ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਓਐਸ ਦੋਵਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਡਾਊਨਲੋਡ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੈਪਟਾਪ, ਡੈਸਕਟਾਪ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ 'ਤੇ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਐਪ ਰਾਹੀਂ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਪੋਰਟਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਕੀ ਹੈ?
ਇਹ ਐਪ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹੁਣ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ, ਜਾਅਲੀ ਕਾਲਾਂ ਅਤੇ ਏਆਈ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਪੋਰਟਲ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 2023 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ (DoT) ਦੀ ਇੱਕ ਖਪਤਕਾਰ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਹੈ ਜੋ ਮੋਬਾਈਲ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ।
- ਚਕਸ਼ੂ (ਸ਼ੱਕੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ) - ਇਹ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ, ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ, ਕਾਲਾਂ, SMS ਜਾਂ WhatsApp ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵਰਗੇ ਗੈਰ-ਸੱਚੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਸੇਵਾ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੱਕੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
- ਆਪਣੇ ਗੁੰਮ ਹੋਏ/ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰੋ - ਇਹ ਗੁੰਮ ਹੋਏ/ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਟੈਲੀਕਾਮ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁੰਮ/ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਗੁਆਚੇ/ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ।
- ਆਪਣੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਜਾਣੋ - ਇਹ ਇੱਕ ਮੋਬਾਈਲ ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੀ ਵੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਂ ਤਾਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਾਂ ਗਾਹਕ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਦੀ ਅਸਲੀਤਾ ਜਾਣੋ - ਇਹ ਮੋਬਾਈਲ ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੋਬਾਈਲ ਉਪਕਰਣ ਪਛਾਣ (IMEI) ਨੰਬਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
- ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ - ਇਹ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰਾਂ (+91-xxxxxxxxxxx) ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਲੀਕਾਮ ਸੈੱਟਅੱਪਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ
- 9 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਪੋਰਟਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦਰਜ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਲਗਭਗ 2.75 ਕਰੋੜ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ 25 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਡਿਵਾਈਸ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਨਾਲ ਜੁੜੇ 1.2 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ WhatsApp ਖਾਤੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲਗਭਗ 12 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਐਂਡਰਾਇਡ ਯੂਜ਼ਰ ਇਸਨੂੰ ਗੂਗਲ ਪਲੇ ਸਟੋਰ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਈਓਐਸ ਯੂਜ਼ਰ ਇਸਨੂੰ ਐਪਲ ਐਪ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਵੀ ਸਕੈਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
