ETV Bharat / state

কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি; উৎফুল্লিত মুখ্যমন্ত্ৰী - FISH EAGLE IN KAZIRANGA

মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে এইবিধ পক্ষী প্ৰত্যক্ষ কৰি গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰাৰ লগতে এনে বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি (ETV Bharat Assam)
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : April 8, 2025 at 6:41 PM IST

4 Min Read

কাজিৰঙা : কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত শেহতীয়াকৈ এক বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ ঈগল পৰিলক্ষিত হৈছে । এই পৰিঘটনাই এই কথাৰ ইংগিত বহন কৰে যে কাজিৰঙা কেৱল পৰিভ্ৰমী চৰাইৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাসস্থানেই নহয়, পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বত অসমক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান প্ৰদান কৰিছে ।

চলিত বছৰৰ ১৬ মাৰ্চত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত ব'ম্বে নেচাৰেল হিষ্ট্ৰী ছ'চাইটীৰ বিজ্ঞানীসকলে প্ৰদান কৰা নম্বৰযুক্ত আঙুঠি (এ ২৫) থকা পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগল ৰেকৰ্ড কৰা হয় । বিশ্ব পঞ্জীয়ন পৰীক্ষা কৰাৰ পিছত গম পোৱা যায় যে এই পক্ষীটো মংগোলিয়াৰ ডঃ বাটমুংখে চিহ্নিত কৰিছিল ।

উল্লেখ্য যে, পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগল (Haliaeetus leucoryphus) আই ইউ চি এনৰ ৰঙা তালিকাত বিপদাপন্ন হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে আৰু ইয়াক ইয়াৰ সমগ্ৰ পৰিসৰত এক অতি কম অধ্যয়ন কৰা ফিশ্ব ঈগল হিচাপে গণ্য কৰা হয় । এই প্ৰজাতিটো আনুষ্ঠানিকভাৱে মধ্য আৰু দক্ষিণ এছিয়াত স্থানীয়ভাৱে সাধাৰণ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল ।

অৱশ্যে বিংশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত এই প্ৰজাতিৰ সংখ্যা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পায় । লগতে ইয়াৰ পূৰ্বৰ দুৰ্গ অঞ্চল হিচাপে পৰিগণিত কাস্পিয়ান আৰু কাজাখস্তানৰ পৰা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পোৱা বুলি গণ্য কৰা হয় ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি (ETV Bharat Assam)

ইয়াৰ সংখ্যা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস হোৱাৰ বাবে 2016 চনত আন্তৰ্জাতিক প্ৰকৃতি সংৰক্ষণ সংঘই (International Union for Conservation of Nature, IUCN) ইয়াক 'অসুৰক্ষিত' হিচাপে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰে ।

কিন্তু ২০২১ চনত সংৰক্ষণৰ স্থিতি আৰু কমাই 'বিপদাপন্ন'লৈ হ্ৰাস কৰা হয় । বৰ্তমান বাৰ্ডলাইফ ইণ্টাৰনেচনেলৰ তথ্যত প্ৰকাশ পাইছে যে বনাঞ্চলত প্ৰায় 2500 ৰ পৰা 9,999 টা এই প্ৰজাতিৰ পূৰ্ণাংগ পক্ষী আছে ।

সৰ্ববৃহৎ মাছ চিকাৰ কৰা ঈগল হিচাপে জনাজাত পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগলটোৱে আকৰ্ষণীয় ''ৰিভাৰ্চ মাইগ্ৰেচন'' আচৰণ প্ৰদৰ্শন কৰে । কিয়নো ই নৱেম্বৰৰ পৰা মাৰ্চ মাহত (শীতকাল) কাজিৰঙাত প্ৰজনন কৰে আৰু তাৰ পিছত প্ৰতিবছৰে মংগোলিয়ালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে । কাজিৰঙা হৈছে পৃথিৱীৰ পাল্লাছ ফিশ্ব ঈগল দৰ্শন কৰা সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ স্থানবোৰৰ ভিতৰত অন্যতম ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ জলাশয় (ETV Bharat Assam)

মংগোলিয়াৰ এক আগশাৰীৰ পক্ষীবিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান বন্যপ্ৰাণী বিজ্ঞান আৰু সংৰক্ষণ কেন্দ্ৰৰ (ডব্লিউ এছ চি চি) ড০ বাটমুংখে কয়, "উক্ত পক্ষীটো (ইডাৰ নামৰ মতা ঈগল) ২০২০ চনৰ ২১ আগষ্ট তাৰিখে মধ্য পশ্চিম মঙ্গোলিয়াৰ বুণ্টচাগান হ্ৰদত টেগ কৰা হৈছিল । তেতিয়াৰে পৰা ইডাৰে প্ৰজননৰ বাবে প্ৰতিবছৰে কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানলৈ উভতি আহি আছে আৰু কেৱল এবাৰহে বাহৰ স্থান সলনি কৰিছে ।"

তেওঁ কয় যে অ-প্ৰজনন ঋতুত, জুনৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰলৈকে ইডাৰে নিৰন্তৰভাৱে মঙ্গোলিয়াৰ বুণ্টচাগান হ্ৰদলৈ পৰিভ্ৰমণ কৰি আহিছে ।

