ETV Bharat / business

ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ ਯੋਜਨਾ ? ਜਾਣੋ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਅਸਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ? - HOW TO IDENTIFY GENUINE GOLD

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ 'ਤੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ...

HOW TO IDENTIFY GENUINE GOLD
ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ ? (Getty Image)
author img

By ETV Bharat Business Team

Published : April 28, 2025 at 1:23 PM IST

2 Min Read

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੀਮਤੀ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ, ਇਸ ਸਾਲ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਨੁਕੂਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ, ਸਿੱਕੇ ਜਾਂ ਬਾਰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕੋ।

ਅਸਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

HUID ਨੰਬਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ - ਹਰ ਹਾਲਮਾਰਕ ਵਾਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਾਲਮਾਰਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ (HUID) ਨੰਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਛੇ-ਅੰਕਾਂ ਵਾਲਾ ਅੱਖਰ ਅੰਕੀ ਕੋਡ ਜੋ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਰੀਦਦਾਰ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ (BIS) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ BIS ਕੇਅਰ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੰਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਐਪ ਰਾਹੀਂ, ਤੁਸੀਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਦੇ ਵੀ ਉਸ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਨਾ ਖਰੀਦੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਾਲਮਾਰਕ ਨਾ ਹੋਵੇ।

ਅਸਲੀ ਹਾਲਮਾਰਕ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ- ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਮਿਆਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, BIS ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਜੌਹਰੀਆਂ ਸਹੀ ਤਸਦੀਕ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੀ ਵਸਤੂ 'ਤੇ BIS ਤਿਕੋਣੀ ਨਿਸ਼ਾਨ, ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਲੋਗੋ, ਕੈਰੇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਸਾਲ ਅਤੇ ਜੌਹਰੀਆਂ ਦਾ ਲੋਗੋ ਦੇਖੋ।

ਕੈਰੇਟ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝੋ

ਸੋਨਾ ਕੈਰੇਟ (K) ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ -

  • 24K - 99.9% ਸ਼ੁੱਧ
  • 22K - 91.6% ਸ਼ੁੱਧ
  • 18K ਜਾਂ 14K - ਘੱਟ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ

ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇਕਰ 24K ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 95,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਤਾਂ 22K ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 87,083 ਰੁਪਏ (95,000/24 ​​× 22 ਰੁਪਏ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ), ਮੇਕਿੰਗ ਚਾਰਜ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ। ਕੁਝ ਜੌਹਰੀਆਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ 24K ਦਰਾਂ 'ਤੇ 22K ਸੋਨਾ ਵੇਚ ਕੇ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨੂੰ ਨਾ ਭੁੱਲੋ

ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਮੰਗੋ। ਇਸ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਕੈਰੇਟ ਮੁੱਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਹਨ, ਤਾਂ ਪੱਥਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਮੰਗੋ।

ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਜਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਰਸੀਦਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਸਹੀ ਬਿੱਲ ਮੰਗੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੈਰੇਟ, ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਮੇਕਿੰਗ ਚਾਰਜ ਅਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕ ਨੰਬਰ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੇਰਵੇ ਹੋਣ। ਇੱਕ ਵੈਧ ਬਿੱਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੁੜ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਖਪਤਕਾਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੀਮਤੀ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ, ਇਸ ਸਾਲ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਨੁਕੂਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ, ਸਿੱਕੇ ਜਾਂ ਬਾਰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕੋ।

ਅਸਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

HUID ਨੰਬਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ - ਹਰ ਹਾਲਮਾਰਕ ਵਾਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਾਲਮਾਰਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ (HUID) ਨੰਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਛੇ-ਅੰਕਾਂ ਵਾਲਾ ਅੱਖਰ ਅੰਕੀ ਕੋਡ ਜੋ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਰੀਦਦਾਰ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ (BIS) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ BIS ਕੇਅਰ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੰਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਐਪ ਰਾਹੀਂ, ਤੁਸੀਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਦੇ ਵੀ ਉਸ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਨਾ ਖਰੀਦੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਾਲਮਾਰਕ ਨਾ ਹੋਵੇ।

ਅਸਲੀ ਹਾਲਮਾਰਕ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ- ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਮਿਆਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, BIS ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਜੌਹਰੀਆਂ ਸਹੀ ਤਸਦੀਕ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੀ ਵਸਤੂ 'ਤੇ BIS ਤਿਕੋਣੀ ਨਿਸ਼ਾਨ, ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਲੋਗੋ, ਕੈਰੇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਸਾਲ ਅਤੇ ਜੌਹਰੀਆਂ ਦਾ ਲੋਗੋ ਦੇਖੋ।

ਕੈਰੇਟ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝੋ

ਸੋਨਾ ਕੈਰੇਟ (K) ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ -

  • 24K - 99.9% ਸ਼ੁੱਧ
  • 22K - 91.6% ਸ਼ੁੱਧ
  • 18K ਜਾਂ 14K - ਘੱਟ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ

ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇਕਰ 24K ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 95,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਤਾਂ 22K ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 87,083 ਰੁਪਏ (95,000/24 ​​× 22 ਰੁਪਏ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ), ਮੇਕਿੰਗ ਚਾਰਜ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ। ਕੁਝ ਜੌਹਰੀਆਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ 24K ਦਰਾਂ 'ਤੇ 22K ਸੋਨਾ ਵੇਚ ਕੇ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨੂੰ ਨਾ ਭੁੱਲੋ

ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਮੰਗੋ। ਇਸ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਕੈਰੇਟ ਮੁੱਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਹਨ, ਤਾਂ ਪੱਥਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਮੰਗੋ।

ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਜਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਰਸੀਦਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਸਹੀ ਬਿੱਲ ਮੰਗੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੈਰੇਟ, ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਮੇਕਿੰਗ ਚਾਰਜ ਅਤੇ ਹਾਲਮਾਰਕ ਨੰਬਰ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੇਰਵੇ ਹੋਣ। ਇੱਕ ਵੈਧ ਬਿੱਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੁੜ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਖਪਤਕਾਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.