ETV Bharat / health-and-lifestyle

copper vs steel water bottles: तांबे की स्टील; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? - COPPER VS STEEL WATER BOTTLE

बाहेर जाताना पाणी नेण्यासाठी तांब्याची की स्टीलची बॉटल चांगली या गोधळात तुम्ही देखील आहात काय? जाणून घ्या पाणी स्टोअर करण्यासाठी कोणती बॉटल आहे योग्य.

COPPER VS STEEL WATER BOTTLE  COPPER WATER BOTTLE BEBEFITS  STEEL WATER BOTTLE BEBEFITS  WHICH BOTTLE IS GOOD FOR HEALTH
तांबे की स्टिल; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? (Getty images)
author img

By ETV Bharat Lifestyle Team

Published : April 16, 2025 at 12:30 PM IST

Updated : April 16, 2025 at 12:45 PM IST

3 Min Read

Copper vs steel water bottle: जीवन जगण्याकरिता पाणी खूप महत्त्वाची भूमिका बजावतो. घराबाहेर जाताना आपण नियमित पाण्याची बॉटल सोबत ठेवतो. असे क्वचितच लोक असतील, जे घराबाहेर निघताना बॉटल सोबत बाळगत नाही. लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत शाळेत जायचं असो वा ऑफिस प्रत्येक जण पाण्याची बॉटल सोबत ठेवतो. याकरिता आपण विविध बॉटल्स खरेदी करतो. परंतु आरोग्य आणि हायड्रेशनसाठी योग्य पाण्याची बॉटल निवडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. धातूच्या किंवा स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्स टिकाऊ, पर्यावरणपूरक आणि प्लास्टिकला सुरक्षित पर्याय आहेत. परंतु सर्वांना पाणी नेण्यासाठी कोणती बॉटल सुरक्षित याची चिंता असते. तर या लेखात आम्ही तुम्हाला पाणी घेऊन जाण्याकरिता कोणती बॉटल योग्य आहे याबद्दल माहिती देणार आहोत.