"মংগোলিয়াত টেগ কৰা বিপদাপন্ন পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগলে কাজিৰঙাক একেৰাহে পাঁচ বছৰৰ বাবে ইয়াৰ প্ৰজনন ক্ষেত্ৰ কৰি তুলিছে । যাৰ ফলত অসমে মহাকাব্যিক পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ মানচিত্ৰত স্থান পাইছে ।" এইবিধ অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতিত উৎফুল্লিত মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই এক্স হেণ্ডেলত কয় ।

মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে লগতে কয়, "এই ঘটনা কেৱল পৰিভ্ৰমী পক্ষীৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাসস্থান হিচাপে কাজিৰঙাৰ গুৰুত্বক প্ৰতিফলিত কৰাই নহয়, লগতে পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ বিশ্বজনীন কাহিনীত অসমক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান হিচাপে অংকিত কৰিছে ।"

লগতে মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে এই আকৰ্ষণীয় প্ৰাণীবিধ প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ বাবে গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰা বুলি উল্লেখ কৰি এনে বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে নিৰন্তৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ।

উল্লেখ্য যে, কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান হৈছে ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্যক্ষেত্ৰ আৰু মধ্য অসমত অৱস্থিত এক ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰ । কাজিৰঙাই ১১৯ বছৰীয়া ইতিহাসৰ সাক্ষ্য বহন কৰি আহিছে ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি (ETV Bharat Assam)

অনন্য স্থলজ আৰু জলজ বাসস্থানৰ সৈতে ই বিশ্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সুৰক্ষিত অঞ্চলবোৰৰ ভিতৰত এখন হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিছে । এই ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰ হৈছে পাঁচবিধ বৃহদাকায় স্তন্যপায়ীৰ ঘৰ আৰু ইয়াত ৫০০ তকৈও অধিক পক্ষী প্ৰজাতিৰ অতি উচ্চ বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে পক্ষীপ্ৰেমীৰ বাবে এক জনপ্ৰিয় গন্তব্যস্থান ।

লগতে পঢ়ক :অনন্য ৰূপত মাষ্টাৰ-ব্লাষ্টাৰ, জীপ ছাফাৰীৰে কাজিৰঙাৰ সৌন্দৰ্য উপভোগ কৰি অভিভূত - SACHIN TENDULKAR IN KNP
লগতে পঢ়ক :পুৱাই জীপ ছাফাৰী কৰি কাজিৰঙা ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা ক্ৰিকেটৰ ভগৱানৰ - SACHIN TENDULKAR IN KNP

কাজিৰঙা : কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত শেহতীয়াকৈ এক বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ ঈগল পৰিলক্ষিত হৈছে । এই পৰিঘটনাই এই কথাৰ ইংগিত বহন কৰে যে কাজিৰঙা কেৱল পৰিভ্ৰমী চৰাইৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাসস্থানেই নহয়, পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বত অসমক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান প্ৰদান কৰিছে ।

চলিত বছৰৰ ১৬ মাৰ্চত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত ব'ম্বে নেচাৰেল হিষ্ট্ৰী ছ'চাইটীৰ বিজ্ঞানীসকলে প্ৰদান কৰা নম্বৰযুক্ত আঙুঠি (এ ২৫) থকা পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগল ৰেকৰ্ড কৰা হয় । বিশ্ব পঞ্জীয়ন পৰীক্ষা কৰাৰ পিছত গম পোৱা যায় যে এই পক্ষীটো মংগোলিয়াৰ ডঃ বাটমুংখে চিহ্নিত কৰিছিল ।

উল্লেখ্য যে, পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগল (Haliaeetus leucoryphus) আই ইউ চি এনৰ ৰঙা তালিকাত বিপদাপন্ন হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে আৰু ইয়াক ইয়াৰ সমগ্ৰ পৰিসৰত এক অতি কম অধ্যয়ন কৰা ফিশ্ব ঈগল হিচাপে গণ্য কৰা হয় । এই প্ৰজাতিটো আনুষ্ঠানিকভাৱে মধ্য আৰু দক্ষিণ এছিয়াত স্থানীয়ভাৱে সাধাৰণ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল ।

অৱশ্যে বিংশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত এই প্ৰজাতিৰ সংখ্যা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পায় । লগতে ইয়াৰ পূৰ্বৰ দুৰ্গ অঞ্চল হিচাপে পৰিগণিত কাস্পিয়ান আৰু কাজাখস্তানৰ পৰা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পোৱা বুলি গণ্য কৰা হয় ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি (ETV Bharat Assam)

ইয়াৰ সংখ্যা যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস হোৱাৰ বাবে 2016 চনত আন্তৰ্জাতিক প্ৰকৃতি সংৰক্ষণ সংঘই (International Union for Conservation of Nature, IUCN) ইয়াক 'অসুৰক্ষিত' হিচাপে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰে ।

