ETV Bharat / lifestyle

ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਮਿਲਾਵਟੀ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ? ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰੋ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਆਟੇ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ

ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (FSSAI) ਨੇ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।

WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST
WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Lifestyle Team

Published : Nov 13, 2024, 4:51 PM IST

Updated : Nov 13, 2024, 4:59 PM IST

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁੱਧ, ਘਿਓ, ਤੇਲ, ਪਾਣੀ, ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਿਲਾਵਟੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (FSSAI) ਨੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟਖੋਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਕਰੀਏ?

  1. ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਮਚ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਮਿਲਾਓ। ਜੇ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਆਟਾ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਤੈਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਟਾ ਪਾਣੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਤੈਰਦਾ ਹੋਇਆ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ।
  2. ਤੁਸੀਂ ਨਿੰਬੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਟੇ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਕਟੋਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਚੱਮਚ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ ਨਿਚੋੜੋ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜੇਕਰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਬੁਲਬਲੇ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਆਟਾ ਇਹ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦਾ।
  3. ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਿਆਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਣਕ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕਣਕ ਦਾ ਰੰਗ ਗੂੜ੍ਹਾ ਜਾਂ ਕਾਲਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ​​ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋਈ ਹੈ।
WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST
WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST (FSSAI)

ਮਿਲਾਵਟੀ ਕਣਕ ਖਾਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਮਿਲਾਵਟੀ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

  • ਪੇਟ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼
  • ​​ਕਬਜ਼
  • ਸੋਜ
  • ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਆਟੇ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁੱਧ, ਘਿਓ, ਤੇਲ, ਪਾਣੀ, ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਿਲਾਵਟੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (FSSAI) ਨੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟਖੋਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਕਰੀਏ?

  1. ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਮਚ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਮਿਲਾਓ। ਜੇ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਆਟਾ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਤੈਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਆਟਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਟਾ ਪਾਣੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਤੈਰਦਾ ਹੋਇਆ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ।
  2. ਤੁਸੀਂ ਨਿੰਬੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਟੇ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਕਟੋਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਚੱਮਚ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ ਨਿਚੋੜੋ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜੇਕਰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਬੁਲਬਲੇ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਆਟਾ ਇਹ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦਾ।
  3. ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਿਆਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਣਕ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕਣਕ ਦਾ ਰੰਗ ਗੂੜ੍ਹਾ ਜਾਂ ਕਾਲਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ​​ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋਈ ਹੈ।
WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST
WHEAT FLOUR ADULTERATION TEST (FSSAI)

ਮਿਲਾਵਟੀ ਕਣਕ ਖਾਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਮਿਲਾਵਟੀ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

  • ਪੇਟ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼
  • ​​ਕਬਜ਼
  • ਸੋਜ
  • ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਆਟੇ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

Last Updated : Nov 13, 2024, 4:59 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.