শেহতীয়াকৈ মুক্তি লাভ কৰা ছবি 'ছালাম ভেংকি'ৰ বাবেই মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফি নামৰ এটা জিনীয় ৰোগ মানুহৰ মাজত আলোচনাৰ বিষয় হৈ পৰিছে কাৰণ এই ছবিখনে এই ৰোগৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে আৰু ইয়াৰ মুখ্য চৰিত্ৰ ভেংকিয়ে এই সমস্যাৰ সৈতে যুঁজি থকা দেখিবলৈ পোৱা গৈছিল (Muscular dystrophy)। ইয়াৰ কাৰণ আৰু চিকিৎসা কি ? এই প্ৰতিবেদনৰ জৰিয়তে ইয়াৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানো আহক (Muscular Dystrophy Symptoms Causes Treatments)।

মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফি কি ?

কেতবোৰ স্নায়ুজনিত সমস্যাৰ লক্ষণ একেলগে শৰীৰত উপস্থিত থাকিলে এনে শাৰীৰিক অৱস্থাক মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফি বোলা হয় । যিটো এটা জিনীয় ৰোগ, য’ত জন্মৰ পিছত শিশুৰ মাংসপেশীবোৰ ক্ৰমান্বয়ে দুৰ্বল হৈ পৰে (muscular dystrophy symptoms) । এনে পৰিস্থিতিত শাৰীৰিক কাৰ্য-কলাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা কংকাল পেশীবোৰ দুৰ্বল হৈ ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈ পৰে (muscular dystrophy meaning)। সুস্থ পেশীৰ বিকাশৰ বাবে শৰীৰত কিছুমান বিশেষ প্ৰকাৰৰ প্ৰটিন উৎপন্ন হয়, কিন্তু এনে সমস্যা হ’লে কিছুমান মিউটেচনে (অস্বাভাৱিক জিন) এই প্ৰক্ৰিয়াত বাধাৰ সৃষ্টি কৰে । কিছুমানৰ ক্ষেত্ৰত এই ৰোগটো জন্মৰ সময়তেই চিনাক্ত কৰিব পৰা যায়, গতিকে বহু সময়ত এনেকুৱাও হয় যে শিশুৰ কৈশোৰত ভৰি দিয়াৰ পিছত এনে লক্ষণ দেখা যায় (Muscular dystrophy)।

মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফিৰ কাৰণ ?

কোষত উপস্থিত জিনৰ গঠনত বিঘিনি ঘটাৰ বাবে মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফিৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হয় । পেশীৰ আকাৰ আৰু শক্তি নিৰ্ণয় কৰিবলৈ এটা নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ প্ৰ'টিনৰ প্ৰয়োজন হয় আৰু তাত হাজাৰ হাজাৰ জিন উপস্থিত থাকে, যিয়ে কোষক এই কামত সহায় কৰে (muscular dystrophy causes) ।

২৩ যোৰ ক্ৰম’জমৰ ভিতৰত প্ৰতিটো যোৰৰ আধা পিতৃ-মাতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পোৱা যায় । সহজ ভাষাত ক’বলৈ গ’লে এই ২২ যোৰ ক্ৰম’জম, যাক অটোজ’ম ক্ৰম’জম বোলা হয়, ইয়ে জন্মৰ পিছত শিশুৰ ৰূপ, শাৰীৰিক গঠন, মগজুৰ ক্ষমতা নিৰ্ণয় কৰে । এই ক্ৰম’জমৰ এটা বিশেষ যোৰ এনেকুৱা যে গৰ্ভস্থ শিশুৰ লিংগ নিৰ্ণয় কৰে । ইহঁতৰ গঠনত পৰিৱৰ্তন হ’লে শৰীৰত ডিষ্ট্ৰফিন নামৰ প্ৰয়োজনীয় প্ৰ’টিনৰ অভাৱ হ’ব পাৰে । যেতিয়া শিশুৰ শৰীৰে পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ ডিষ্ট্ৰফিন তৈয়াৰ নকৰে, তেতিয়া ইয়াৰ শৰীৰত মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফিৰ লক্ষণ দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে । যদি এই ৰোগ বংশগত হয়, তেন্তে তেনে পৰিয়ালত জন্ম হোৱা শিশুৰো এই সমস্যা হ’ব পাৰে । যিহেতু ডি এম ডি আৰু বি এম ডি এই ৰোগৰ বাহক, সেয়েহে ইহঁত এক্স ক্ৰম’জমৰ সৈতে জড়িত, ইয়াৰ বাবে পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত এই ৰোগৰ সম্ভাৱনা বেছি কাৰণ শিশুৰ গৰ্ভাৱস্থা এই ক্ৰম’জমৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল ।

মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফিৰ লক্ষণ(Symptoms of muscular dystrophy)

মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফি ৰোগত আক্ৰান্ত শিশুৰ সাধাৰণতে দেখা পোৱা লক্ষণসমূহঃ-

খোজত লৰচৰ কৰা

দৌৰা বা জপিয়াই যোৱাৰ সমস্যা

বাৰে বাৰে পৰি যোৱা

শুই থকা বা বহিবলৈ অসুবিধা

দৃষ্টিশক্তিৰ দুৰ্বলতা

পেশীৰ জঠৰতা

শৰীৰৰ উচ্চতা বৃদ্ধি নোহোৱা

দ্ৰুতভাৱে ওজন হ্ৰাস হোৱা

বৌদ্ধিক বিকাশ স্তব্ধ হৈ পৰা ইত্যাদি

মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰফিৰ চিকিৎসা

পেশীৰ টান আৰু ইয়াৰ ফলত হোৱা বিষ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ ফিজিঅ’থেৰাপিৰ সহায় লোৱা হয় । কিছুমান বিষনাশক ঔষধো ৰোগীক দিয়া হয় যাতে পেশীৰ ক্ষতি নহয় । কেতিয়াবা অস্ত্ৰোপচাৰৰো প্ৰয়োজন হয় । উশাহ-নিশাহ লোৱাত অসুবিধা হ’লে ৰোগীক অক্সিজেনৰ সহায়ৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে আৰু হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যা হ’লে পেচমেকাৰৰো প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে(muscular dystrophy treatment) ।

যদি নৱজাতকৰ কোনো অস্বাভাৱিক ঘটনা দেখা যায়, তেন্তে এনে সমস্যাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত । সঠিক সময়ত চিকিৎসা আৰম্ভ কৰিলে ইয়াৰ ফলত হোৱা ক্ষতি বহু পৰিমাণে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যায় ।

লগতে পঢ়ক: Osteoarthritis: কি হয় অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ ? ইয়াৰ লক্ষণ কাৰণ আৰু চিকিৎসাৰ বিষয়ে জানো আহক