ETV Bharat / health

ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਇਹ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਨੇ ਸੰਕੇਤ, ਜਾਣੋ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ - ACNE FACE MAPPING

ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਾਣੋ, ਤੁਹਾਡੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਫਿਣਸੀਆਂ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ? ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖਬਰ...

How to get rid of acne
How to get rid of acne ((GETTY IMAGES))
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : March 27, 2025 at 5:41 PM IST

4 Min Read

ਕੀ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਫਿਣਸੀਆਂ ਜਾਂ ਮੁਹਾਸੇ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਦੱਸਦੇ ਹਨ? ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਾਂ ਹੈ, ਚਿਹਰਾ ਵੀ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਸਮੇਤ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਖਬਰ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ, ਇਹ ਵੀ ਜਾਣੋ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਉਪਾਅ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜਾਣੋ...

ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਹਾਂਸਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਤੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਮੁਹਾਸੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ? ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਹੋਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਾਡੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੁਹਾਸੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇ ਕੀ...

ਮੱਥਾ (Forehead): ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਟੀਸੀਐਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੱਥੇ ਦਾ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਮੁਹਾਸੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿੜਚਿੜਾ ਇਰੀਟੇਬਲ ਬਾਉਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਵੀ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਮੜੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੰਦਿਰ/ਆਈਬਰੋ ਤੋਂ ਉਪਰ: ਗੁਰਦੇ ਅਤੇ ਬਲੈਡਰ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਬਰੋ ਤੋਂ ਉਪਰ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਅਤੇ ਬਲੈਡਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਸੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੰਕਰਮਣ ਜਾਂ ਸੋਜਸ਼ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੋਜਕਰਤਾ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਕਾਰਜ ਅਤੇ ਆਈਬਰੋ ਦੇ ਉਪਰ ਦੇ ਫਿਣਸੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਆਈਬਰੋ ਦੇ ਉਪਰ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਭਰਵੱਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ((glabella): ਲੀਵਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਭਰਵੱਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ਲੀਵਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਧੱਫੜਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਲੀਵਰ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਦਵਾਈ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਟੀਸੀਐਮ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰਾਂ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲੀਵਰ ਓਵਰਲੋਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਅਲਕੋਹਲ, ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਖੇਤਰ ਮੁਹਾਸੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੌਟਸਪੌਟ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ: ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪੱਧਰ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਚਮੜੀ ਦਾ ਸਬੰਧ ਅਕਸਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਘੇਰੇ, ਸੋਜ ਜਾਂ ਮੁਹਾਸੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੋ।

ਨੱਕ 'ਤੇ ਫਿਣਸੀਆਂ: ਹਾਰਟ ਹੈਲਥ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਟੀਸੀਐਮ ਵਿੱਚ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਖੱਬਾ ਹਿੱਸਾ ਦਿਲ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਜਾ ਪਾਸਾ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਾਲਿਮਾ, ਬਲੈਕਹੈੱਡਸ ਜਾਂ ਤੇਲਯੁਕਤਪਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗੱਲ੍ਹਾਂ: ਸਾਹ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ

TCM ਵਿੱਚ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਅਕਸਰ ਪੇਟ, ਤਿੱਲੀ ਅਤੇ ਸਾਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਾਲਿਮਾ ਪੇਟ ਦੀ ਸੋਜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਫਿਣਸੀ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਸਾਈਨਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਚਿਨ ਅਤੇ ਜਬਾੜੇ ਦੀ ਲਾਈਨ: ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਠੋਡੀ ਅਤੇ ਜਬਾੜੇ ਦੀ ਲਾਈਨ ਦਾ ਖੇਤਰ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹਾਰਮੋਨਲ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਜਾਂ ਉੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਦੌਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫਿਣਸੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਜਾਣੋ ਮੁਹਾਂਸਿਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ...

