ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳିଙ୍କୁ ପରିଚୟ ଦେଇଛି ଜୈବିକ ଚାଷ, ଖୋଲିଛନ୍ତି ସିଡ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ, ସଂରକ୍ଷଣ କଲେଣି 9 ଦେଶୀ ଧାନ
ସ୍ବାମୀ ବାକ୍ ଓ ଶ୍ରବଣ ବାଧିତ । ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଥିଲା ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣର ଭାର । 5 ବର୍ଷ ହେଲା ଜୈବିକ ଧାନ ଚାଷ କରି ସଫଳତା ସାଉଣ୍ଟିଛନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସାହୁ ।
Published : September 26, 2025 at 6:12 PM IST
ସ୍ପେଶାଲ ଷ୍ଟୋରୀ: ବାଦଶାହ ଜୁସ୍ମନ ରାଣା
Pushpanjali Sahu Organic Farmer ସମ୍ବଲପୁର: ମୁଣ୍ଡରେ ଓଢ଼ଣା ...ମନ ଭିତରେ ଦୃଢ ଆତ୍ମବିଶ୍ବାସ । ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଶାଶୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ...ସାଥିରେ ସ୍ବାମୀଙ୍କ ସହଯୋଗ । ସ୍ବାମୀ କହିପାରନ୍ତିନି କି ଶୁଣିପାରନ୍ତିନି... ପରିବାର ଦାୟିତ୍ବ ବୋଝ ମୁଣ୍ଡାଇ ପଦାକୁ ଗୋଡ଼ କାଢିଛନ୍ତି ... ଜୈବିକ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଧାନ ଚାଷ କରି ସଫଳତାର କାହାଣୀ ଲେଖିଛନ୍ତି ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲା ଜୁଯୁମୁରା ବ୍ଲକ ହାତୀପଡା ଗାଁର ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସାହୁ । ଦିନେ ଘର କୋଣରେ ରହୁଥିଲେ, ଏବେ ଚାଷରେ ନୂଆ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳିଙ୍କ ଏ ଯାତ୍ରା କିପରି ଥିଲା, ଦେଖନ୍ତୁ ଏହି ସ୍ପେଶାଲ ରିପୋର୍ଟ ।
ଶାଶୁଙ୍କ ପାଇଁ ହୋଇଗଲେ ମହିଳା ଚାଷୀ:
ଆଖିରେ ଅସୁମାରୀ ସ୍ବପ୍ନ ନେଇ ଗତ 10 ବର୍ଷ ତଳେ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲା ଜୁଯୁମୁରା ବ୍ଲକର ଛାମୁଣ୍ଡା ପଞ୍ଚାୟତର ହାତୀପଡା ଗାଁକୁ ବୋହୂ ହୋଇ ଆସିଥିଲେ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସାହୁ । ପରିବାର କହିଲେ ସ୍ବାମୀ, ଶାଶୂ, ଗୋଟିଏ ଝିଅ । ସ୍ବାମୀ ଜନ୍ମରୁ ବାକ୍ ଓ ଶ୍ରବଣ ବାଧିତ । ବାହାର କାମ ଧନ୍ଧା କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଶାଶୁ ବିଲରେ ଖଟନ୍ତି ଯାହା ହୁଏ ସେଥିରେ ଗଡୁଥିଲା ସଂସାର ରଥ । ବୟସ ବଢିବା ସହ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡୁଥାଏ । ଏହାରି ଭିତରେ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ଚିନ୍ତା କଲେ ପଦାକୁ ଗୋଡ କାଢିବାର ଅଛି । ପରିବାର ବୋଝ ମୁଣ୍ଡାଇବାର ଅଛି । ବୋହୂର ଇଚ୍ଛାକୁ ଶାଶୁ ଓ ସ୍ବାମୀ ସମର୍ଥନ କଲେ । ନିଜ ପ୍ରଚେଷ୍ଠାରେ 2020 ମସିହାରୁ ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଧାନ ଚାଷ କରିବା ସହ ଦେଶୀ ବିହନ ମଧ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ କରୁଛନ୍ତି 35 ବର୍ଷୀୟା ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ।
