দহখন চলচ্চিত্ৰ যিয়ে মনোজ কুমাৰক দিছিল 'ভাৰত কুমাৰ' উপনাম: হৰিকৃষণ গোস্বামী কোন আছিল ?

মনোজ কুমাৰে উপকাৰ, ক্ৰান্তিৰ দৰে চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে দেশপ্ৰেমৰ সংজ্ঞা ফুটাই তুলিছিল, যিসমূহ ছবিয়ে জাতীয়তাবাদ উদযাপন কৰিছিল । তেওঁৰ দহখন পাহৰিব নোৱৰা চলচ্চিত্ৰ-

হায়দৰাবাদ: কিংবদন্তী অভিনেতা আৰু চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা মনোজ কুমাৰৰ ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ জগতত চাপ অবিস্মৰণীয় । ১৯৩৭ চনৰ ২৪ জুলাইত জন্মগ্ৰহণ কৰা মনোজ কুমাৰে ৰাষ্ট্ৰীয় গৌৰৱ আৰু সামাজিক মূল্যবোধ উদযাপন কৰা চলচ্চিত্ৰসমূহত তেওঁৰ আকৰ্ষণীয় প্ৰদৰ্শন আৰু পৰিচালনাৰ বাবে প্ৰসিদ্ধি লাভ কৰে । তেওঁৰ দেশপ্ৰেমৰ গভীৰ অনুভূতি তেওঁৰ চলচ্চিত্ৰত স্পষ্ট ৷ তেওঁৰ ছবিসমূহত প্ৰকাশ পোৱা তেওঁৰ গভীৰ দেশপ্ৰেমবোধে তেওঁক ‘ভাৰত কুমাৰ’ উপাধি দিয়াইছিল । মনোজ কুমাৰৰ আচল নাম আছিল হৰিকৃষণ গোস্বামী ৷ ১৯৫৭ চনত 'ফেশ্বন ব্ৰেণ্ড' নামৰ ছবিখনৰ জৰিয়তে বলীউডত প্ৰৱেশ কৰা হৰিকৃষণ গোস্বামীয়ে নিজৰ নাম মনোজ কুমাৰ কৰি লয় ৷

বিখ্যাত কেৰিয়াৰত তেওঁ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা, সাতটা ফিল্মফেয়াৰ বঁটা লাভ কৰাৰ লগতে ১৯৯২ চনত পদ্মশ্ৰী বঁটা লাভ কৰে । ২০১৫ চনত তেওঁ চলচ্চিত্ৰ জগতলৈ আগবঢ়োৱা অমূল্য অৱদানৰ বাবে ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ বঁটা দাদাচাহেব ফাল্কে বঁটা লাভ কৰে । ২০২৫ চনৰ ৪ এপ্ৰিলত তেওঁৰ মৃত্যু ঘটে ৷ তেওঁৰ কৰ্মই নিশ্চিতভাৱে ইটোৰ পিছত সিটো প্ৰজন্মক অনুপ্ৰাণিত কৰি থাকিব । ইয়াত আমি তেওঁৰ কেৰিয়াৰক সংজ্ঞায়িত কৰা আৰু ভাৰতীয় চিনেমাত তেওঁৰ নামক অমৰ কৰি তোলা দহখন চিনাকি ছবিৰ কথা জানো আহক-

১) ৱহ কৌন থী (১৯৬৪)

কেৰিয়াৰৰ আৰম্ভণিতে হিট হোৱা এই ভৌতিক থ্ৰিলাৰখনত মনোজ কুমাৰে অলৌকিক ৰহস্যৰ মাজত জড়িত এজন চিকিৎসকৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল । অভিনেত্ৰী সাধনাৰ বিপৰীতে অভিনয় কৰা ছবিখন ছাচপেন্স ধাৰাত ক্লাছিক হৈ পৰিছিল আৰু ছবিখন ইয়াৰ ভৌতিক ছাউণ্ডট্ৰেকৰ বাবে স্মৰণীয় ।

২) শ্বহীদ (১৯৬৫)

