ન્યુઝ ડેસ્ક: હવા, પાણી અને માટીનું પ્રદૂષણ દર વર્ષે ઓછામાં ઓછા નવ મિલિયન મૃત્યુ માટે જવાબદાર છે. 60 ટકાથી વધુ પ્રદૂષણ-સંબંધિત રોગ અને મૃત્યુ કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગ (cardiovascular disease) જેમ કે, ક્રોનિક ઇસ્કેમિક હાર્ટ ડિસીઝ, હાર્ટ એટેક, સ્ટ્રોક અને હાર્ટ રિધમ ડિસઓર્ડર (Heart Rhythm Disorder) એરિથમિયાને કારણે થાય છે.
આ પણ વાંચો: વિશ્વની સૌથી મોટી ફિલ્મસિટીની પૂર્વ કેન્દ્રિય પ્રધાન રમેશ પોખરિયાલે કરી મુલાકાત
કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડે: યુનિવર્સિટી મેડિકલ સેન્ટર મેઇન્ઝ (University Medical Center Mainz), જર્મની ના લેખક પ્રોફેસર થોમસ મુન્ઝેલે (Thomas Munzel) કહ્યું,કે "ગંદી હવા કરતાં માટીનું દૂષણ માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે ઓછું દેખાતું જોખમ છે." પરંતુ પુરાવા કહી રહ્યા છે કે, માટીમાં રહેલા પ્રદૂષકો બળતરા અને શરીરની કુદરતી ઘડિયાળને વિક્ષેપિત કરવા સહિતની સંખ્યાબંધ પદ્ધતિઓ દ્વારા કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રિસર્ચમાં (Cardiovascular Research) પ્રકાશિત થયેલા પેપરમાં, ટીમે જણાવ્યું હતું કે, દૂષિત માટી રક્તવાહિનીઓમાં ઓક્સિડેટીવ તણાવ વધારીને વધુ ખરાબ મુક્ત રેડિકલ અને ઓછા સારા એન્ટીઑકિસડન્ટો સાથે રક્તવાહિની રોગ તરફ દોરી શકે છે, બળતરા પેદા કરે છે અને શરીરની ઘડિયાળને (body's natural clock) ખલેલ પહોંચાડે છે.
પાણીને પ્રદૂષિત કરે છે: રણની ધૂળ, ખાતરના સ્ફટિકો અથવા પ્લાસ્ટિકના કણોને શ્વાસમાં લઈને ગંદી માટી શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. ઉપરાંત, ભારે ધાતુઓ જેમ કે, કેડમિયમ અને સીસું, પ્લાસ્ટિક અને કાર્બનિક ઝેરી પદાર્થો ઉદાહરણ તરીકે, જંતુનાશકોમાં, પણ મૌખિક રીતે ખાઈ શકાય છે. જમીનના પ્રદૂષકો નદીઓમાં ધોવાઈ જાય છે અને પાણીને પ્રદૂષિત કરે છે, જેનો વપરાશ કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: શું છે યુગલોનું ભાવનાત્મક રીતે દૂર થવા પાછળનું કારણ ?
દૂષિત પાણીનો ઉપયોગ કરવાથી આર્સેનિકનું સ્તર વધી શકે: જંતુનાશકોને રક્તવાહિની રોગના (cardiovascular disease) ઊંચા જોખમ સાથે જોડવામાં આવ્યા છે. જ્યારે કૃષિ અને રાસાયણિક ઉદ્યોગોમાં કર્મચારીઓ સૌથી વધુ એક્સપોઝરનો સામનો કરે છે, ત્યારે સામાન્ય લોકો દૂષિત ખોરાક, માટી અને પાણીમાંથી જંતુનાશકોનું સેવન કરી શકે છે. કેડમિયમ એ ભારે ધાતુ છે જે, કુદરતી રીતે હવા, પાણી, માટી અને ખોરાકમાં ઓછી માત્રામાં જોવા મળે છે અને તે ઔદ્યોગિક અને કૃષિ સ્ત્રોતોમાંથી પણ આવે છે. ધૂમ્રપાન ન કરનારાઓમાં કેડમિયમનો મુખ્ય સ્ત્રોત ખોરાક છે. લીડ એ કુદરતી રીતે બનતી ઝેરી ધાતુ છે, જેમાં ખાણકામ, ગંધ, ઉત્પાદન અને રિસાયક્લિંગ દ્વારા પર્યાવરણીય દૂષણ થાય છે. આર્સેનિકના સંપર્કમાં, કુદરતી રીતે બનતું મેટાલોઇડ, કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગથી (cardiovascular disease) મૃત્યુના ઊંચા જોખમ સાથે જોડાયેલું છે. ઔદ્યોગિક પ્રક્રિયાઓ અને પાકને સિંચાઈ માટે દૂષિત પાણીનો ઉપયોગ કરવાથી આર્સેનિકનું સ્તર વધી શકે છે.
કાર્ડિયોમેટાબોલિક રોગનું કારણ બની શકે: દૂષિત વાયુજન્ય ધૂળના સંભવિત જોખમો પણ અભ્યાસમાં નોંધવામાં આવ્યા છે. રણની ધૂળ લાંબા અંતરની મુસાફરી કરી શકે છે, અને સંશોધન દર્શાવે છે કે, ચીન અને મંગોલિયાની જમીનના કણો જાપાનમાં હૃદયરોગના હુમલાના વધતા અવરોધો સાથે સંબંધિત હતા. જ્યારે માનવીઓમાં નેનો અને માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સની (microplastics) કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સ્વાસ્થ્ય અસરો પર કોઈ વસ્તી અભ્યાસ નથી, સંશોધન દર્શાવે છે કે, આ કણો લોહીના પ્રવાહમાં પહોંચી શકે છે, તે બુદ્ધિગમ્ય બનાવે છે કે તેઓ અંગોમાં મુસાફરી કરી શકે છે અને પ્રણાલીગત બળતરા અને કાર્ડિયોમેટાબોલિક રોગનું કારણ બની શકે છે.