COPPER VS STEEL WATER BOTTLE  COPPER WATER BOTTLE BEBEFITS  STEEL WATER BOTTLE BEBEFITS  WHICH BOTTLE IS GOOD FOR HEALTH
तांबे की स्टिल; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? (Getty Images)
  • तांब्याच्या पाण्याच्या बॉटलचे फायदे: तांब्याचा वापर त्याच्या उपचारात्मक आणि प्रतिजैविक गुणधर्मांमुळे शतकानुशतके आयुर्वेदिक औषधांमध्ये केला जात आहे. तांब्याच्या भांड्यात 6 ते 8 तास पाणी ठेवल्याने थोड्या प्रमाणात तांबे पाण्यात मिसळते. तांब्याच्या बॉटलने पाणी प्यायल्यास अनेक आरोग्यविषयक फायदे होतात. तांब्यामध्ये नैसर्गिकरित्या अॅंटीइन्फेक्शन गुणधर्म तयार होतात. यामुळे रोगप्रतिकार शक्ती वाढते. तसंच त्यात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारे गुणधर्म आहेत. तसंच या बॉटलचे पाणी पिल्याने पाचन एंजाइम उत्तेजित होतात आणि आतड्यांचे आरोग्य सुधारते. असं म्हटलं जाते की, थायरॉईडचा ग्रस्त व्यक्तींसाठी तांब्याच्या बॉटलमधून पाणी पिणं चांगलं आहे. हे हार्मोनल संतुलन अबाधित ठेवण्यास मदत करू शकते. त्याचबरोबर ताब्यांची बॉटल मुक्त रॅडिकल्सना निष्क्रिय करते. ज्यामुळे ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी होतो. तसंच वृद्धत्वाची प्रक्रिया मंद करते.
  • बॉटल स्वच्छ कशी करावी?: जर तुम्ही तांब्याची बॉटल वापरत असाल तर तुम्ही ती वेळोवेळी लिंबू आणि मीठ किंवा व्हिनेगर वापरून स्वच्छ करावी. हे ऑक्सिडेशनला प्रतिबंधित करते. पुन्हा वापरण्यापूर्वी बॉटल पूर्णपणे धुऊन वाळवावी. बॉटलची साफसफाई काळजीपूर्वक करावी, कारण तीक्ष्ण पदार्थांनी घासल्याने बॉटल खराब होऊ शकते.
COPPER VS STEEL WATER BOTTLE  COPPER WATER BOTTLE BEBEFITS  STEEL WATER BOTTLE BEBEFITS  WHICH BOTTLE IS GOOD FOR HEALTH
तांबे की स्टिल; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? (Getty Images)
  • स्टीलच्या पाण्याच्या बॉटलचे फायदे
  • स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्समध्ये तांब्यासारखे पोषक घटक नसतात, परंतु त्या पाणी साठवण्याचा एक सुरक्षित आणि स्वच्छ मार्ग आहेत.
  • स्टीलच्या बॉटल्स प्लास्टिकच्या बॉटल्ससारख्या हानिकारक रसायनांनी पाणी दूषित करत नाहीत.
  • स्टीलच्या बॉटल्स पाणी अबाधित ठेवतात.
  • काही स्टीलच्या बॉटल्समध्ये पाणी जास्त काळ गरम किंवा थंड तापमानात ठेवण्यासाठी इन्सुलेशन असते.
  • या बॉटल्स 100% पुनर्वापर करण्यायोग्य आहेत, त्यामुळे त्या पर्यावरणपूरक आहेत.
  • त्याची काळजी कशी घ्यावी: स्टीलच्या बॉटल साबण आणि पाण्याने सहज स्वच्छ करता येतात. तांब्याच्या बॉटल्सपेक्षा ते डाग आणि वासांना जास्त प्रतिरोधक असतात.
  • लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी
  • जरी दोन्ही पदार्थ सामान्यतः सुरक्षित असले तरी, त्यांचा वापर सावधगिरीने केला पाहिजे. चला ते काय आहेत ते पाहूया.
  • जास्त तांब्याचे सेवन केल्यास. मळमळ, उलट्या किंवा यकृताचे नुकसान होऊ शकते. हे टाळण्यासाठी, तांब्याच्या बॉटलमधील पाणी मर्यादित प्रमाणात प्यावे.
  • तांब्याच्या बॉटल्समध्ये आम्लयुक्त द्रव साठवल्याने जास्त प्रमाणात तांब्याची गळती होऊ शकते, जी हानिकारक असू शकते. उदाहरणार्थ, तांब्याच्या बाटलीत लिंबूपाणी प्यायल्याने अतिसार होण्याची शक्यता जास्त असते.
  • तांब्याची बॉटल कालांतराने ऑक्सिडाइज होते आणि स्वच्छता राखण्यासाठी त्या स्वच्छपणे वापरणे आवश्यक आहे.
  • स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्समध्ये निकेल असते. यामुळे काही लोकांनां ऍलर्जी होऊ शकते.
  • कमी दर्जाच्या स्टीलच्या बॉटल्स कालांतराने गंजू शकतात. म्हणूनच फूड-ग्रेड स्टील (जसे की 304 किंवा 316 ग्रेड) निवडणे महत्वाचे आहे.
  • स्टेनलेस स्टील कोणतेही अतिरिक्त पौष्टिक मूल्य प्रदान करत नाही.
  • दोघांपैकी कोणते आरोग्यासाठी चांगले आहे?

जर तुम्हाला तांब्याच्या पौष्टिक फायद्यांची आवश्यकता नसेल, तर तज्ञ स्टेनलेस स्टीलची बॉटल वापरण्याचा सल्ला देतात, ज्यामध्ये कोणतेही पोषक घटक नसतात. आयुर्वेदिक पद्धतींचे पालन करणाऱ्यांसाठी तांब्याची बॉटल एक चांगला पर्याय असल्याचेही म्हटले जाते. जर तुम्ही ते वारंवार स्वच्छ केले आणि योग्यरित्या वापरले तर तुम्ही तांब्याची बॉटल निवडावी. तुम्हाला देखभाल-मुक्त, दीर्घकाळ टिकणारी बॉटल हवी असेल तर स्टीलची बॉटल चांगली असते. तज्ञ म्हणतात की स्टीलची बॉटल प्रवास आणि कामासाठी योग्य आहे.

(डिस्क्लेमर: ही सामान्य माहिती केवळ वाचनासाठी दिलेली आहे. ईटीव्ही भारत या माहितीच्या वैज्ञानिक मान्यतेबाबत कोणतीही पुष्टी करत नाही. अधिक माहितीसाठी डॉक्टरांकडून सल्ला घ्यावा.)