কিন্তু ২০২১ চনত সংৰক্ষণৰ স্থিতি আৰু কমাই 'বিপদাপন্ন'লৈ হ্ৰাস কৰা হয় । বৰ্তমান বাৰ্ডলাইফ ইণ্টাৰনেচনেলৰ তথ্যত প্ৰকাশ পাইছে যে বনাঞ্চলত প্ৰায় 2500 ৰ পৰা 9,999 টা এই প্ৰজাতিৰ পূৰ্ণাংগ পক্ষী আছে ।

সৰ্ববৃহৎ মাছ চিকাৰ কৰা ঈগল হিচাপে জনাজাত পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগলটোৱে আকৰ্ষণীয় ''ৰিভাৰ্চ মাইগ্ৰেচন'' আচৰণ প্ৰদৰ্শন কৰে । কিয়নো ই নৱেম্বৰৰ পৰা মাৰ্চ মাহত (শীতকাল) কাজিৰঙাত প্ৰজনন কৰে আৰু তাৰ পিছত প্ৰতিবছৰে মংগোলিয়ালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে । কাজিৰঙা হৈছে পৃথিৱীৰ পাল্লাছ ফিশ্ব ঈগল দৰ্শন কৰা সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ স্থানবোৰৰ ভিতৰত অন্যতম ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ জলাশয় (ETV Bharat Assam)

মংগোলিয়াৰ এক আগশাৰীৰ পক্ষীবিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান বন্যপ্ৰাণী বিজ্ঞান আৰু সংৰক্ষণ কেন্দ্ৰৰ (ডব্লিউ এছ চি চি) ড০ বাটমুংখে কয়, "উক্ত পক্ষীটো (ইডাৰ নামৰ মতা ঈগল) ২০২০ চনৰ ২১ আগষ্ট তাৰিখে মধ্য পশ্চিম মঙ্গোলিয়াৰ বুণ্টচাগান হ্ৰদত টেগ কৰা হৈছিল । তেতিয়াৰে পৰা ইডাৰে প্ৰজননৰ বাবে প্ৰতিবছৰে কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানলৈ উভতি আহি আছে আৰু কেৱল এবাৰহে বাহৰ স্থান সলনি কৰিছে ।"

তেওঁ কয় যে অ-প্ৰজনন ঋতুত, জুনৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰলৈকে ইডাৰে নিৰন্তৰভাৱে মঙ্গোলিয়াৰ বুণ্টচাগান হ্ৰদলৈ পৰিভ্ৰমণ কৰি আহিছে ।

"মংগোলিয়াত টেগ কৰা বিপদাপন্ন পাল্লাছৰ ফিশ্ব ঈগলে কাজিৰঙাক একেৰাহে পাঁচ বছৰৰ বাবে ইয়াৰ প্ৰজনন ক্ষেত্ৰ কৰি তুলিছে । যাৰ ফলত অসমে মহাকাব্যিক পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ মানচিত্ৰত স্থান পাইছে ।" এইবিধ অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতিত উৎফুল্লিত মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই এক্স হেণ্ডেলত কয় ।

মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে লগতে কয়, "এই ঘটনা কেৱল পৰিভ্ৰমী পক্ষীৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাসস্থান হিচাপে কাজিৰঙাৰ গুৰুত্বক প্ৰতিফলিত কৰাই নহয়, লগতে পক্ষী প্ৰব্ৰজনৰ বিশ্বজনীন কাহিনীত অসমক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান হিচাপে অংকিত কৰিছে ।"

লগতে মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে এই আকৰ্ষণীয় প্ৰাণীবিধ প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ বাবে গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰা বুলি উল্লেখ কৰি এনে বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে নিৰন্তৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ।

উল্লেখ্য যে, কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান হৈছে ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্যক্ষেত্ৰ আৰু মধ্য অসমত অৱস্থিত এক ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰ । কাজিৰঙাই ১১৯ বছৰীয়া ইতিহাসৰ সাক্ষ্য বহন কৰি আহিছে ।

Fish Eagle in Kaziranga
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত 'বিলুপ্তপ্ৰায়' অতিথি পক্ষীৰ উপস্থিতি (ETV Bharat Assam)

অনন্য স্থলজ আৰু জলজ বাসস্থানৰ সৈতে ই বিশ্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সুৰক্ষিত অঞ্চলবোৰৰ ভিতৰত এখন হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিছে । এই ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষণ ক্ষেত্ৰ হৈছে পাঁচবিধ বৃহদাকায় স্তন্যপায়ীৰ ঘৰ আৰু ইয়াত ৫০০ তকৈও অধিক পক্ষী প্ৰজাতিৰ অতি উচ্চ বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে পক্ষীপ্ৰেমীৰ বাবে এক জনপ্ৰিয় গন্তব্যস্থান ।

লগতে পঢ়ক :অনন্য ৰূপত মাষ্টাৰ-ব্লাষ্টাৰ, জীপ ছাফাৰীৰে কাজিৰঙাৰ সৌন্দৰ্য উপভোগ কৰি অভিভূত - SACHIN TENDULKAR IN KNP
লগতে পঢ়ক :পুৱাই জীপ ছাফাৰী কৰি কাজিৰঙা ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা ক্ৰিকেটৰ ভগৱানৰ - SACHIN TENDULKAR IN KNP
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.