ଶ୍ରମିକ ଖୋଜିବାଠୁ ବିକ୍ରି ସବୁ ବୁଝନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି:
ସମ୍ବଲପୁରର ହାତୀପଡ଼ା ଗାଁ l ସମ୍ବଲପୁର ସହରରୁ ଦୂରତା ପ୍ରାୟ 40 କିଲୋମିଟର l ଗାଁଟି ବଣ ଜଙ୍ଗଲ ଘେରା l ଏହି ଗାଁଟି ହାତୀ କରିଡରରେ ରହିଛି l ସନ୍ଧ୍ୟା ହେଲେ ଗାଁ ନିକଟରେ ହାତୀ ପଲ ଯାତାୟାତ ଏକ ସ୍ୱାଭାବିକ କଥା l ସେଥିପାଇଁ ଗାଁର ଚାରିଆଡ଼େ ଲାଗିଛି ସୋଲାର ଫେନସିଂ l 11 ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ମାଓ ପ୍ରଭାବିତ ଥିଲା l ଏହି ଗାଁର ମହିଳା ଚାଷୀ ହେଉଛନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସାହୁ l ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଶ୍ରମିକ ଖୋଜିବା ସହ ଜମିର ଦେଖା ଶୁଣା ଓ ଧାନ ବିକ୍ରି କଥା ସେ ନିଜେ ବୁଝନ୍ତି । ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି 5 ବର୍ଷ ହେଲା ନିଜର 4 ଏକର ଜମିରେ ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି । ସେଥିରୁ 2 ଏକର ଜମିରେ 9 ପ୍ରକାର ଦେଶୀ ଧାନ ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଧାନ ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି ।
ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତି ଚାଷକୁ ଫୋକସ୍:
କେବଳ ଧାନ ଚାଷ ନୁହେଁ ଦେଶୀ ବିହନ ସଂଗ୍ରହ ଅଭିଯାନରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି । ଏନେଇ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସାହୁ କୁହନ୍ତି, ‘5 ବର୍ଷ ହେଲା ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଚାଷ କରି ଆସୁଛି l ଏଥିରେ ଆମେ କୌଣସି ରାସାୟନିକ ସାର କିମ୍ବା କୀଟନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ କରିନାହୁଁ l ଜୀଵାମୃତ, ହାଣ୍ଡି ଖତ, ବ୍ରାହ୍ମସ୍ତ୍ର, ନିମାସ୍ତ୍ର ଆଦି ଜୈବିକ ସାର ଦେଇ ଚାଷ କରୁଛୁ l ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆମେ 9 ପ୍ରକାର ଦେଶୀ ଧାନର ଚାଷ କରୁଛୁ ।’
ବୋହୂ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ଶାଶୁ ଖୁସି:
ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳିଙ୍କ ଶାଶୁ କୁଲେନ ସାହୁ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ବେଶ ଖୁସି l ଶାଶୁ କୁଲେନ ସାହୁ କୁହନ୍ତି, ‘ମୋ ବୋହୂ ସବୁ ଚାଷ କରୁଛି, ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ବହୁତ ଖୁସି l ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିବାରର ବୋଝ ମୁଣ୍ଡେଇବାର ସମୟ ମୋ ବୋହୂର ଅଟେ l ପୁଅ ବାକ୍ ଓ ଶ୍ରବଣ ବାଧିତ ହୋଇଥିବାରୁ ବୋହୂ ଚାଷର ଦାୟିତ୍ବ ନେଇଛି ।’
ଦେଶୀ ଧାନ କେତେ ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି ହୁଏ, କେଉଁ ଧାନ ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି ?