संदर्भ

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6730497/#:~:text=IN%20VITRO%20ANTIMICROBIAL%20ACTIVITY%20OF,microorganisms%2C%20including%20those%20causing%20HAIs.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK225400/#:~:text=The%20effects%20include%20GI%20mucosal,including%20dizziness%2C%20headache%2C%20convulsions%2C

हेही वाचा

Copper vs steel water bottle: जीवन जगण्याकरिता पाणी खूप महत्त्वाची भूमिका बजावतो. घराबाहेर जाताना आपण नियमित पाण्याची बॉटल सोबत ठेवतो. असे क्वचितच लोक असतील, जे घराबाहेर निघताना बॉटल सोबत बाळगत नाही. लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत शाळेत जायचं असो वा ऑफिस प्रत्येक जण पाण्याची बॉटल सोबत ठेवतो. याकरिता आपण विविध बॉटल्स खरेदी करतो. परंतु आरोग्य आणि हायड्रेशनसाठी योग्य पाण्याची बॉटल निवडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. धातूच्या किंवा स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्स टिकाऊ, पर्यावरणपूरक आणि प्लास्टिकला सुरक्षित पर्याय आहेत. परंतु सर्वांना पाणी नेण्यासाठी कोणती बॉटल सुरक्षित याची चिंता असते. तर या लेखात आम्ही तुम्हाला पाणी घेऊन जाण्याकरिता कोणती बॉटल योग्य आहे याबद्दल माहिती देणार आहोत.

COPPER VS STEEL WATER BOTTLE  COPPER WATER BOTTLE BEBEFITS  STEEL WATER BOTTLE BEBEFITS  WHICH BOTTLE IS GOOD FOR HEALTH
तांबे की स्टिल; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? (Getty Images)
  • तांब्याच्या पाण्याच्या बॉटलचे फायदे: तांब्याचा वापर त्याच्या उपचारात्मक आणि प्रतिजैविक गुणधर्मांमुळे शतकानुशतके आयुर्वेदिक औषधांमध्ये केला जात आहे. तांब्याच्या भांड्यात 6 ते 8 तास पाणी ठेवल्याने थोड्या प्रमाणात तांबे पाण्यात मिसळते. तांब्याच्या बॉटलने पाणी प्यायल्यास अनेक आरोग्यविषयक फायदे होतात. तांब्यामध्ये नैसर्गिकरित्या अॅंटीइन्फेक्शन गुणधर्म तयार होतात. यामुळे रोगप्रतिकार शक्ती वाढते. तसंच त्यात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारे गुणधर्म आहेत. तसंच या बॉटलचे पाणी पिल्याने पाचन एंजाइम उत्तेजित होतात आणि आतड्यांचे आरोग्य सुधारते. असं म्हटलं जाते की, थायरॉईडचा ग्रस्त व्यक्तींसाठी तांब्याच्या बॉटलमधून पाणी पिणं चांगलं आहे. हे हार्मोनल संतुलन अबाधित ठेवण्यास मदत करू शकते. त्याचबरोबर ताब्यांची बॉटल मुक्त रॅडिकल्सना निष्क्रिय करते. ज्यामुळे ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी होतो. तसंच वृद्धत्वाची प्रक्रिया मंद करते.
  • बॉटल स्वच्छ कशी करावी?: जर तुम्ही तांब्याची बॉटल वापरत असाल तर तुम्ही ती वेळोवेळी लिंबू आणि मीठ किंवा व्हिनेगर वापरून स्वच्छ करावी. हे ऑक्सिडेशनला प्रतिबंधित करते. पुन्हा वापरण्यापूर्वी बॉटल पूर्णपणे धुऊन वाळवावी. बॉटलची साफसफाई काळजीपूर्वक करावी, कारण तीक्ष्ण पदार्थांनी घासल्याने बॉटल खराब होऊ शकते.
COPPER VS STEEL WATER BOTTLE  COPPER WATER BOTTLE BEBEFITS  STEEL WATER BOTTLE BEBEFITS  WHICH BOTTLE IS GOOD FOR HEALTH
तांबे की स्टिल; कोणत्या बॉटलमधून पाणी पिणे फायदेशीर? (Getty Images)
  • स्टीलच्या पाण्याच्या बॉटलचे फायदे
  • स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्समध्ये तांब्यासारखे पोषक घटक नसतात, परंतु त्या पाणी साठवण्याचा एक सुरक्षित आणि स्वच्छ मार्ग आहेत.
  • स्टीलच्या बॉटल्स प्लास्टिकच्या बॉटल्ससारख्या हानिकारक रसायनांनी पाणी दूषित करत नाहीत.
  • स्टीलच्या बॉटल्स पाणी अबाधित ठेवतात.
  • काही स्टीलच्या बॉटल्समध्ये पाणी जास्त काळ गरम किंवा थंड तापमानात ठेवण्यासाठी इन्सुलेशन असते.
  • या बॉटल्स 100% पुनर्वापर करण्यायोग्य आहेत, त्यामुळे त्या पर्यावरणपूरक आहेत.
  • त्याची काळजी कशी घ्यावी: स्टीलच्या बॉटल साबण आणि पाण्याने सहज स्वच्छ करता येतात. तांब्याच्या बॉटल्सपेक्षा ते डाग आणि वासांना जास्त प्रतिरोधक असतात.
  • लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी
  • जरी दोन्ही पदार्थ सामान्यतः सुरक्षित असले तरी, त्यांचा वापर सावधगिरीने केला पाहिजे. चला ते काय आहेत ते पाहूया.
  • जास्त तांब्याचे सेवन केल्यास. मळमळ, उलट्या किंवा यकृताचे नुकसान होऊ शकते. हे टाळण्यासाठी, तांब्याच्या बॉटलमधील पाणी मर्यादित प्रमाणात प्यावे.
  • तांब्याच्या बॉटल्समध्ये आम्लयुक्त द्रव साठवल्याने जास्त प्रमाणात तांब्याची गळती होऊ शकते, जी हानिकारक असू शकते. उदाहरणार्थ, तांब्याच्या बाटलीत लिंबूपाणी प्यायल्याने अतिसार होण्याची शक्यता जास्त असते.
  • तांब्याची बॉटल कालांतराने ऑक्सिडाइज होते आणि स्वच्छता राखण्यासाठी त्या स्वच्छपणे वापरणे आवश्यक आहे.
  • स्टेनलेस स्टीलच्या बॉटल्समध्ये निकेल असते. यामुळे काही लोकांनां ऍलर्जी होऊ शकते.
  • कमी दर्जाच्या स्टीलच्या बॉटल्स कालांतराने गंजू शकतात. म्हणूनच फूड-ग्रेड स्टील (जसे की 304 किंवा 316 ग्रेड) निवडणे महत्वाचे आहे.
  • स्टेनलेस स्टील कोणतेही अतिरिक्त पौष्टिक मूल्य प्रदान करत नाही.
  • दोघांपैकी कोणते आरोग्यासाठी चांगले आहे?

