ਥਾਇਰਾਇਡ ਇੱਕ ਛੋਟੀ, ਤਿਤਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀ ਗਲੈਂਡ (ਗ੍ਰੰਥੀ) ਹੈ, ਜੋ ਗਰਦਨ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, ਐਡਮਜ਼ ਐਪਲ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਹੇਠਾਂ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੇਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਥਾਇਰਾਈਡ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਚਕ ਦਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਦੀ ਮਾਸਟਰ ਗਲੈਂਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਚਕ ਦਰ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਹ T4 (ਥਾਈਰੋਕਸੀਨ) ਅਤੇ T3 (ਟ੍ਰਾਈਓਡੋਥਾਇਰੋਨਾਈਨ) ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ
ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 40-50 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਨਮ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੀ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਖੁਰਾਕ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਇਹੀ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਨਮਕ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਨਮਕ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਡਾ: ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਅਨੁਸਾਰ ਥਾਇਰਾਈਡ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਨਮਕ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ | ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਓਡੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਇਓਡੀਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਨਮਕ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੂਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਫਾਇੰਡ ਟੇਬਲ ਲੂਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਇਓਡੀਨ ਮਿਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਇਓਡੀਨਾਈਜ਼ਡ ਲੂਣ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਥਾਈਰੋਡਿਜ਼ਮ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਆਇਓਡੀਨ ਥਾਇਰਾਇਡ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ?
ਆਇਓਡੀਨ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ (T3 ਅਤੇ T4) ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਗੌਇਟਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਇਓਡੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਓਡੀਨ ਵਾਲਾ ਨਮਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਮਕ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ
ਡਾ: ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਥਾਇਰਾਈਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਿੰਕ ਨਮਕ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਿੰਕ ਲੂਣ ਵਿੱਚ ਆਇਓਡੀਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਮਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਆਇਓਡੀਨ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਿੰਕ ਸਾਲਟ ਹਾਈਪਰਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ ਲਈ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਲੂਣ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਆਇਓਡੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਈਪਰਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਇਓਡੀਨ ਦੀ ਕਮੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ।
ਆਪਣੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨਾ
ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਗਠਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣਾ ਜਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਆਇਓਡੀਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਥਾਇਰਾਇਡ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆਇਓਡੀਨ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਇਓਡੀਨ ਯੁਕਤ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਆਇਓਡੀਨ-ਯੁਕਤ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚੋਂ ਆਇਓਡੀਨ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਕਈ ਵਾਰ ਆਇਓਡੀਨ ਵਾਲੇ ਨਮਕ ਅਤੇ ਆਇਓਡੀਨ-ਯੁਕਤ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਟਾ
ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਈਪੋਥਾਈਰੋਡਿਜ਼ਮ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਇਓਡੀਨਾਈਜ਼ਡ ਨਮਕ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਾਈਪਰਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਿੰਕ ਸਾਲਟ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਨਮਕ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਲਈ ਸਹੀ ਨਮਕ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਜਵਾਬ: https://www.webmd.com/diet/what-is-iodized-salt
(ਡਿਸਕਲੇਮਰ: ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜਾਂ, ਅਧਿਐਨਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਧੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।)