  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਧੋਵੋ
  • ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰੋ
  • ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ
  • ਚਮੜੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ
  • ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ
  • ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ
  • ਮੇਕਅਪ ਬੁਰਸ਼ ਧੋਵੋ
  • ਘੱਟ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ

ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਰੋ ਕਲਿੱਕ

https://www.aad.org/media/stats-numbers

https://www.niams.nih.gov/health-topics/acne

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6851972/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20384882/

(ਡਿਸਕਲੇਮਰ: ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜਾਂ, ਅਧਿਐਨਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਧੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।)

ਕੀ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਫਿਣਸੀਆਂ ਜਾਂ ਮੁਹਾਸੇ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਦੱਸਦੇ ਹਨ? ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਾਂ ਹੈ, ਚਿਹਰਾ ਵੀ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਸਮੇਤ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਖਬਰ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ, ਇਹ ਵੀ ਜਾਣੋ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਉਪਾਅ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜਾਣੋ...

ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਹਾਂਸਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਤੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਮੁਹਾਸੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ? ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਹੋਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਾਡੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੁਹਾਸੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇ ਕੀ...

ਮੱਥਾ (Forehead): ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਟੀਸੀਐਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੱਥੇ ਦਾ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਮੁਹਾਸੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿੜਚਿੜਾ ਇਰੀਟੇਬਲ ਬਾਉਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਵੀ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਮੜੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੰਦਿਰ/ਆਈਬਰੋ ਤੋਂ ਉਪਰ: ਗੁਰਦੇ ਅਤੇ ਬਲੈਡਰ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਬਰੋ ਤੋਂ ਉਪਰ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਅਤੇ ਬਲੈਡਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਸੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੰਕਰਮਣ ਜਾਂ ਸੋਜਸ਼ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੋਜਕਰਤਾ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਕਾਰਜ ਅਤੇ ਆਈਬਰੋ ਦੇ ਉਪਰ ਦੇ ਫਿਣਸੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਆਈਬਰੋ ਦੇ ਉਪਰ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਭਰਵੱਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ((glabella): ਲੀਵਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਭਰਵੱਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ਲੀਵਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਧੱਫੜਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਲੀਵਰ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਦਵਾਈ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਟੀਸੀਐਮ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰਾਂ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲੀਵਰ ਓਵਰਲੋਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਅਲਕੋਹਲ, ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਖੇਤਰ ਮੁਹਾਸੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੌਟਸਪੌਟ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ: ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪੱਧਰ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਚਮੜੀ ਦਾ ਸਬੰਧ ਅਕਸਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਘੇਰੇ, ਸੋਜ ਜਾਂ ਮੁਹਾਸੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੋ।

ਨੱਕ 'ਤੇ ਫਿਣਸੀਆਂ: ਹਾਰਟ ਹੈਲਥ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਟੀਸੀਐਮ ਵਿੱਚ ਨੱਕ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਖੱਬਾ ਹਿੱਸਾ ਦਿਲ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਜਾ ਪਾਸਾ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਾਲਿਮਾ, ਬਲੈਕਹੈੱਡਸ ਜਾਂ ਤੇਲਯੁਕਤਪਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗੱਲ੍ਹਾਂ: ਸਾਹ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ

TCM ਵਿੱਚ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਅਕਸਰ ਪੇਟ, ਤਿੱਲੀ ਅਤੇ ਸਾਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਾਲਿਮਾ ਪੇਟ ਦੀ ਸੋਜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਫਿਣਸੀ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਸਾਈਨਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਚਿਨ ਅਤੇ ਜਬਾੜੇ ਦੀ ਲਾਈਨ: ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ

How to get rid of acne
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਫਿਣਸੀਆਂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ((GETTY IMAGES))

ਠੋਡੀ ਅਤੇ ਜਬਾੜੇ ਦੀ ਲਾਈਨ ਦਾ ਖੇਤਰ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹਾਰਮੋਨਲ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਜਾਂ ਉੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਦੌਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫਿਣਸੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਜਾਣੋ ਮੁਹਾਂਸਿਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ...

  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਧੋਵੋ
  • ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰੋ
  • ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ
  • ਚਮੜੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ
  • ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ
  • ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ
  • ਮੇਕਅਪ ਬੁਰਸ਼ ਧੋਵੋ
  • ਘੱਟ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ

ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਰੋ ਕਲਿੱਕ

https://www.aad.org/media/stats-numbers

https://www.niams.nih.gov/health-topics/acne

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6851972/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20384882/

(ਡਿਸਕਲੇਮਰ: ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜਾਂ, ਅਧਿਐਨਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਧੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।)

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.