નવી દિલ્હી: સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયને મીડિયા બ્રીફિંગમાં ડિસ્ક્લોઝર્સના પ્રકાર અંગે ત્રણ મહિનાની અંદર એક વ્યાપક માર્ગદર્શિકા તૈયાર કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. આ ઉપરાંત તમામ પોલીસ મહાનિર્દેશકો (ડીજીપી)ને પણ તેમના સૂચનો ગૃહ મંત્રાલયને આપવા માટે સૂચના આપવામાં આવી છે. આ સંદર્ભમાં ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડીવાય ચંદ્રચુડ અને ન્યાયમૂર્તિ પીએસ નરસિમ્હા અને ન્યાયાધીશ મનોજ મિશ્રાની અધ્યક્ષતાવાળી બેન્ચે કહ્યું કે મીડિયા ટ્રાયલ ન્યાયિક પ્રક્રિયાને અસર કરે છે.

કોર્ટનું અવલોકન: પોલીસ અધિકારીઓની સંવેદનશીલતા પર ભાર મૂકવાની સાથે બેન્ચે એમ પણ કહ્યું હતું કે તપાસની વિગતો કયા તબક્કે બહાર આવી શકે છે તે જાણવાની જરૂર છે. ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું કે મીડિયા બ્રીફિંગ દરમિયાન પોલીસ દ્વારા કરવામાં આવેલો ખુલાસો ઉદ્દેશ્યનો હોવો જોઈએ અને વ્યક્તિલક્ષી ન હોવો જોઈએ જે આરોપીના અપરાધ પર અસર કરે. ખંડપીઠે કહ્યું કે મીડિયા ટ્રાયલ એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે કારણ કે તેમાં પીડિતોના હિતની સાથે સાથે કેસમાં એકત્ર કરાયેલા પુરાવા સામેલ છે.

સર્વોચ્ચ અદાલતની ટકોર: આરોપીના સંબંધમાં નિર્દોષ હોવાનું અનુમાન છે અને જ્યાં સુધી તે દોષિત સાબિત ન થાય ત્યાં સુધી મીડિયા અહેવાલો દ્વારા આરોપીની પ્રતિષ્ઠાને કલંકિત ન થવી જોઈએ. સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું હતું કે પક્ષપાતી રિપોર્ટિંગ પણ જાહેરમાં શંકાને જન્મ આપે છે અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં પીડિતા સગીર હોઈ શકે છે, તેથી તે મહત્વનું છે કે પીડિતાની ગોપનીયતાને અસર ન થવી જોઈએ. કોર્ટે કહ્યું કે કલમ 19 અને 21 હેઠળ આરોપીઓ અને પીડિતોના મૂળભૂત અધિકારોને અસર થઈ શકે નહીં.

મીડિયા બ્રીફિંગ મામલે ટકોર: સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે એક મહત્વપૂર્ણ પાસું મીડિયા બ્રીફિંગ માટે પોલીસ કર્મચારીઓ દ્વારા અનુસરવામાં આવતી યોગ્યતા અને પ્રક્રિયા પણ છે. કોર્ટે કહ્યું કે ગુનાઓ સંબંધિત બાબતો પર મીડિયા રિપોર્ટિંગમાં જાહેર હિતના ઘણા પાસાઓ સામેલ હોય છે અને મૂળભૂત સ્તરે વાણી અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનો મૂળભૂત અધિકાર સીધો સામેલ છે. તેમાં મીડિયામાં વિચારોનું ચિત્રણ અને પ્રસારણ કરવાનો અધિકાર પણ સામેલ છે.

1. SCએ કેન્દ્રને પૂછ્યું - શું ડ્રાઇવિંગ લાયસન્સ આપવાની સિસ્ટમ માટે કાયદામાં ફેરફાર જરૂરી છે?
2. Validity of Sedition Law: રાષ્ટ્રદ્રોહ કાયદાની માન્યતાને પડકારતી અરજીઓ સુપ્રીમ કોર્ટે સંવિધાન પીઠમાં મોકલી આપી