Bihar Election Results 2025

ETV Bharat / health

ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਸੋਜ ਦਾ ਹੋਣਾ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦੈ ਸੰਕੇਤ, ਤਰੁੰਤ ਕਰ ਲਓ ਪਛਾਣ

ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਸੋਜ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

SWELLING IN FEET REASONS
ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਸੋਜ ਦੇ ਕਾਰਨ (Getty Image)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : October 12, 2025 at 4:01 PM IST

3 Min Read
Choose ETV Bharat

SWELLING IN FEET REASONS: ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਲਦੀ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੁੰਨ ਹੋਣ ਤੱਕ, ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਤੁਰਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।

ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਬਦਲਾਅ ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੌਰਾਨ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮ, ਛਾਲੇ, ਸੁੱਕੀ ਅਤੇ ਫਟੀ ਚਮੜੀ, ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ, ਜਲਣ ਅਤੇ ਝਰਨਾਹਟ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਵੀ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਜਾਂ ਦਰਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ

ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲਣਾ: ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪੈਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਜ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਜਾਂ ਫਿੱਕਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਗੰਭੀਰ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨਸਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ: ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਖੁਜਲੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਸਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਨਸਾਂ ਦੇ ਸੰਕੁਚਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਤੰਤੂ ਵਿਗਿਆਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ: ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਜਾਂ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀਪਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਜ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਸੋਜ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੁੱਕੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸੱਟ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਛਾਲੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਠੰਢੇ ਪੈਰ ਕਿਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ?

ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਈ ਵਾਰ ਪੈਰ ਬਹੁਤ ਠੰਢੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਾੜੀਆਂ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਨਾੜੀਆਂ ਕਈ ਵਾਰ ਲਾਲ ਜਾਂ ਨੀਲੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਾਫ਼ੀ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਨਾੜੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਾਲਵ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾੜੀਆਂ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪੈਰੀਫਿਰਲ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ (PDA) ਦਾ ਵੀ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਧਮਨੀਆਂ ਤੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਸੋਜ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੱਛਣ ਗਠੀਏ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰੋਗੇ, ਓਨੀਆਂ ਹੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਠੀਆ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਦਵਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿਗੜ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਫਿਰ ਦਵਾਈ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-