ETV Bharat / bharat

ବିଲ୍ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ - PRESIDENT DECIDE BILLS

ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପାଖରେ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିଟୋର କ୍ଷମତା ନାହିଁ।

Supreme Court
Supreme Court (ANI)
author img

By Sumit Saxena

Published : April 12, 2025 at 4:20 PM IST

Updated : April 12, 2025 at 7:19 PM IST

3 Min Read

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ବିଲ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବଡ଼ ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ତଥାପି, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଏହି ସମୟଠାରୁ ଅଧିକ ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଉପଯୁକ୍ତ କାରଣ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ଏହା ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଯିବା ଉଚିତ।

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ବିଲ୍ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ରାୟ ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍, ଏନ୍. ରବିଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ଏକ ମାମଲାକୁ ନେଇ ଦେଇଛନ୍ତି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ। ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍. ଏନ୍. ରବିଙ୍କ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ କୋର୍ଟ ବେଆଇନ ଏବଂ ଅସିଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।

  • ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହନ୍ତି

ତାମିଲନାଡୁ ବିଧାନସଭା ପୂର୍ବରୁ ୧୦ଟି ବିଲ୍ ଉପରେ ପୁନଃବିଚାର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍. ଏନ୍. ରବି ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୩ରେ ଏହାକୁ ପୁଣି ଥରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ପଠାଇଥିଲେ। ବିଚାରପତି ଜେ.ବି. ପାରଦିୱାଲା ଏବଂ ଆର୍. ମହାଦେବନଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ପାଖରେ କୌଣସି ବିଲ୍ ଉପରେ "ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିଟୋ" ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର କ୍ଷମତା ନାହିଁ, "ଆମେ କୌଣସି କାରଣ ଦେଖୁନାହୁଁ, କାହିଁକି ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ମାନଦଣ୍ଡ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ।"

ଖଣ୍ଡପୀଠ ତାଙ୍କ ୪୧୫ ପୃଷ୍ଠାର ରାୟରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ଆମର ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରଚଳିତ ଏହି ଡିଫଲ୍ଟ ନିୟମର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମଧ୍ୟ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହନ୍ତି।' ଏହି ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟିରେ ଏପରି ଅବାଧ କ୍ଷମତା ରହିପାରିବ ନାହିଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ ପକ୍ଷରୁ ରାୟ ଲେଖିଥିବା ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଦିୱାଲା କହିଛନ୍ତି ଯେ, କୌଣସି ଯଥାର୍ଥତା କିମ୍ବା ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ସନ୍ଦର୍ଭ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ହୋଇଥିବା ବିଳମ୍ବ, ସେହି ମୌଳିକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ନୀତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେବ ଯେ, କ୍ଷମତାର ପ୍ରୟୋଗ ମନମୁଖୀ ଏବଂ ସ୍ବେଚ୍ଛାଚାରୀ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

  • ନିଷ୍କ୍ରିୟତାକୁ ଯଥାର୍ଥ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ

ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଦିୱାଲା କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ନିଷ୍କ୍ରିୟତାର ପରିଣାମ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରକୃତିର ଏବଂ ସମ୍ବିଧାନର ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ।' ତେଣୁ ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ବିଳମ୍ବର କୌଣସି ସୁଯୋଗ ରହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ତଥାପି ଆମେ ଏହି ସତ୍ୟ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ଯେ ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କ କ୍ଷମତା ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ସମୟରେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଲ୍ ଉପରେ 'ବିଚାର' କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।' ଯଦିଓ ଏପରି 'ଚିନ୍ତାଧାରା'କୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ବାନ୍ଧିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପାରେ, ତଥାପି ଏହା ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିଷ୍କ୍ରିୟତାକୁ ଯଥାର୍ଥ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଆଧାର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ।'

ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ କୌଣସି ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇ ନଥିବାରୁ, ତିନି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଏହି ସମୟଠାରୁ ଅଧିକ ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଉପଯୁକ୍ତ କାରଣ ରେକର୍ଡ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଏ ବିଷୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ଅବଗତ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଯିବା ଉଚିତ ଯେ, କୋର୍ଟ ଏପରି ମାମଲାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଯେଉଁଠାରେ ସାମ୍ବିଧାନିକ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ସମୟ ବିନା କାମ କରାଯାଉ ନାହିଁ।

  • ସଶକ୍ତ ହେବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର

ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଧାରା 201ର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟପାଳ ବିଲ୍ ବିଚାର ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପରେ, ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମତି କିମ୍ବା ଅସହମତି ଘୋଷଣା କରିବାର କୌଣସି ସମୟ ସୀମା ନାହିଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ କୌଣସି ବିଲ୍‌କୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଅନୁମୋଦନ ଦେବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି ବାଧ୍ୟତା ନାହିଁ। ଯଦି ରାଜ୍ୟପାଳ ତାଙ୍କ ବିବେକ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରି, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ଏକ ବିଲ୍ ସଂରକ୍ଷଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଦ୍ୱାରା ବିଲ୍ ପାସ୍ ହେବା ଅକାମୀ ହୋଇଯିବ।' ଯଦି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସେହି ବିଲ୍‌ଟିକୁ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବିଚାରାଧୀନ ରଖନ୍ତି କିମ୍ବା ଏପରି ବିଲ୍‌କୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେବାକୁ ମନା କରନ୍ତି।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସରକାରିଆ କମିଶନ ଜାଣିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ବିଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନରେ ବିଳମ୍ବ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଉତ୍ତେଜନାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ମଧ୍ୟ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି ଯେ, ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ସୁପାରିଶଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନକୁ ସହଜ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟ ସୀମା ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଧାରା 201ରେ ଏକ ସମୟ ସୀମା ସ୍ଥିର କରିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ମଧ୍ୟ ପୁଞ୍ଚି କମିଶନ ଦେଇଥିଲେ।

  • 3 ମାସର ସମୟସୀମା ନୂଆ ନୁହେଁ

୧୯୮୩ ମସିହାରେ, ପୂର୍ବତନ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ଆର ଏସ୍ ସରକାରିଆଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ସରକାରିଆ କମିଶନ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ସଂଘ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟମାନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସମୀକ୍ଷା କରିବା। ପୁଞ୍ଚି କମିଶନ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ଉପରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା ​​ଏବଂ 2007 ମସିହାରେ ଭାରତର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏମ୍ ଏମ୍ ପୁଞ୍ଚିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା।

ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମତି ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିବା ରାଜ୍ୟ ବିଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ବିଭାଗକୁ ଫେବୃଆରୀ 4, 2016ରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ଅଫିସ୍ ମେମୋରାଣ୍ଡମ୍ (OM)କୁ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି, 'ଉପରୋକ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ବିଲ୍ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ସ୍ଥିର କରାଯାଇଛି।' ଜରୁରୀକାଳୀନ ଅଧ୍ୟାଦେଶଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ ତିନି ସପ୍ତାହର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି।

ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଡିୱାଲା କହିଥିଲେ, 'ତେଣୁ, ଆମେ ଉପରୋକ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମନେ କରୁଛୁ।' 'ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିଚାର ପାଇଁ ପଠାଯାଇଥିବା ବିଲ୍ ଉପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରନ୍ତୁ।'

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଏକ ସହଯୋଗପୂର୍ଣ୍ଣ ମନୋଭାବ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଉଠାଯାଉଥିବା ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଇ ସହଯୋଗ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ପରାମର୍ଶଗୁଡ଼ିକୁ ତୁରନ୍ତ ବିଚାର କରିବା ଉଚିତ।

ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢ଼ନ୍ତୁ- ତାମିଲନାଡୁରେ BJP AIADMK ମଧ୍ୟରେ ମେଣ୍ଟ, ପଲାନିସ୍ୱାମୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଲଢ଼ିବେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ବିଲ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବଡ଼ ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ତଥାପି, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଏହି ସମୟଠାରୁ ଅଧିକ ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଉପଯୁକ୍ତ କାରଣ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ଏହା ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଯିବା ଉଚିତ।

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ବିଲ୍ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ରାୟ ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍, ଏନ୍. ରବିଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ଏକ ମାମଲାକୁ ନେଇ ଦେଇଛନ୍ତି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ। ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍. ଏନ୍. ରବିଙ୍କ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ କୋର୍ଟ ବେଆଇନ ଏବଂ ଅସିଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।

  • ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହନ୍ତି

ତାମିଲନାଡୁ ବିଧାନସଭା ପୂର୍ବରୁ ୧୦ଟି ବିଲ୍ ଉପରେ ପୁନଃବିଚାର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆର୍. ଏନ୍. ରବି ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୩ରେ ଏହାକୁ ପୁଣି ଥରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ପଠାଇଥିଲେ। ବିଚାରପତି ଜେ.ବି. ପାରଦିୱାଲା ଏବଂ ଆର୍. ମହାଦେବନଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ପାଖରେ କୌଣସି ବିଲ୍ ଉପରେ "ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିଟୋ" ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର କ୍ଷମତା ନାହିଁ, "ଆମେ କୌଣସି କାରଣ ଦେଖୁନାହୁଁ, କାହିଁକି ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ମାନଦଣ୍ଡ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ।"

ଖଣ୍ଡପୀଠ ତାଙ୍କ ୪୧୫ ପୃଷ୍ଠାର ରାୟରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ଆମର ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରଚଳିତ ଏହି ଡିଫଲ୍ଟ ନିୟମର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମଧ୍ୟ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହନ୍ତି।' ଏହି ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟିରେ ଏପରି ଅବାଧ କ୍ଷମତା ରହିପାରିବ ନାହିଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ ପକ୍ଷରୁ ରାୟ ଲେଖିଥିବା ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଦିୱାଲା କହିଛନ୍ତି ଯେ, କୌଣସି ଯଥାର୍ଥତା କିମ୍ବା ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ସନ୍ଦର୍ଭ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ହୋଇଥିବା ବିଳମ୍ବ, ସେହି ମୌଳିକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ନୀତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେବ ଯେ, କ୍ଷମତାର ପ୍ରୟୋଗ ମନମୁଖୀ ଏବଂ ସ୍ବେଚ୍ଛାଚାରୀ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

  • ନିଷ୍କ୍ରିୟତାକୁ ଯଥାର୍ଥ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ

ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଦିୱାଲା କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ନିଷ୍କ୍ରିୟତାର ପରିଣାମ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରକୃତିର ଏବଂ ସମ୍ବିଧାନର ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ।' ତେଣୁ ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ବିଳମ୍ବର କୌଣସି ସୁଯୋଗ ରହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ତଥାପି ଆମେ ଏହି ସତ୍ୟ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ଯେ ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କ କ୍ଷମତା ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ସମୟରେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଲ୍ ଉପରେ 'ବିଚାର' କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।' ଯଦିଓ ଏପରି 'ଚିନ୍ତାଧାରା'କୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ବାନ୍ଧିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପାରେ, ତଥାପି ଏହା ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିଷ୍କ୍ରିୟତାକୁ ଯଥାର୍ଥ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଆଧାର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ।'

ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ କୌଣସି ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇ ନଥିବାରୁ, ତିନି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଏହି ସମୟଠାରୁ ଅଧିକ ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଉପଯୁକ୍ତ କାରଣ ରେକର୍ଡ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଏ ବିଷୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ଅବଗତ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଯିବା ଉଚିତ ଯେ, କୋର୍ଟ ଏପରି ମାମଲାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଯେଉଁଠାରେ ସାମ୍ବିଧାନିକ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ସମୟ ବିନା କାମ କରାଯାଉ ନାହିଁ।

