નવી દિલ્હીઃ હવે દેશમાં દરેક કામ માટે લોકો આડેધડ લોન લઈ રહ્યા છે. પહેલા લોકોને લોન લેવા માટે બેંકમાં જવું પડતું હતું, પરંતુ ડિજિટલ દુનિયામાં લોન લેવી ખૂબ જ સરળ બની ગઈ છે. બસ, ઘરે બેસો, મોબાઈલથી લોન લો અને તમારી જરૂરિયાતો પૂરી કરો. પરંતુ આ બધાની વચ્ચે શાહુકાર એક ખૂબ જ મહત્વની વાત ભૂલી જાય છે. એટલે કે, જ્યારે RBI રેપો રેટમાં વધારો કરે છે, ત્યારે તેમની EMI રકમ પણ વધે છે. પરંતુ ધિરાણકર્તા રેપો રેટમાં વધારો કરતા પહેલા સમાન EMI રકમ ચૂકવે છે. આમ કરવાથી તમારું એકાઉન્ટ NPA બની શકે છે.
ETV ભારતે આર્થિક નિષ્ણાત વીકે સિંહા સાથે વાત કરી: રેપો રેટમાં વધારો એટલે કે, વધઘટના કિસ્સામાં ધિરાણકર્તાએ શું કરવું જોઈએ તે જાણવા માટે ETV ભારતે ભૂતપૂર્વ SBI મેનેજર અને આર્થિક નિષ્ણાત વીકે સિંહા સાથે વાત કરી, તેમના ખાતાને NPA બનવાથી કેવી રીતે બચાવવું...
એક ઉદાહરણથી સમજો: વી.કે. સિંહાએ જણાવ્યું હતું કે, જો ધિરાણકર્તા રેપો રેટમાં વધારાના કિસ્સામાં, એટલે કે વધઘટના કિસ્સામાં બેંકને માત્ર જૂની EMI રકમ ચૂકવે છે, તો તેનું ખાતું અનિયમિત થઈ શકે છે અને પછી NPAની આરે પહોંચી શકે છે. આને એક ઉદાહરણથી સમજો- ધારો કે તમારી EMI રૂપિયા 5000 છે, તો વ્યાજના દરમાં વધારાને કારણે તમારી EMI રૂપિયા 5500 થઈ ગઈ છે. તેથી 500 રૂપિયાથી તમારું એકાઉન્ટ દર મહિને નિયમિત થઈ જશે. અને જો તમારું એકાઉન્ટ સતત 3 મહિના સુધી અનિયમિત રહે છે, તો ચોથા મહિનામાં તે નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ્સ (NPA) બની જશે.
આમ કરવાથી તમારું એકાઉન્ટ NPA નહીં બને: જો કે બેંક નથી ઈચ્છતી કે, તમારું એકાઉન્ટ એનપીએ થાય. તેથી જ તે ગ્રાહકને મેઇલ અથવા સંદેશ મોકલે છે કે ગ્રાહકે બેંક અથવા તેની નજીકની શાખાનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. ધિરાણકર્તાઓ તેમના ખાતાઓને NPA બનતા બચાવવા માટે શું કરી શકે તે પ્રશ્નના જવાબમાં, વી.કે. સિન્હાએ ધિરાણ આપનાર બેંકનો સંપર્ક કરવા જણાવ્યું હતું. તમારી EMI ની રકમ વધારવા અથવા લોનની મુદત વધારી શકે છે. આમ કરવાથી તમારું એકાઉન્ટ NPA નહીં બને. આને એક ઉદાહરણથી સમજો- ધારો કે તમારી લોનનો સમયગાળો 20 વર્ષનો હતો. તેને પ્રમોટ કરીને, તમે તેને 22 કે 25 વર્ષ સુધી કામ કરાવ્યું. તમે 5000 રૂપિયાની EMI ચૂકવતા હતા અને તમે રેપો રેટમાં વધારો કર્યા પછી પણ તે જ રકમ ચૂકવી રહ્યા છો. લોનનો સમયગાળો વધારવાથી તમારું ખાતું અનિયમિત નહીં થાય કે એનપીએ નહીં થાય.
