वॉशिंग्टन : अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी सोमवारी सांगितले की अमेरिका इराणशी त्यांच्या अण्वस्त्र कार्यक्रमाबाबत थेट चर्चा करेल, परंतु जर या चर्चेत त्यांना त्यांचा अण्वस्त्र कार्यक्रम सोडून देण्यास भाग पाडण्यात यश आले नाही तर ते त्यांना परवडणार नाही असा इशारा त्यांनी इराणला दिला.
इस्रायली पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांच्याशी भेटीनंतर पत्रकारांशी बोलताना ट्रम्प यांनी सांगितले की चर्चा शनिवारपासून सुरू होईल. इराण अण्वस्त्रे मिळवू शकत नाही असा त्यांनी आग्रह धरला. "आम्ही त्यांच्याशी थेट व्यवहार करत आहोत आणि कदाचित आमचा करार होणार आहे," असंही ट्रम्प म्हणाले. त्यांनी पुढे म्हटले की "व्यवहार करण्यापेक्षा करार करणे श्रेयस्कर असेल."
जर अमेरिका आणि इराण या चर्चेत सहमत होऊ शकले नाहीत तर ते इराणविरुद्ध लष्करी कारवाई करतील का असं विचारलं असता, ट्रम्प म्हणाले, "इराण मग मोठ्या धोक्यात येईल, मात्र त्याबद्दल आत्ताच बोलणे योग्य होणार नाही." "जर चर्चा यशस्वी झाल्या नाहीत तर मला वाटते की इराणसाठी हा खूप वाईट दिवस असेल," असंही ट्रम्प पुढे म्हणाले.
संयुक्त राष्ट्रांमधील इराणच्या मिशनने यावर सोमवारी कोणतीही तत्काळ प्रतिक्रिया दिली नाही. ट्रम्प यांनी अलीकडेच इराणचे सर्वोच्च नेते ८५ वर्षीय अयातुल्ला अली खामेनी यांना एक पत्र पाठवून त्यांच्या वेगाने वाढणाऱ्या अणुकार्यक्रमावर थेट वाटाघाटी करण्याचे आवाहन केले आहे. परंतु इराणचे अध्यक्ष मसूद पेझेश्कियान यांनी गेल्या महिन्याच्या अखेरीस सांगितले की, इराणने ट्रम्प यांची विनंती फेटाळली आहे आणि अमेरिकेशी अप्रत्यक्ष वाटाघाटी करण्याची शक्यता खुली ठेवली आहे. परंतु ट्रम्प यांनी सातत्याने इराणला, जो गाझामधील हमास, लेबनॉनमधील हिजबुल्लाह आणि येमेनमधील हुथी दहशतवाद्यांचा मुख्य प्रायोजक आहे, त्यांचा अणुकार्यक्रम सोडून देण्याचे आवाहन केले आहे.
"जर त्यांनी करार केला नाही, तर बॉम्बस्फोट होतील," असं ट्रम्प यांनी मार्चच्या अखेरीस एनबीसी न्यूजला सांगितले आहे. "ते असे बॉम्बस्फोट करतील जे त्यांनी यापूर्वी कधीही पाहिले नाहीत." तेहरानचे संयुक्त राष्ट्रातील मुख्य राजदूत, राजदूत अमीर सईद इरावनी यांनी यावर सुरक्षा परिषदेच्या सदस्यांना लिहिलेल्या अनेक पत्रांच्या माध्यमातून ट्रम्प यांच्या इराणवर बॉम्बस्फोट करण्याच्या धमक्यांचा निषेध केला आहे.
ट्रम्प यांनी त्यांच्या पहिल्या व्हाईट हाऊस कार्यकाळात डेमोक्रॅटिक अध्यक्ष बराक ओबामा प्रशासनाने इराणशी केलेल्या ऐतिहासिक अणुकरारातून माघार घेतली होती. इराणशी तोडगा काढण्यासाठी ट्रम्प यांच्या राजनैतिक प्रयत्नांना ते पाठिंबा देतात असे नेतान्याहू म्हणतात, तसेच इस्रायल आणि अमेरिका यांची हीच भूमिका आहे की, इराणने अण्वस्त्र विकसित करू नयेत.
इराणबद्दलच्या कट्टर विचारांसाठी आणि लष्करी दबावासाठी इस्रायली नेते म्हणाले की, ते २००३ मध्ये लिबियाने आंतरराष्ट्रीय समुदायाशी केलेल्या कराराच्या धर्तीवर राजनैतिक कराराचे स्वागत करतील. "मला वाटते की करार एक चांगली गोष्ट असेल," असं ते म्हणाले. "पण काहीही झाले तरी, आपल्याला खात्री करावी लागेल की इराणकडे अण्वस्त्रे असणार नाहीत." असंही नेतान्याहू पुढे म्हणाले.
यावेळी ट्रम्प यांनी स्पष्ट केलं की चर्चा "जवळजवळ सर्वोच्च पातळीवर" होतील. परंतु वाटाघाटी कुठे होतील किंवा संवेदनशील चर्चेसाठी ते कोणाला पाठवतील हे सांगण्यास त्यांनी नकार दिला.
हेही वाचा..