  • ସଶକ୍ତ ହେବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର

ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଧାରା 201ର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟପାଳ ବିଲ୍ ବିଚାର ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପରେ, ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମତି କିମ୍ବା ଅସହମତି ଘୋଷଣା କରିବାର କୌଣସି ସମୟ ସୀମା ନାହିଁ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, 'ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ କୌଣସି ବିଲ୍‌କୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଅନୁମୋଦନ ଦେବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି ବାଧ୍ୟତା ନାହିଁ। ଯଦି ରାଜ୍ୟପାଳ ତାଙ୍କ ବିବେକ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରି, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ଏକ ବିଲ୍ ସଂରକ୍ଷଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଦ୍ୱାରା ବିଲ୍ ପାସ୍ ହେବା ଅକାମୀ ହୋଇଯିବ।' ଯଦି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସେହି ବିଲ୍‌ଟିକୁ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବିଚାରାଧୀନ ରଖନ୍ତି କିମ୍ବା ଏପରି ବିଲ୍‌କୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେବାକୁ ମନା କରନ୍ତି।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସରକାରିଆ କମିଶନ ଜାଣିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିଚାର ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ବିଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନରେ ବିଳମ୍ବ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଉତ୍ତେଜନାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ମଧ୍ୟ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି ଯେ, ଧାରା 201 ଅନୁଯାୟୀ ସୁପାରିଶଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନକୁ ସହଜ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟ ସୀମା ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଧାରା 201ରେ ଏକ ସମୟ ସୀମା ସ୍ଥିର କରିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ମଧ୍ୟ ପୁଞ୍ଚି କମିଶନ ଦେଇଥିଲେ।

  • 3 ମାସର ସମୟସୀମା ନୂଆ ନୁହେଁ

୧୯୮୩ ମସିହାରେ, ପୂର୍ବତନ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ଆର ଏସ୍ ସରକାରିଆଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ସରକାରିଆ କମିଶନ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ସଂଘ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟମାନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସମୀକ୍ଷା କରିବା। ପୁଞ୍ଚି କମିଶନ କେନ୍ଦ୍ର-ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ଉପରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା ​​ଏବଂ 2007 ମସିହାରେ ଭାରତର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏମ୍ ଏମ୍ ପୁଞ୍ଚିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା।

ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମତି ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିବା ରାଜ୍ୟ ବିଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ବିଭାଗକୁ ଫେବୃଆରୀ 4, 2016ରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ଅଫିସ୍ ମେମୋରାଣ୍ଡମ୍ (OM)କୁ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି, 'ଉପରୋକ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ବିଲ୍ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ତିନି ମାସର ସମୟ ସୀମା ସ୍ଥିର କରାଯାଇଛି।' ଜରୁରୀକାଳୀନ ଅଧ୍ୟାଦେଶଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ ତିନି ସପ୍ତାହର ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି।

ଜଷ୍ଟିସ୍ ପାରଡିୱାଲା କହିଥିଲେ, 'ତେଣୁ, ଆମେ ଉପରୋକ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମନେ କରୁଛୁ।' 'ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିଚାର ପାଇଁ ପଠାଯାଇଥିବା ବିଲ୍ ଉପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରନ୍ତୁ।'

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଏକ ସହଯୋଗପୂର୍ଣ୍ଣ ମନୋଭାବ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଉଠାଯାଉଥିବା ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଇ ସହଯୋଗ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ପରାମର୍ଶଗୁଡ଼ିକୁ ତୁରନ୍ତ ବିଚାର କରିବା ଉଚିତ।

ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢ଼ନ୍ତୁ- ତାମିଲନାଡୁରେ BJP AIADMK ମଧ୍ୟରେ ମେଣ୍ଟ, ପଲାନିସ୍ୱାମୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଲଢ଼ିବେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ

Last Updated : April 12, 2025 at 7:19 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.