આમ કરવાથી ફાયદો એ થશે કે: વી.કે સિન્હાએ વધુમાં કહ્યું કે, આ સિવાય ધિરાણકર્તા એક બીજું કામ કરી શકે છે કે તેણે EMI વધારવી જોઈએ. જો તેની આર્થિક સ્થિતિ સારી હોય તો રૂપિયા 13000ના બદલે રૂપિયા 15000 આપો. આમ કરવાથી ફાયદો એ થશે કે રેપો રેટ વધે, EMI બાઉન્સ થાય અથવા અન્ય કોઈ કારણસર EMI આપવામાં વિલંબ થાય તો પણ તમારું ખાતું અનિયમિત નહીં બને. જો કે, આમાં ધ્યાન રાખવાની વાત એ છે કે તમે કઈ બેંકમાંથી લોન લીધી છે અને કઈ બેંકમાંથી તમે EMI ચૂકવી રહ્યા છો. જો લોન અને EMI એક જ બેંક સાથે જોડાયેલા હોય તો જ તમે EMI વધારી શકો છો.
EMIની નિર્ધારિત રકમ જ ચૂકવી શકો છો: એક ઉદાહરણ સાથે આ વાત સમજાવતા વીકે સિંહાએ કહ્યું કે, ધારો કે તમે SBI પાસેથી લોન લીધી છે અને તમારું ખાતું બેંક ઓફ બરોડા (BOB)માં છે. તેથી આવી સ્થિતિમાં, તમે EMIની નિર્ધારિત રકમ જ ચૂકવી શકો છો, તેને વધારીને નહીં. કારણ કે ECS (ઈલેક્ટ્રોનિક ક્લિયરિંગ સર્વિસ) એ જ રકમ માટે જ લાગુ થશે. તે જ સમયે, તમે સમાન બેંક એટલે કે SBI થી SBI સુધી EMIની રકમ વધારીને 13000 અથવા 15000 રૂપિયા જમા કરાવી શકો છો. તમને જણાવી દઈએ કે ECS ને હવે નેશનલ ઓટોમેટેડ ક્લિયરિંગ હાઉસ (NACH) કહેવામાં આવે છે.
તમારી લોનની મુદત ઓછી હશે તો: EMI વધારીને ચૂકવણી કરવાના ફાયદા સમજાવતા વીકે સિન્હાએ કહ્યું કે, આની મદદથી તમે લોનની જાળમાંથી મુક્ત થઈ શકો છો. તમારી લોનની મુદત ઓછી હશે એટલે કે 20 વર્ષની લોન માત્ર 18 વર્ષમાં પૂર્ણ થશે. કારણ કે અમે જે લોન આપીએ છીએ તે બાકી રકમ પર નક્કી કરવામાં આવે છે અને જો તમે EMI વધારશો, તો તમારી લોનની મૂળ રકમ ટૂંક સમયમાં પૂરી થઈ જશે. આ સિવાય, જો તમારી આર્થિક સ્થિતિ સારી છે, તો લોનની ઝંઝટને દૂર કરવા માટે, તમે એકસાથે ચૂકવણી પણ કરી શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે, જો લોનની રકમ 90,000 રૂપિયા છે, તો તમે એક જ વારમાં બેંકને આપીને તમારી લોન બંધ કરાવી શકો છો.
CIBIL સ્કોરનું ધ્યાન રાખવું પડશે: જ્યારે કોઈની લોન અનિયમિત અથવા NPA એટલે કે ડિફોલ્ટ થઈ જાય છે. તેથી તે તેના CIBIL સ્કોરને અસર કરે છે. CIBIL સ્કોર એ ત્રણ અંકનો નંબર છે. તે 300 થી 900 સુધીની છે અને વ્યક્તિની લોન પાત્રતા દર્શાવે છે. જ્યારે પણ કોઈ વ્યક્તિ નવી લોન અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ માટે અરજી કરે છે, ત્યારે ધિરાણ સંસ્થાઓ અરજદારને ધિરાણ આપવાના જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે તેનો ક્રેડિટ સ્કોર તપાસે છે. એટલા માટે તમારે ભવિષ્યમાં લોન લેવા માટે તમારા CIBIL સ્કોરનું ધ્યાન રાખવું પડશે. આ માટે, તમારી EMI અનિયમિત ન થવા દો.
આ પણ વાંચો:
