બિહાર: મોક્ષના શહેર ગયામાં, પિતૃ પક્ષના 13મા દિવસે (Thirteenth day of pitru paksha) ભીમ ગયા, ગૌ પ્રચાર, ગડાલોલની ત્રણ વેદીઓ પર શ્રાદ્ધ કરવાનો નિયમ છે. મંગળા ગૌરી મંદિરના મુખ્ય માર્ગથી અક્ષયવત જવાના માર્ગ પર ભીમ ગયા વેદી એ ગૌપ્રચાર વેદી છે. ગડાલોલ વેદી અક્ષયવતની સામે આવેલી છે, જ્યાં પિંડદાન કરવામાં આવે છે.
13માં દિવસે કરો પિંડ દાન: સૌથી પહેલા ફાલ્ગુ નદીમાં સ્નાન કરીને, ભીમ ગયા, જે ભસ્મ કૂટ પર્વત પર મંગળા ગૌરી મંદિરની નીચેની સીડીઓ પાસે છે, પૂજા કરવી જોઈએ અને શ્રાદ્ધ કરવું (Importance Of 13th Day Of Pitru Paksha) જોઈએ. કહેવાય છે કે, અહીં ભીમસેને ડાબા ઘૂંટણને વાળીને શ્રાદ્ધ કર્યું હતું. તેમના ઘૂંટણની નિશાની હજુ પણ અહીં હાજર છે. ભીમ ગયામાં શ્રાદ્ધ કરવાથી પિતૃઓને મોક્ષ મળે છે.
પૂર્વજોને મળે છે વિષ્ણુલોકની પ્રાપ્તિ: બ્રહ્માજીએ ગાયના પ્રચાર વેદીમાં યજ્ઞ કર્યો હતો. અહીંયા યજ્ઞ દરમિયાન તેમણે જે પર્વત પર ગાયો રાખી હતી તેને ગૌચરવેદી કહેવામાં આવે છે. અહીં પર્વત પર હજુ પણ ગાયોના ખુરના નિશાન છે, અહીં બ્રહ્માજીએ પાંડાને 1.25 લાખ ગાય દાનમાં આપી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં પિંડનું દાન કરવાથી પિતૃઓ વિષ્ણુલોકની પ્રાપ્તિ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવાથી એક કરોડ બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવાનું ફળ મળે છે.
ગડાલોલ વેદી પર શ્રાદ્ધ: ગડાલોલ-લોલ શબ્દનો અર્થ થાય છે તળાવ. આ વેદીની વાર્તા (story behind 13th day of pitrupaksha) એવી છે કે, પ્રાચીન સમયમાં ગડા નામનો રાક્ષસ એક શક્તિશાળી તપસ્વી અને વજ્ર વગાડનાર દાનવીર હતો. ભગવાન બ્રહ્માની વિનંતી પર તેણે ભગવાનના કાર્ય માટે પોતાની રાખ પણ દાન કરી. એ હાડકાંમાંથી વિશ્વકર્માએ ગદા બનાવીને સ્વર્ગમાં રાખી હતી. તે જ સમયગાળામાં, હેતિ નામનો રાક્ષસ ખૂબ જ બળવાન બન્યો, તેણે દેવતાઓ પર વિજય મેળવ્યો અને સ્વર્ગનું રાજ્ય છીનવી લીધું. દેવતાઓએ ભગવાન વિષ્ણુને હેતિ રાક્ષસનો વધ કરીને રાજ્ય મેળવવાની વિનંતી કરી.ભગવાને કહ્યું કે અમને એવું શસ્ત્ર આપો, જેથી અમે તેને મારી શકીએ, કારણ કે તેમને વરદાન મળ્યું છે કે હાલના કોઈપણ શસ્ત્રથી અમે મરીશું નહીં. પછી દેવોએ સ્વર્ગમાં રાખેલી એ જ ગદા આપી, એ જ ગદાથી ભગવાને હેતિનો વધ કર્યો. આ પછી જ્યાં તે ગદા ધોવાઇ હતી તે જગ્યા ગડાલોલ વેદી કહેવાય છે. ગદાધરા કરવાથી ભગવાન પણ ગદાધરા નામથી પ્રસિદ્ધ થયા હતા. આ ગડાલોલ વેદીમાં પિંડનું દાન કરીને સોનાનું પવિત્ર દાન કરવાથી પિતૃઓને મોક્ષ મળે છે.
પિંડ દાન શુદ્ધ રહીને કરવું જોઈએ: પિંડ દાન કરતી વખતે બ્રહ્મચારી રહેવું જોઈએ. આ સમય દરમિયાન એક જ ભોજન લેવું જોઈએ. વ્યક્તિએ જમીન પર સૂવું જોઈએ અને સાચું બોલવું જોઈએ. તે જ સમયે, વ્યક્તિએ શુદ્ધ રહેવું જોઈએ. આટલું કામ કરવાથી જ ગયા તીર્થનું ફળ મળશે. જેના ઘરમાં કૂતરા રાખવામાં આવે છે, તેમનું પાણી પણ પૂર્વજો લેતા નથી. નિયમોનું પાલન કરીને પિંડ દાન કરવાથી પિતૃઓ શિવલોકની પ્રાપ્તિ કરે છે.
પિતૃપક્ષની તિથિ: અશ્વિન કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદાથી અમાવસ્યા સુધીનો સમયગાળો પિતૃપક્ષ તરીકે ગણવામાં આવે છે. વૈદિક પરંપરા અને હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, પિતૃઓ માટે આદર સાથે શ્રાદ્ધ કરવું એ ઉમદા અને ઉત્તમ કાર્ય છે. માન્યતા મુજબ, પુત્રનું પુત્રવત્ત્વ ત્યારે જ સાર્થક માનવામાં આવે છે, જ્યારે તે તેના જીવનકાળ દરમિયાન અને તેના મૃત્યુ પછી, તેની પુણ્યતિથિ પર વિધિવત રીતે શ્રાદ્ધ કરે ત્યારે તે જીવિત માતા-પિતાની સેવા કરે છે.
ભૂલથી પણ ન કરો આ કામ: પિતૃ પક્ષ દરમિયાન માંસ, માછલી, માંસ, લસણ, ડુંગળી, મસૂરની દાળને ઘરના રસોડામાં ભૂલીને પણ ન બનાવો. આમ કરવાથી પિતૃદેવ ગુસ્સે થાય છે અને પિતૃ દોષ લાગે છે. આ સાથે જે લોકો આ સમય દરમિયાન પિતૃઓને તર્પણ કરે છે તેમણે શરીરમાં સાબુ અને તેલનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. પિતૃ પક્ષ દરમિયાન નવા વસ્ત્રો, જમીન, મકાન સહિત તમામ પ્રકારના શુભ કાર્ય પર પ્રતિબંધ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવાનું ટાળો.
