ETV Bharat / technology

বাজেট 2025-26: ইছৰো-নাছাৰ অভিযানৰ বাবে পূৰ্বতকৈ সংকোচিত হ’ল আৱণ্টিত ধনৰ পৰিমাণ - BUDGET CUT FOR ISRO MISSIONS

ইছৰো-নাছাৰ অভিযান আৰু গগনিয়ান কাৰ্যসূচীৰ বাজেট কৰ্তন । আশ্চৰ্যকৰ বিষয় যে 2025-26 চনৰ বাজেটত মিছনটোৰ বাবে বাজেটৰ আবণ্টনও পূৰ্বতকৈ যথেষ্ট কম কৰা হৈছে ৷

isro-nasa-mission-to-send-indian-astronaut-to-iss-faces-budget-cut
বাজেট 2025-26: ইছৰো-নাছাৰ অভিযানৰ বাবে পূৰ্বতকৈ সংকোচিত হ’ল আৱণ্টিত ধনৰ পৰিমাণ (ISRO/NASA)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : March 26, 2025 at 11:46 AM IST

4 Min Read

হায়দৰাবাদ: ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ প্ৰেৰণৰ বাবে ইছৰো-নাছাৰ অভিযানত চলিত বৰ্ষৰ বাজেটত যথেষ্ট কৰ্তন কৰা হৈছে । মঙলবাৰে দাখিল কৰা সংসদীয় স্থায়ী সমিতিৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে মহাকাশ বিভাগে এই অভিযানটো অহা বিত্তীয় বৰ্ষলৈ পিছুৱাই দিয়াৰ বাবে এই কৰ্তন কৰা বুলি জানিবলৈ দিছে ।

তদুপৰি 2025-26 চনত প্ৰকল্পটোৰ বাজেট আবণ্টনও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰা হৈছে । 2024-25 চনত প্ৰথমে আবণ্টন দিয়া ধনৰ ই মাত্ৰ ছয়ভাগৰ এভাগ । অভিলাষী গগনিয়ান কাৰ্যসূচীয়ে চলিত বিত্তীয় বৰ্ষত 350 কোটি টকাৰো অধিক ‘উল্লেখযোগ্য বাজেট কৰ্তন’ৰ সন্মুখীন হৈছে । বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ সংসদীয় স্থায়ী সমিতিৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে ইয়াৰ দ্বাৰা “হাৰ্ডৱেৰ উপলব্ধি আৰু মাইলৰ খুঁটি ভিত্তিক পেমেণ্ট”ত পলম হোৱাটো প্ৰতিফলিত হৈছে ।

2023 চনত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ সময়ত ইছৰো আৰু নাছা প্ৰশাসনে 2024 চনত নতুন দিল্লী আৰু ৱাশ্বিংটনৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক প্ৰেৰণৰ বাবে যৌথ অভিযানৰ কথা ঘোষণা কৰিছিল ।

এক্সিয়াম মিছন 4 (এক্স-4)ৰ বাবে নিযুক্তি দিয়া মহাকাশচাৰী দুগৰাকীয়ে (প্ৰাইম-গ্ৰুপ কেপ্তেইন শুবংশু শুক্লা আৰু বেকআপ-গ্ৰুপৰ কেপ্তেইন প্ৰশান্ত বালকৃষ্ণন নায়াৰ) 2024 চনৰ আগষ্ট মাহৰ প্ৰথম সপ্তাহৰ পৰা আমেৰিকাত প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰি নৱেম্বৰৰ ভিতৰত প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ কৰে ।

মহাকাশ বিভাগৰ বাৰ্ষিক বাজেট বিশ্লেষণ কৰি উইং কমাণ্ডাৰ ৰাকেশ শৰ্মাই কয় যে এই কাৰ্যসূচীৰ বাবে আবণ্টন 300 কোটিতকৈ অধিক কৰ্তন কৰা হৈছে, যাৰ ফলত মাত্ৰ দুজন ভাৰতীয়ক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

