ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰ ਜੇਰੇਮੀਆਹ ਫਾਉਲਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਡੇਟਾ ਲੀਕ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਡੇਟਾ ਲੀਕ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 18.4 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਸਵਰਡ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫਾਉਲਰ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇੱਕ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡੇਟਾਬੇਸ ਔਨਲਾਈਨ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਇਸ ਡੇਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਐਪਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਲਈ ਲੱਖਾਂ ਈਮੇਲ, ਪਾਸਵਰਡ ਅਤੇ URL ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਐਪਲ, ਗੂਗਲ, ਫੇਸਬੁੱਕ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਸਨੈਪਚੈਟ ਆਦਿ ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡੇਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਪਾਸਵਰਡ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਾਸਵਰਡਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਡੇਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵੇਰਵੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ, ਵਿੱਤੀ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਲੌਗ-ਇਨ ਵੇਰਵੇ, ਸਿਹਤ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਲੌਗ-ਇਨ ਵੇਰਵੇ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪੋਰਟਲਾਂ ਦੇ ਲੌਗ-ਇਨ ਵੇਰਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਅਜਿਹੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਡੇਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਜਾਂ ਪਾਸਵਰਡ ਗਲਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਜੇਰੇਮੀਆਹ ਫਾਉਲਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਡੇਟਾਬੇਸ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਦੇ ਟੈਕਸਟ ਫਾਈਲਾਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਡਾਟਾ ਲੀਕ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਫਾਉਲਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਡੇਟਾ ਇਨਫੋਸਟੀਲਿੰਗ ਮਾਲਵੇਅਰ ਰਾਹੀਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨਫੋਸਟੀਲਿੰਗ ਮਾਲਵੇਅਰ ਇੱਕ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੂਮਾ ਸਟੀਲਰ ਵਰਗੇ ਇਨਫੋਸਟੀਲਿੰਗ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਲਵੇਅਰ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਤੋਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨਾਮ, ਪਾਸਵਰਡ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨੰਬਰ ਚੋਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸਨੂੰ ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ 'ਤੇ ਵੇਚਦਾ ਹੈ। ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਗੂਗਲ ਸਰਚ ਵਰਗੇ ਆਮ ਸਰਚ ਇੰਜਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚੀਏ?
- ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਰੇਕ ਖਾਤਿਆਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਾਸਵਰਡ ਰੱਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
- ਸਾਰੇ ਪਾਸਵਰਡ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬਦਲੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
- ਮਲਟੀ-ਫੈਕਟਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ (MFA) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਤੁਹਾਨੂੰ Equifax, Experian ਅਤੇ TransUnion ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਖਾਤਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਅਲਰਟ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
