ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਏ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬੀਤੇ, ਪਰ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਕਿਤੇ ਨਾਂਅ-ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ

author img

By

Published : Aug 5, 2022, 8:55 AM IST

Article 370

5 ਅਗਸਤ, 2019 ਨੂੰ, ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜਾਂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ।

ਜੰਮੂ: 5 ਅਗਸਤ, 2019 ਨੂੰ, ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜਾਂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਪੁਲਵਾਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਹੀ ਦੇਖੋ। ਪੁਲਵਾਮਾ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਛੜਿਆ ਹੋਇਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। 5 ਅਗਸਤ, 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇੱਥੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।




ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਉੱਥੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਈ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੋ-ਦੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਸਫਾਈ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੋ. ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸੜਕ ਸਰਕੂਲਰ ਰੋਡ ਕੂੜੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਪਈ ਹੈ। ਇਸ ਗੰਦਗੀ ਕਾਰਨ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਝੱਲਣੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪੁਲਵਾਮਾ ਵਿੱਚ ਫਲਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਪਰ ਫਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਜਿਉਂ ਦੀਆਂ ਤਿਉਂ ਹੀ ਹਨ।




ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਜਾਣ ਲਈ ਆਰਜ਼ੀ ਪੁਲ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ। ਪੁਲਵਾਮਾ ਅਤੇ ਬਡਗਾਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਪੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਪੁਲ ਅੱਜ ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਲਵਾਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ। ਪੁਲਵਾਮਾ ਵਿੱਚ ਮੈਟਰਨਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਹਸਪਤਾਲ ਬਣਨਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਲੋਕ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੁਲਵਾਮਾ ਤੋਂ ਲੰਘਦੀ ਢਾਬੀ ਕੂਲ ਦੀ ਅੱਜ ਤੱਕ ਸਫ਼ਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਉਸਾਰੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।




ਪੁਲਵਾਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲਤਾਫ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ 5 ਅਗਸਤ, 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ। ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਵਾਅਦੇ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਉਮਰ ਜੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਅਤੇ 35ਏ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ।




ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਸੁਪਨੇ ਦਿਖਾਏ ਸਨ ਪਰ ਦੇਖੋ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਕਿਸ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਦਿਨ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਰੋਧ ਦਰਜ ਨਾ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਪੁਰਾਣੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਦੇ ਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਹਰਾ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ, ਨਵਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।



ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਚ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਤੀਜੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.