2025 চনৰ বিত্তীয় বৰ্ষত এই কাৰ্যসূচীৰ বাবে 715 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু সংশোধিত আনুমানিক পৰ্যায়ত আবণ্টন 412 কোটি টকালৈ হ্ৰাস কৰা হৈছে বুলিও তেওঁ কয় । এই সন্দৰ্ভত প্ৰশ্ন কৰাত তেওঁ কয় যে অহা বছৰৰ বাবে এই কাৰ্যসূচী পুনৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে বাবেই এই হ্ৰাস কৰা হৈছে ।

2025-26 বৰ্ষৰ বাজেটত আবণ্টন 135 কোটিলৈ ভয়ংকৰভাৱে হ্ৰাস কৰা হৈছে । ইয়াৰ দ্বাৰা মিছনটো যে পিছুৱাই দিয়া হৈছে সেয়া বুজিব পৰা গৈছে । নাছাৰ সৈতে ভাৰতৰ সহযোগিতাৰ ক্ষেত্ৰত অধিক পলম হোৱাৰ বাবে কমিটীয়ে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰে । বিষয়াসকলে সাংসদসকলক কয় যে সময়সূচীৰ বাধাৰ বাবে এই কৰ্তনৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে । নাছা আৰু এক্সিয়াম স্পেচৰ সৈতে দ্বিপাক্ষিক সহযোগিতা অক্ষত আছে আৰু পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত প্ৰয়োজনীয় ধন আবণ্টন কৰা হ’ব বুলি তেওঁলোকে কয় ।

ভাৰতীয় মানৱ মহাকাশ উৰণ কাৰ্যসূচী (গগনিয়ান)তো আবণ্টন বৃহৎ হ্ৰাস দেখা গৈছে । 2024-25 বৰ্ষৰ বাজেটত ইয়াৰ বাবে 1200 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু পিছত সেই ধনৰাশি 847 কোটিলৈ হ্ৰাস পালে । 2025-26 বাজেটত পুনৰ 1200 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছে ।

যোৱা বছৰ মহাকাশ বিভাগক বাজেটত 13,042.75 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু সংশোধিত হিচাপত এই আবণ্টন সংশোধন কৰি 11,725.75 কোটি টকা কৰা হৈছে ।

2025-26 বৰ্ষৰ বাবে বিভাগটোৱে 15,983.37 কোটি টকাৰ প্ৰয়োজন বুলি অনুমান কৰিছিল । অৱশ্যে 13,416.20 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । ইয়াৰ দ্বাৰা 2,567.17 কোটি টকাৰ অভাৱ প্ৰতিফলিত হৈছে যিয়ে কিছুমান পৰিকল্পিত পদক্ষেপত প্ৰভাৱ পেলাব বুলি সংসদীয় স্থায়ী সমিতিখনে লক্ষ্য কৰিছে ।

লগতে পঢ়ক

হায়দৰাবাদ: ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ প্ৰেৰণৰ বাবে ইছৰো-নাছাৰ অভিযানত চলিত বৰ্ষৰ বাজেটত যথেষ্ট কৰ্তন কৰা হৈছে । মঙলবাৰে দাখিল কৰা সংসদীয় স্থায়ী সমিতিৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে মহাকাশ বিভাগে এই অভিযানটো অহা বিত্তীয় বৰ্ষলৈ পিছুৱাই দিয়াৰ বাবে এই কৰ্তন কৰা বুলি জানিবলৈ দিছে ।

তদুপৰি 2025-26 চনত প্ৰকল্পটোৰ বাজেট আবণ্টনও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰা হৈছে । 2024-25 চনত প্ৰথমে আবণ্টন দিয়া ধনৰ ই মাত্ৰ ছয়ভাগৰ এভাগ । অভিলাষী গগনিয়ান কাৰ্যসূচীয়ে চলিত বিত্তীয় বৰ্ষত 350 কোটি টকাৰো অধিক ‘উল্লেখযোগ্য বাজেট কৰ্তন’ৰ সন্মুখীন হৈছে । বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ সংসদীয় স্থায়ী সমিতিৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে ইয়াৰ দ্বাৰা “হাৰ্ডৱেৰ উপলব্ধি আৰু মাইলৰ খুঁটি ভিত্তিক পেমেণ্ট”ত পলম হোৱাটো প্ৰতিফলিত হৈছে ।

