ডেৰাডুন: মানৱ শৰীৰৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগটো হ’ল যকৃত । কাৰণ যকৃতে যদি সঠিকভাৱে কাম নকৰে, তেতিয়া শৰীৰ হৈ পৰিব পাৰে বহু ৰোগৰ ঘৰ ৷ এইকাৰণেই প্ৰতি বছৰে ১৯ এপ্ৰিলত পালন কৰা হয় বিশ্ব যকৃত দিৱস ।
যকৃতৰ সৈতে জড়িত ৰোগ আৰু যকৃতক সুস্থ কৰি ৰখাৰ উদ্দেশ্যে সজাগতা সৃষ্টি কৰিবলৈ এই দিৱস পালন কৰা হয় ৷ কিন্তু আজিৰ সময়ত দ্ৰুতগতিত পৰিৱৰ্তিত খাদ্যাভ্যাসৰ বাবে যকৃতৰ সৈতে জড়িত বহু গুৰুতৰ ৰোগৰ সৃষ্টি হৈছে ৷
এইক্ষেত্ৰত খাদ্যৰ উপৰিও যকৃতৰ সৈতে জড়িত ৰোগেও পালন কৰে বৃহৎ ভূমিকা । এই কাৰণেই টাইফয়েড আৰু লিভাৰ চিৰ’ছিছ ৰোগত আক্ৰান্ত ৰোগীৰ সংখ্যা দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে ।
আধুনিক যুগত বহু প্ৰকাৰৰ ৰোগ দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰিছে ৷ পেট বা যকৃতৰ সঠিক যত্ন নোলোৱাৰ বাবেই অধিকাংশ ৰোগ আৰম্ভ হয় । এইকাৰণেই চিকিৎসকে শৰীৰটো সুস্থ হৈ থকাৰ লগতে ৰোগৰ পৰা আঁতৰত থকাৰ কথাটোত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি আহিছে ।
ইয়াৰ বাবে যকৃত সুস্থ আৰু ই সঠিকভাৱে কাম কৰি থকাটো প্ৰয়োজনীয় ৷ কিন্তু আজিৰ সময়ত অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য বা ফাষ্টফুডৰ ধাৰা দৈনন্দিন জীৱনত বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পাইছে । যাৰ বাবে আজি প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে কোনো নহয় কোনো ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ আছে ।
প্ৰতিবছৰে ভাৰতত যকৃতৰ ৰোগত প্ৰায় ৩ লাখ লোকৰ মৃত্যু ঘটে
যকৃত আমাৰ শৰীৰৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ । ইয়াৰ পিছতো দেশৰ লগতে বিশ্বত যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগত আক্ৰান্ত ৰোগীৰ সংখ্যা দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে ।
স্বাস্থ্য বিভাগৰ তথ্য অনুসৰি, যকৃতৰ ৰোগত ভাৰতত প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৩ লাখ লোকৰ মৃত্যু ঘটে । আনহাতে, বিশ্বজুৰি যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগৰ বাবে প্ৰতি বছৰে ১২ লাখ লোকৰ মৃত্যু হয় ।
এই ৰোগৰ বাবে ৩০ লাখ লোকক লিভাৰ ট্ৰান্সপ্লাণ্টৰ প্ৰয়োজন
যকৃতৰ লগত জড়িত এবিধ প্ৰধান ৰোগ হৈছে ফেটি লিভাৰ ৷ সাম্প্ৰতিক সময়ত ফেটি লিভাৰ এটা সাধাৰণ ৰোগত পৰিণত হৈছে । যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগবোৰ চৰ্বিযুক্ত যকৃতৰ পৰাই আৰম্ভ হয় । যদি সময়মতে চিকিৎসা কৰা নহয়, তেন্তে এই ৰোগে পাছলৈ ফাইব্ৰ’ছিছ আৰু তাৰপিছত চিৰ’ছিছৰ দৰে গুৰুতৰ ৰোগৰ ৰূপ লয় ।
যাৰ একমাত্ৰ চিকিৎসা হ’ল লিভাৰ ট্ৰান্সপ্লাণ্ট । চিকিৎসকৰ মতে, প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৩০ লাখ লোকৰ এই ৰোগৰ বাবে লিভাৰ ট্ৰান্সপ্লাণ্টৰ প্ৰয়োজন হয় ।
যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগ
লিভাৰ টি বি, লিভাৰ কেন্সাৰ, হেপাটাইটিছ আৰু ফেটি লিভাৰকে ধৰি আন বহুকেইটা ৰোগ যকৃতৰ সৈতে জড়িত ৰোগ ৷ এই সকলোবোৰ ৰোগ অতি গুৰুতৰ । এই ৰোগবোৰৰ মূল কাৰণ হ’ল আজিৰ সময়ত মানুহে নিজৰ খাদ্য-পানীয়ৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব নিদিয়ে । যাৰ বাবে মানুহৰ যকৃতটো চৰ্বিৰে ভৰি পৰে ৷
খাদ্য আৰু পানীয়ৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব দিয়ক
চৰ্বিযুক্ত যকৃতৰ দৰে এটা গুৰুতৰ ৰোগত পৰিণত হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ খাদ্যাভ্যাসৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব দিয়াটো জৰুৰী । বৰঞ্চ শৰীৰৰ দৈনন্দিন চেকআপো কৰা উচিত ৷ কেৱল অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খোৱাৰ বাবেই যকৃতৰ সৈতে জড়িত ৰোগ নহয় । বৰং যিকোনো ঔষধৰ অত্যধিক সেৱন বা চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ নোলোৱাকৈ ঔষধ সেৱনৰ বাবেও এই ৰোগ হয় ।
ডেৰাডুনত ঋতুৰ বহু তাৰতম্য দেখা গৈছে, যাৰ বাবে পুৱা আৰু গধূলি অলপ ঠাণ্ডা পৰাৰ বিপৰীতে দিনৰ ভাগত অতি বেছি গৰম পৰে । যাৰ বাবে মানুহে বাহিৰত খাদ্য খোৱাত মাত্ৰাধিক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ে । যাৰ বাবে দুন চিকিৎসালয়ত দেখা পোৱা আটাইতকৈ সাধাৰণ ৰোগটো হ’ল টাইফয়েড । ইয়াৰ সমান্তৰালকৈ হেপাটাইটিছ এ-ৰ ৰোগীও বৃহৎ সংখ্যক দেখা গৈছে । জাংক ফুড খোৱা, সম্পূৰ্ণ সিজোৱা খাদ্য নোখোৱা আৰু লেতেৰা পানী খোৱাৰ ফলত এই ৰোগ হয় । ইয়াৰ সমান্তৰালকৈ মদ্যপান কৰা লোকৰ ক্ষেত্ৰতো লিভাৰ চিৰ’ছিছ হোৱা দেখা যায়- ডেৰাডুনৰ চৰকাৰী ডুন চিকিৎসা চিকিৎসালয়ৰ জ্যেষ্ঠ চিকিৎসক ডাঃ কুমাৰ জি কৌল
ডুন চিকিৎসালয়ৰ জ্যেষ্ঠ চিকিৎসক ডাঃ কুমাৰ জি কৌলে কয় যে, লিভাৰৰ সমস্যাই হাৰ্ট এটেকৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে । ইয়াৰ ফলত আন অংগৰো ক্ষতি হ’ব পাৰে ।
যকৃত শৰীৰৰ এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ ৷ যিয়ে কেৱল খাদ্য হজম কৰাত সহায় কৰাই নহয়, ই আন বহু কামো কৰে । কাৰণ যদি লিভাৰৰ ক্ষতি হ’বলৈ ধৰে, তেন্তে তেজ ডাঠ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ ফলত ষ্ট্ৰোক বা হাৰ্ট এটেক হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায় । সমান্তৰালকৈ শৰীৰৰ অন্যান্য অংশৰ ক্ষতিৰ সম্ভাৱনাও বাঢ়ি যায়, যাক মাল্টি অৰ্গেন ডিছফংচন চিনড্ৰম বুলি কোৱা হয় - ডেৰাডুনৰ চৰকাৰী ডুন চিকিৎসা চিকিৎসালয়ৰ জ্যেষ্ঠ চিকিৎসক ডাঃ কুমাৰ জি কৌল
যকৃতৰ সমস্যাৰ ফলত মাল্টি অৰ্গেন ডিছফংচন চিনড্ৰম হ’ব পাৰে । ডেৰাডুনত টাইফয়েড বা লিভাৰ চিৰ’ছিছৰ ঘটনাও বৃদ্ধি হোৱা ধৰাত পৰিছে ।
যদি যকৃতৰ লগত জড়িত কোনো ৰোগ হয় আৰু সময়মতে চিকিৎসা কৰা নহয়, তেন্তে মাল্টি অৰ্গেন ডিছফংচন চিনড্ৰম হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি । তেওঁ লগতে কয় যে, যকৃতৰ ৰোগত আক্ৰান্ত শ শ ৰোগী প্ৰতিদিনে দুন চিকিৎসালয়লৈ আহে ৷ ইয়াৰে প্ৰায় ৫০ জন ৰোগীৰ টাইফয়েড বা লিভাৰ চিৰ’ছিছ হোৱা দেখা গৈছে - ডেৰাডুনৰ চৰকাৰী ডুন চিকিৎসা চিকিৎসালয়ৰ জ্যেষ্ঠ চিকিৎসক ডাঃ কুমাৰ জি কৌল
ই টিভি ভাৰতৰ সৈতে হোৱা কথা-বতৰাত ডুন চিকিৎসালয়ৰ চিকিৎসক ডাঃ অংকুৰ পাণ্ডেই কয় যে, প্ৰতি বছৰে ১৯ এপ্ৰিলত বিশ্ব যকৃত দিৱস পালন কৰা হয় আৰু ২০২৫ চনত এই দিৱস উদযাপনৰ বাবে ‘খাদ্য ঔষধ’ ক বিষয়বস্তু হিচাপে ৰখা হৈছে ।
