki : ਹਾਫਿਜ਼ ਸਈਦ ਦੇ ਸਾਲੇ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਮੱਕੀ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਐਲਾਨਿਆ

ਵਧ ਰਿਹਾ ਕਰਜ਼ਾ : ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੂਨ 2023 ਤੱਕ, ਬਾਹਰੀ ਵਿੱਤ ਵਿੱਚ $ 30 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਆਯਾਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਕ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਧਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ-ਕਦਮਾਂ ਉਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਅਤੇ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਝਗੜੇ ਜਾਂ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿੱਤੀ ਪਤਨ ਵੱਲ ਖਿਸਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਸਿਰਫ 2 ਫੀਸਦੀ ਰਹੇਗੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2021 ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਬਾਹਰੀ ਕਰਜ਼ਾ 130.433 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਜਮੀਲ ਅਹਿਮਦ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਲਈ 13 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Earthquake in Indonesia: ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਝਟਕੇ

IMF ਦੀ ਦਰ 'ਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦਸਤਕ ਦਿੰਦੈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ : 1958 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ IMF ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਲੇਖ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫੰਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਣਦਾਤਾ, ਨਕਦ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਤ ਫਾਰਮੂਲੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਹਮਦਰਦੀ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਹੋਰ ਅਖਬਾਰ ਏਸ਼ੀਅਨ ਲਾਈਟ ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਦੀਵਾਲੀਆ' ਹੋਣ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਮੰਗਣ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਰਹਿਮ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪ੍ਰਥਾ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਬੰਦੂਕਾਂ ਬਨਾਮ ਮੱਖਣ ਜਾਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਬਨਾਮ ਅੱਤਵਾਦ : ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੀਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਘਾਹ ਖਾਵਾਂਗੇ, ਭੁੱਖੇ ਮਰਾਂਗੇ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਆਪਣਾ ਐਟਮ ਬੰਬ ਮਿਲੇਗਾ.. ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹੋਰ ਕੋਈ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ! ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੱਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ 165 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਦੇਸ਼ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਤਰਸ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਜ਼ੁਲਫ਼ਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਦਾ ਸਟੈਂਡ ਵੀ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਜੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਬਨਾਮ ਮੱਖਣ ਦੀ ਦੁਬਿਧਾ ਨਾਲ ਜੂਝਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕਮਾਏ ਸਰੋਤ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਬਨਾਮ ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਕੁਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਜਾਂ ਪੈਸੇ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫੌਜ ਨੂੰ 257 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਟੈਂਡਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.