ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 74 ਇਕੱਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦਿਮਾਗੀ ਦੌਰਾ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖੋਗੇ ਤਾਂ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸ਼ੋਰ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਣ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ 9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਧੇ ਹੋਏ ਸ਼ੋਰ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ 6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਟੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜਾਣੋ ਕਿ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੂਖਮ ਕਣ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਇਕੱਠੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਕੈਰੋਲਿੰਸਕਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟਲ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਖੋਜ ਜਰਨਲ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ WHO ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਡੈਨਮਾਰਕ, ਸਵੀਡਨ ਅਤੇ ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੇ ਲਗਭਗ 1.37 ਲੱਖ ਬਾਲਗਾਂ ਦਾ ਡੇਟਾ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਘਣ ਮੀਟਰ PM 2.5 ਦੇ ਬਰੀਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਣਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਰ 5 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਜੋਖਮ 9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸ਼ੋਰ ਦਿਮਾਗੀ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ
ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸ਼ੋਰ 11 ਡੈਸੀਬਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਜੋਖਮ 6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਕਾਰਕ ਇਕੱਠੇ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਸ਼ੋਰ ਦਾ ਪੱਧਰ 40 ਡੈਸੀਬਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ, ਪੀਐਮ 2.5 ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ 6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ੋਰ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ, ਯਾਨੀ 80 ਡੈਸੀਬਲ, ਵਿੱਚ ਇਹ ਜੋਖਮ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਵੱਧ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤ ਲਈ ਖਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ
ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 74 ਇਕੱਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਧਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਸਾਰੇ ਮੈਟਰੋ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਲਕਾਤਾ, ਬੰਗਲੁਰੂ ਅਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਗੋਲਿਕ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਹਾਲਾਤ ਦੂਜੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਸਮਝ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ
ਨੇਚਰ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