'যকৃতৰ কাম খাদ্য হজম কৰা'- এনে পৰিস্থিতিত যকৃতৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিব লাগে । লগতে অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য আৰু মদ খোৱাৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে । চিৰ’ছিছ আৰু হেপাটাইটিছৰ ৰোগীক সাধাৰণতে দুন হাস্পতালত দেখা যায় । লিভাৰ চিৰ’ছিছত যকৃতৰ কাৰ্যক্ষমতা হ্ৰাস পাবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু সময়ৰ লগে লগে যকৃত সংকুচিত হৈ পৰে । লগতে যকৃতৰ কাৰ্যক্ষমতাও বন্ধ হৈ পৰে ৷
যকৃতৰ ৰোগৰ লক্ষণসমূহ কি কি ? যকৃতৰ ৰোগ হ’লে কিছুমান প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণে দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে । যাৰ পৰা আমি জানিব পাৰো যে লিভাৰত কোনো সমস্যা আছে নে নাই ।
যকৃতৰ ৰোগ হ’লে প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণ যেনে- চকু হালধীয়া হোৱা, প্ৰস্ৰাৱ হালধীয়া হোৱা, বমি হোৱা, পেটত পানী জমা হোৱা আদি লক্ষণ দেখা যায় । এনে পৰিস্থিতিত ইয়াৰ চিকিৎসা কেৱল চিকিৎসালয়তহে সম্ভৱ । কাৰণ, ইয়াৰ বাবে বহু ধৰণৰ পৰীক্ষা কৰাৰ লগতে তাৰ ভিত্তিত চিকিৎসা আৰম্ভ কৰা হয় ।
‘‘বিশেষকৈ বাৰিষা কালত দূষিত পানীৰ ব্যৱহাৰ বা জাংক ফুড আৰু অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খোৱাৰ ফলত যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগ আৰম্ভ হয় । এই ৰোগবোৰ মূলতঃ জণ্ডিচৰ পৰা আৰম্ভ হয় আৰু সময়মতে চিকিৎসা নকৰিলে এই ৰোগে গুৰুতৰ ৰূপ ধাৰণ কৰে, যাৰ বাবে যকৃতে কাম কৰা বন্ধ কৰি দিয়ে’’ - ডেৰাডুনৰ চৰকাৰী ডুন চিকিৎসা চিকিৎসালয়ৰ চিকিৎসক ডাঃ অংকুৰ পাণ্ডে ৷
যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ কি কৰিব লাগে ?
ডাঃ অংকুৰ পাণ্ডেই কয় যে যকৃতৰ লগত জড়িত ৰোগৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ হ’লে খাদ্য-পানীয়ৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিয়াটো প্ৰয়োজন । ইয়াৰ লগতে সুৰা সেৱনৰ পৰা আঁতৰত থাকিব লাগে ৷ বহু সময়ত দেখা গৈছে যে মানুহে চিকিৎসকৰ প্ৰেছক্ৰিপচন অবিহনে ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰে, যিয়ে তেওঁলোকৰ যকৃতৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি ক্ষতিকাৰক প্ৰমাণিত হ’ব পাৰে ।
জণ্ডিচৰ ক্ষেত্ৰত ক’লা যাদুৰ লগত জড়িত নহ’ব
কেৱল এইটোৱেই নহয়, দেখা গৈছে যে জণ্ডিচৰ সময়ত মানুহে ক’লা যাদু বা ডিঙিত কিবা এটা পিন্ধি জণ্ডিচ নিৰাময়ৰ দৰে পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰিব বিচাৰে ৷ কিন্তু জণ্ডিচ নিৰাময়ত ইয়াৰ কোনো বিশেষ ভূমিকা নাই । এনে পৰিস্থিতিত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শৰ ভিত্তিত মানুহে চিকিৎসা গ্ৰহণ কৰাটো জৰুৰী ৷ নহ’লে বহু সময়ত মানুহৰ অসাৱধানতাই তেওঁলোকক বিপদত পেলায় ।
লগতে পঢ়ক: পুৰুষে দৈনিক অন্তৰ্বাস সলনি কৰাটো কিয় প্ৰয়োজনীয় ? ইয়াৰ আঁৰৰ কাৰণ জানি লওক