ETV Bharat / technology

ଫେକ୍‌ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌; କିପରି ଚିହ୍ନିବେ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବେ ? ଜାଣନ୍ତୁ ଟିପ୍ସ - HOW TO IDENTIFY FAKE PAYMENT APPS

ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ଅବିକଳ ଅସଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ପରି ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଚିହ୍ନିବା ମୁସ୍କିଲ ହୋଇଥାଏ । ଏପରି ସ୍ଥଳେ ଆପଣଙ୍କ କଷ୍ଟ ଅର୍ଜିତ ଧନ ଠକଙ୍କ ହାତକୁ ଯାଇପାରେ ।

How To Stay Safe From Fake Payment Apps
How To Stay Safe From Fake Payment Apps (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : April 16, 2025 at 5:05 PM IST

2 Min Read

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଫେକ୍‌ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ରେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ନକଲି ଆପ୍‌ର ୟୁଜର ଇଣ୍ଟରଫେସ୍‌, ରଙ୍ଗ ସହିତ ଅବିକଳ ଲୋକପ୍ରିୟ ଅସଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ପରି ହୋଇଥାଏ । ଫଳରେ ସାଧାରଣ ଜନତା ଅସଲି ଓ ନକଲି ଆପ୍‌ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଭେଦ ଜାଣିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଠକେଇ କରୁଥିବା ଆପ୍‌ ଏପରିକି ପେମେଣ୍ଟ ନୋଟିଫିକେସନ ଶବ୍ଦକୁ ଅନୁକରଣ କରି ସନ୍ଦେହ ହେବାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ ଓ ପେମେଣ୍ଟ ସଫଳ ହୋଇଛି ବୋଲି ମିଛ ତଥ୍ୟ ଦିଅନ୍ତି । ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ଆପଣ କିପରି ଏପରି ନକଲି ଆପ୍‌କୁ ଚିହ୍ନିବେ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବେ ଜାଣନ୍ତୁ ।

ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ରୁ କିପରି ବର୍ତ୍ତିବେ ?

ସାଇବର ଠକମାନେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ନିରୀହ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ବିଶ୍ବାସ ଜନ୍ମାନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ସଫଳତାର ସହ ହୋଇଛି । ବାସ୍ତବରେ ସେମାନେ ଏକ ନକଲି ଆପ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ଯାହା କେବଳ ପେମେଣ୍ଟ କାରବାର ପ୍ରବାହକୁ ଅନୁକରଣ କରିଥାଏ । ଏଣୁ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କୁ ସତର୍କ ରହିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ । ନିମ୍ନରେ କିଛି ଟିପ୍ସ ଜାଣନ୍ତୁ:

  • ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ହିଷ୍ଟ୍ରି ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ: ସର୍ବଦା ଆପଣଙ୍କର ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍ କିମ୍ବା ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ କାରବାର ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ । କେବଳ ସ୍କ୍ରିନସଟ କିମ୍ବା ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
  • ଅସଙ୍ଗତ ସୂଚନା: କାରବାର ବିବରଣୀକୁ ତନତନ କରି ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ । ନକଲି ଆପ୍‌ରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ତ୍ରୁଟି ଥାଇପାରେ ଯାହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଘୋଟାଲା ବିଷୟରେ ସତର୍କ କରିପାରେ ।
  • ପେମେଣ୍ଟ ପାଇଁ ଚାପ ପକାଇବା: ସଠିକ୍ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ସମୟ ନ ଦେଇ ଏକ କାରବାର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ଆପଣଙ୍କୁ ବାଧ୍ୟ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ପ୍ରତି ସାବଧାନ ରୁହନ୍ତୁ ।
  • ଅଜଣା ଆପ୍‌: ସାଧାରଣତଃ ବ୍ୟବହୃତ ବୈଧ ଦେୟ ଆପ୍ ସହିତ ନିଜକୁ ପରିଚିତ କରନ୍ତୁ । ଯଦି କେହି ଅଜଣା ଆପ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପେମେଣ୍ଟ କରୁଛନ୍ତି ବା କରିବାକୁ କହୁଛନ୍ତି ସେଥିପ୍ରତି ସର୍ବଦା ସତର୍କ ରୁହନ୍ତୁ ।

ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ କିପରି ସତର୍କ ରହିବେ ?

ଅଧିକାଂଶ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି । ଠକମାନେ ଏକ ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଦୋକାନରେ ଥିବା ବିଶୃଙ୍ଖଳାର ଲାଭ ଉଠାନ୍ତି ବା ଅନ୍ୟମନସ୍କ ଥିବା ଦୋକାନୀର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ଏପରି ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ଅନେକ ସମୟରେ ଏପରି ଠକେଇର ସାମ୍ନା କରୁଥିବା ଦୋକାନୀ କ୍ଷତି ସହି ନିଜ ବ୍ୟବସାୟକୁ ବନ୍ଦ କରିବାର ନଜିର ରହିଛି । ଏପରି ଠକେଇରୁ ବର୍ତ୍ତିବା ଲାଗି ନିମ୍ନଲିଖିତ ଟିପ୍ସକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ:

  • ଦୋକାନୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ସତର୍କ କରାନ୍ତୁ: ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଯେ ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀ ଏହି ଘୋଟାଲା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ଜାଲିଆତି କାରବାରକୁ କିପରି ଚିହ୍ନଟ କରିବେ ଜାଣନ୍ତି ।
  • ଯାଞ୍ଚ ପ୍ରକ୍ରିୟା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରନ୍ତୁ: ଦ୍ରବ୍ୟ କିମ୍ବା ସେବା ପ୍ରଦାନ ପୂର୍ବରୁ ଦେୟ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଏକ ମାନକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ । ଅର୍ଥାତ ଆପଣଙ୍କର ସ୍ମାର୍ଟ ସ୍ପିକରରୁ ପେମେଣ୍ଟ ପ୍ରାମାଣିକିକରଣକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ (ନକଲି ଆପ୍ ଏହି ଆଲର୍ଟ ମେସେଜ୍ ଦେଇନଥାଏ), କାରବାର ID ଯାଞ୍ଚ କରିବା ବା ପେମେଣ୍ଟ ହୋଇଥିବା ମେସେଜ ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ।
  • ସନ୍ଦେହଜନକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ରିପୋର୍ଟ କରନ୍ତୁ: ଯଦି ଆପଣ ଏକ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ୍ ଆପ୍ ସାମ୍ନା କରନ୍ତି ତୁରନ୍ତ ଏହାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କର ପେମେଣ୍ଟ ପ୍ରୋସେସରକୁ ଜଣାନ୍ତୁ ।

ଠକେଇର ଶିକାର ହେଲେ କଣ କରିବେ ?

ଯଦି ଆପଣ ଠକେଇର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ତୁରନ୍ତ ନିକଟସ୍ଥ ସାଇବର କ୍ରାଇମ ସେଲରେ ଠକେଇ ଅଭିଯୋଗ ରିପୋର୍ଟ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା https://www.cybercrime.gov.in/ ରେ ଅନଲାଇନରେ ଅଭିଯୋଗ ପଞ୍ଜିକରଣ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ସାଇବର କ୍ରାଇମ ସେଲ ହେଲ୍ପଲାଇନ- 1930ରେ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରିବେ ।

ଏହା ବି ପଢନ୍ତୁ
  1. ଆପଣଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ, ଆପଣଙ୍କ ଟଙ୍କା...କିନ୍ତୁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ ପତ୍ନୀ, ଜାଣନ୍ତୁ କିପରି ?
  2. ଗୁଗଲ୍‌ ପେ, ଫୋନ ପେ, ପେଟିଏମରେ କେମିତି ବନ୍ଦ କରିବେ UPI AutoPay ? ଜାଣନ୍ତୁ ଷ୍ଟେପ-ବାଏ-ଷ୍ଟେପ

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଫେକ୍‌ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ରେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ନକଲି ଆପ୍‌ର ୟୁଜର ଇଣ୍ଟରଫେସ୍‌, ରଙ୍ଗ ସହିତ ଅବିକଳ ଲୋକପ୍ରିୟ ଅସଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ପରି ହୋଇଥାଏ । ଫଳରେ ସାଧାରଣ ଜନତା ଅସଲି ଓ ନକଲି ଆପ୍‌ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଭେଦ ଜାଣିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଠକେଇ କରୁଥିବା ଆପ୍‌ ଏପରିକି ପେମେଣ୍ଟ ନୋଟିଫିକେସନ ଶବ୍ଦକୁ ଅନୁକରଣ କରି ସନ୍ଦେହ ହେବାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ ଓ ପେମେଣ୍ଟ ସଫଳ ହୋଇଛି ବୋଲି ମିଛ ତଥ୍ୟ ଦିଅନ୍ତି । ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ଆପଣ କିପରି ଏପରି ନକଲି ଆପ୍‌କୁ ଚିହ୍ନିବେ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବେ ଜାଣନ୍ତୁ ।

ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ରୁ କିପରି ବର୍ତ୍ତିବେ ?

ସାଇବର ଠକମାନେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ନିରୀହ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ବିଶ୍ବାସ ଜନ୍ମାନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ସଫଳତାର ସହ ହୋଇଛି । ବାସ୍ତବରେ ସେମାନେ ଏକ ନକଲି ଆପ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ଯାହା କେବଳ ପେମେଣ୍ଟ କାରବାର ପ୍ରବାହକୁ ଅନୁକରଣ କରିଥାଏ । ଏଣୁ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କୁ ସତର୍କ ରହିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ । ନିମ୍ନରେ କିଛି ଟିପ୍ସ ଜାଣନ୍ତୁ:

  • ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ହିଷ୍ଟ୍ରି ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ: ସର୍ବଦା ଆପଣଙ୍କର ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍ କିମ୍ବା ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ କାରବାର ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ । କେବଳ ସ୍କ୍ରିନସଟ କିମ୍ବା ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
  • ଅସଙ୍ଗତ ସୂଚନା: କାରବାର ବିବରଣୀକୁ ତନତନ କରି ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ । ନକଲି ଆପ୍‌ରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ତ୍ରୁଟି ଥାଇପାରେ ଯାହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଘୋଟାଲା ବିଷୟରେ ସତର୍କ କରିପାରେ ।
  • ପେମେଣ୍ଟ ପାଇଁ ଚାପ ପକାଇବା: ସଠିକ୍ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ସମୟ ନ ଦେଇ ଏକ କାରବାର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ଆପଣଙ୍କୁ ବାଧ୍ୟ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ପ୍ରତି ସାବଧାନ ରୁହନ୍ତୁ ।
  • ଅଜଣା ଆପ୍‌: ସାଧାରଣତଃ ବ୍ୟବହୃତ ବୈଧ ଦେୟ ଆପ୍ ସହିତ ନିଜକୁ ପରିଚିତ କରନ୍ତୁ । ଯଦି କେହି ଅଜଣା ଆପ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପେମେଣ୍ଟ କରୁଛନ୍ତି ବା କରିବାକୁ କହୁଛନ୍ତି ସେଥିପ୍ରତି ସର୍ବଦା ସତର୍କ ରୁହନ୍ତୁ ।

ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ କିପରି ସତର୍କ ରହିବେ ?

ଅଧିକାଂଶ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି । ଠକମାନେ ଏକ ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଦୋକାନରେ ଥିବା ବିଶୃଙ୍ଖଳାର ଲାଭ ଉଠାନ୍ତି ବା ଅନ୍ୟମନସ୍କ ଥିବା ଦୋକାନୀର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ଏପରି ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ ଆପ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ଅନେକ ସମୟରେ ଏପରି ଠକେଇର ସାମ୍ନା କରୁଥିବା ଦୋକାନୀ କ୍ଷତି ସହି ନିଜ ବ୍ୟବସାୟକୁ ବନ୍ଦ କରିବାର ନଜିର ରହିଛି । ଏପରି ଠକେଇରୁ ବର୍ତ୍ତିବା ଲାଗି ନିମ୍ନଲିଖିତ ଟିପ୍ସକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ:

  • ଦୋକାନୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ସତର୍କ କରାନ୍ତୁ: ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଯେ ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀ ଏହି ଘୋଟାଲା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ଜାଲିଆତି କାରବାରକୁ କିପରି ଚିହ୍ନଟ କରିବେ ଜାଣନ୍ତି ।
  • ଯାଞ୍ଚ ପ୍ରକ୍ରିୟା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରନ୍ତୁ: ଦ୍ରବ୍ୟ କିମ୍ବା ସେବା ପ୍ରଦାନ ପୂର୍ବରୁ ଦେୟ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଏକ ମାନକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ । ଅର୍ଥାତ ଆପଣଙ୍କର ସ୍ମାର୍ଟ ସ୍ପିକରରୁ ପେମେଣ୍ଟ ପ୍ରାମାଣିକିକରଣକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ (ନକଲି ଆପ୍ ଏହି ଆଲର୍ଟ ମେସେଜ୍ ଦେଇନଥାଏ), କାରବାର ID ଯାଞ୍ଚ କରିବା ବା ପେମେଣ୍ଟ ହୋଇଥିବା ମେସେଜ ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ।
  • ସନ୍ଦେହଜନକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ରିପୋର୍ଟ କରନ୍ତୁ: ଯଦି ଆପଣ ଏକ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ନକଲି ପେମେଣ୍ଟ୍ ଆପ୍ ସାମ୍ନା କରନ୍ତି ତୁରନ୍ତ ଏହାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କର ପେମେଣ୍ଟ ପ୍ରୋସେସରକୁ ଜଣାନ୍ତୁ ।

ଠକେଇର ଶିକାର ହେଲେ କଣ କରିବେ ?

ଯଦି ଆପଣ ଠକେଇର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ତୁରନ୍ତ ନିକଟସ୍ଥ ସାଇବର କ୍ରାଇମ ସେଲରେ ଠକେଇ ଅଭିଯୋଗ ରିପୋର୍ଟ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା https://www.cybercrime.gov.in/ ରେ ଅନଲାଇନରେ ଅଭିଯୋଗ ପଞ୍ଜିକରଣ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ସାଇବର କ୍ରାଇମ ସେଲ ହେଲ୍ପଲାଇନ- 1930ରେ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରିବେ ।

ଏହା ବି ପଢନ୍ତୁ
  1. ଆପଣଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ, ଆପଣଙ୍କ ଟଙ୍କା...କିନ୍ତୁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ ପତ୍ନୀ, ଜାଣନ୍ତୁ କିପରି ?
  2. ଗୁଗଲ୍‌ ପେ, ଫୋନ ପେ, ପେଟିଏମରେ କେମିତି ବନ୍ଦ କରିବେ UPI AutoPay ? ଜାଣନ୍ତୁ ଷ୍ଟେପ-ବାଏ-ଷ୍ଟେପ
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.