जर तुम्हाला तांब्याच्या पौष्टिक फायद्यांची आवश्यकता नसेल, तर तज्ञ स्टेनलेस स्टीलची बॉटल वापरण्याचा सल्ला देतात, ज्यामध्ये कोणतेही पोषक घटक नसतात. आयुर्वेदिक पद्धतींचे पालन करणाऱ्यांसाठी तांब्याची बॉटल एक चांगला पर्याय असल्याचेही म्हटले जाते. जर तुम्ही ते वारंवार स्वच्छ केले आणि योग्यरित्या वापरले तर तुम्ही तांब्याची बॉटल निवडावी. तुम्हाला देखभाल-मुक्त, दीर्घकाळ टिकणारी बॉटल हवी असेल तर स्टीलची बॉटल चांगली असते. तज्ञ म्हणतात की स्टीलची बॉटल प्रवास आणि कामासाठी योग्य आहे.

(डिस्क्लेमर: ही सामान्य माहिती केवळ वाचनासाठी दिलेली आहे. ईटीव्ही भारत या माहितीच्या वैज्ञानिक मान्यतेबाबत कोणतीही पुष्टी करत नाही. अधिक माहितीसाठी डॉक्टरांकडून सल्ला घ्यावा.)

संदर्भ

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6730497/#:~:text=IN%20VITRO%20ANTIMICROBIAL%20ACTIVITY%20OF,microorganisms%2C%20including%20those%20causing%20HAIs.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK225400/#:~:text=The%20effects%20include%20GI%20mucosal,including%20dizziness%2C%20headache%2C%20convulsions%2C

हेही वाचा

Last Updated : April 16, 2025 at 12:45 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.