ସାଧାରଣ ଧାନ ଅପେକ୍ଷା ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତିରେ ହେଉଥିବା ଦେଶୀ ଧାନର ଚାଉଳର ଦାମ ଅଧିକ ରହୁଛି l ଦେଶୀ ଧାନରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ଚାଉଳର ଦାମ କେଜି ପ୍ରତି 80 ରୁ 120 ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିକ୍ରି ହେଉଛି l ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି କୁସୁମକଲି, ସୁନା ହରିଣ, ଶିରାଗା, ସାମ୍ବା, ସୁନା କାଠି,ବଦଲି ବୁଟା, ଲାଲ ବାଲସା, କର୍ପୁରବାସ, କଳା ଜିରା ଆଦି 9 କିସମର ଦେଶୀ ଧାନ ଚାଷ କରି ନିଜ ଘରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରି ରଖିଛନ୍ତି l ଏହି ଧାନ ବିହନକୁ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳର ଚାଷୀଙ୍କୁ ଦେଇ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆସୁଛନ୍ତି l ଏଥିସହ ଦେଶୀ ଧାନ ବିହନ ନେଇ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ସମ୍ବଲପୁର, ନୂଆପଡ଼ା ଓ କୋରାପୁଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ନିଜର ଷ୍ଟଲ ପକେଇ ପ୍ରଶଂସିତ ମଧ୍ୟ ହୋଇଛନ୍ତି l ଏହି ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ବାର୍ଷିକ 3 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି ସେ ।
ଆଗକୁ ଲୋକଙ୍କୁ ଜୈବିକ ଚାଷ ଉପରେ ସଚେତନ କରିବେ:
ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି l ଆଗକୁ ଅଧିକ ପରିମାଣର ଜୈବିକ ଚାଷ କରି ଅଧିକ ଦେଶୀ ବିହନ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାକୁ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବେ ବୋଲି କୁହନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି । ଏଥିସହ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନ ଡରି ଆଗକୁ ଆସି କାମ କରନ୍ତୁ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେବନି ବୋଲି ମହିଳାଙ୍କୁ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଛନ୍ତି ସେ ।
ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ ସାଜିଛନ୍ତି ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି:
ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳିଙ୍କ ଏହି ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେ ବେଶ ପରିଚିତ l ସେ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜୈବିକ ଚାଷରେ ଚାଷୀ ମାନଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଥିବା କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ l ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ଆଉ ଜଣେ ମହିଳା ଚାଷୀ ସୌଭାଗିନୀ ଦେହୁରୀ କୁହନ୍ତି, ‘ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି 4 ରୁ 5 ଏକର ଜମିରେ ଏକାକୀ ଚାଷ କରିଛନ୍ତି l ସେ ଦେଶୀ ବିହନ ଚାଷ କରି ଚାଉଳକୁ ବାହାରେ ବିକ୍ରି କରି ଭଲ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି l ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ତାଙ୍କର ଷ୍ଟଲ ପଡିଥାଏ l ଖୁସି ଲାଗେ ଯେ ଆମ ପରି ଜଣେ ମହିଳା ଘରୁ ବାହାରି ଏକାକୀ ଚାଷ କରି ସଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି l ଆଗକୁ ଗାଁର ସବୁ ମହିଳା ଦେଶୀ ଧାନ ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତିରେ କରିବାକୁ ଆଶା ରଖିଛୁ l’
ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ପ୍ରଶାସନ:
ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳିଙ୍କ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସେ ସମଗ୍ର ଛାମୁଣ୍ଡା ପଞ୍ଚାୟତରେ ସେ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା l ସ୍ଥାନୀୟ ସରପଞ୍ଚ ବନିତା ଭୋଇ କୁହନ୍ତି,‘ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ଜଣେ ଭଲ ଚାଷୀ ହେବା ସହ ଭଲ ମଣିଷ ଟିଏ ମଧ୍ୟ l ସବୁବେଳେ ନିଜ ଚାଷ ବାବଦରେ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରନ୍ତି l ସେ ଦେଶୀ ବିହନ ଚାଷ କରି ଭଲ ଲାଭବାନ ହୋଇଛନ୍ତି l ତାଙ୍କୁ ଦେଖି ମହିଳା ମାନେ ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇ ଚାଷ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ହୁଅନ୍ତି l ତାଙ୍କର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରଶଂସା ପତ୍ର ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି l ସେ ଯେଉଁ ବିପରିତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆଜି ଏକ ସଫଳ ଚାଷୀ ହୋଇ ପାରିଛନ୍ତି ତେଣୁ ସେ ଆମ ପଞ୍ଚାୟତର ଗୌରବ ଅଟନ୍ତି l’
ଇଟିଭି ଭାରତ, ସମ୍ବଲପୁର