2023 চনত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ সময়ত ইছৰো আৰু নাছা প্ৰশাসনে 2024 চনত নতুন দিল্লী আৰু ৱাশ্বিংটনৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক প্ৰেৰণৰ বাবে যৌথ অভিযানৰ কথা ঘোষণা কৰিছিল ।

এক্সিয়াম মিছন 4 (এক্স-4)ৰ বাবে নিযুক্তি দিয়া মহাকাশচাৰী দুগৰাকীয়ে (প্ৰাইম-গ্ৰুপ কেপ্তেইন শুবংশু শুক্লা আৰু বেকআপ-গ্ৰুপৰ কেপ্তেইন প্ৰশান্ত বালকৃষ্ণন নায়াৰ) 2024 চনৰ আগষ্ট মাহৰ প্ৰথম সপ্তাহৰ পৰা আমেৰিকাত প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰি নৱেম্বৰৰ ভিতৰত প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ কৰে ।

মহাকাশ বিভাগৰ বাৰ্ষিক বাজেট বিশ্লেষণ কৰি উইং কমাণ্ডাৰ ৰাকেশ শৰ্মাই কয় যে এই কাৰ্যসূচীৰ বাবে আবণ্টন 300 কোটিতকৈ অধিক কৰ্তন কৰা হৈছে, যাৰ ফলত মাত্ৰ দুজন ভাৰতীয়ক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।

2025 চনৰ বিত্তীয় বৰ্ষত এই কাৰ্যসূচীৰ বাবে 715 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু সংশোধিত আনুমানিক পৰ্যায়ত আবণ্টন 412 কোটি টকালৈ হ্ৰাস কৰা হৈছে বুলিও তেওঁ কয় । এই সন্দৰ্ভত প্ৰশ্ন কৰাত তেওঁ কয় যে অহা বছৰৰ বাবে এই কাৰ্যসূচী পুনৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে বাবেই এই হ্ৰাস কৰা হৈছে ।

2025-26 বৰ্ষৰ বাজেটত আবণ্টন 135 কোটিলৈ ভয়ংকৰভাৱে হ্ৰাস কৰা হৈছে । ইয়াৰ দ্বাৰা মিছনটো যে পিছুৱাই দিয়া হৈছে সেয়া বুজিব পৰা গৈছে । নাছাৰ সৈতে ভাৰতৰ সহযোগিতাৰ ক্ষেত্ৰত অধিক পলম হোৱাৰ বাবে কমিটীয়ে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰে । বিষয়াসকলে সাংসদসকলক কয় যে সময়সূচীৰ বাধাৰ বাবে এই কৰ্তনৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে । নাছা আৰু এক্সিয়াম স্পেচৰ সৈতে দ্বিপাক্ষিক সহযোগিতা অক্ষত আছে আৰু পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত প্ৰয়োজনীয় ধন আবণ্টন কৰা হ’ব বুলি তেওঁলোকে কয় ।

ভাৰতীয় মানৱ মহাকাশ উৰণ কাৰ্যসূচী (গগনিয়ান)তো আবণ্টন বৃহৎ হ্ৰাস দেখা গৈছে । 2024-25 বৰ্ষৰ বাজেটত ইয়াৰ বাবে 1200 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু পিছত সেই ধনৰাশি 847 কোটিলৈ হ্ৰাস পালে । 2025-26 বাজেটত পুনৰ 1200 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছে ।

যোৱা বছৰ মহাকাশ বিভাগক বাজেটত 13,042.75 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । কিন্তু সংশোধিত হিচাপত এই আবণ্টন সংশোধন কৰি 11,725.75 কোটি টকা কৰা হৈছে ।

2025-26 বৰ্ষৰ বাবে বিভাগটোৱে 15,983.37 কোটি টকাৰ প্ৰয়োজন বুলি অনুমান কৰিছিল । অৱশ্যে 13,416.20 কোটি টকা আবণ্টন দিয়া হৈছিল । ইয়াৰ দ্বাৰা 2,567.17 কোটি টকাৰ অভাৱ প্ৰতিফলিত হৈছে যিয়ে কিছুমান পৰিকল্পিত পদক্ষেপত প্ৰভাৱ পেলাব বুলি সংসদীয় স্থায়ী সমিতিখনে লক্ষ্য কৰিছে ।

লগতে পঢ়ক

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.