ভগত সিঙৰ ওপৰত নিৰ্মিত এখন নিৰ্ধাৰিত জীৱনীমূলক ছবি ৷ এই ছবিখনে মনোজ কুমাৰৰ দেশপ্ৰেমমূলক ভূমিকাৰ প্ৰতি তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক প্ৰৱণতা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল । কিংবদন্তী স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ ৰূপত তেওঁৰ চৰিত্ৰটো দৰ্শকৰ সৈতে গভীৰভাৱে প্ৰতিধ্বনিত হৈছিল, যিয়ে তেওঁক ৰাষ্ট্ৰীয় আইকন হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল । চলচ্চিত্ৰখন সমালোচক আৰু জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা ব্যাপকভাৱে প্ৰশংসিত হৈছিল আৰু আনকি তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীয়েও ছবিখনত কুমাৰৰ শক্তিশালী অভিনয়ৰ প্ৰশংসা কৰিছিল ।

৩) গুমনাম (১৯৬৫)

আগাথা ক্ৰীষ্টিৰ 'এণ্ড ডেন ডেয়াৰ উৱেৰ নান’ৰ ওপৰত আধাৰিত এই ছাচপেন্স থ্ৰিলাৰখনত মনোজ কুমাৰক এটা ৰহস্যময় দ্বীপত অচিনাকি মানুহৰ দল এটাৰ মাজত আবদ্ধ হৈ থকা দেখা গৈছিল । তৎক্ষণাত হিট হৈ পৰা ছবিখন এতিয়াও ভাৰতীয় চিনেমাৰ অন্যতম ৰহস্যময় থ্ৰিলাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় ।

৪) উপকাৰ (১৯৬৭)

'ভাৰত কুমাৰ' হিচাপে মৰ্যাদা দৃঢ় কৰা এই ছবিখন ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ জগতৰ এখন গুৰুত্বপূৰ্ণ ছবি । প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীৰ শ্লোগান 'জয় জোৱান জয় কিষাণ'ৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ কুমাৰে কেৱল অভিনয় কৰাই নহয়, এজন নিস্বাৰ্থ কৃষক-সৈনিকৰ শক্তিশালী কাহিনী লিখাৰ লগতে পৰিচালনা কৰিছিল । চলচ্চিত্ৰখনে দ্বিতীয় শ্ৰেষ্ঠ ফিচাৰ চলচ্চিত্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা লাভ কৰে আৰু সৰ্বকালৰ ব্লকবাষ্টাৰ হিচাপে পৰিগণিত হয় ।

৫) পত্থৰ কে সনম (১৯৬৭)

বিশ্বাসঘাতকতা, গোপনীয়তা, আৱেগিক গভীৰতাৰে ভৰা এখন ৰোমাণ্টিক ছবি ৷ এই ছবিখনে অভিনেতা হিচাপে কুমাৰৰ বহুমুখীতা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল । লক্ষ্মীকান্ত-প্যাৰেলালে ৰচনা কৰা স্মৰণীয় ছাউণ্ডট্ৰেকৰ সৈতে পথৰ কে সনম গীতটো এতিয়াও ক্লাছিক হৈ আছে । মনোজ কুমাৰৰ উপৰিও ছবিখনত ৱাহিদা ৰেহমান, মুমতাজ, প্ৰাণ, মেহমুদ, ললিতা পাৱাৰ আৰু অৰুণা ইৰাণীয়েও বিশিষ্ট চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছে ।

৬) পূৰব ঔৰ পশ্চিম (১৯৭০)

সমালোচকৰ দ্বাৰা প্ৰশংসিত এই চলচ্চিত্ৰখনত কুমাৰে ভাৰতৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল, যি এজন স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ পুত্ৰ ৷ ব্ৰিটেইনলৈ গৈ বিদেশৰ ভাৰতীয়সকলৰ মাজত সাংস্কৃতিক অৱক্ষয় দেখি হতবাক হৈ পৰে তেওঁ । তেওঁৰ যাত্ৰাৰ জৰিয়তে ছবিখনে ভাৰতীয় মূল্যবোধৰ সৈতে পশ্চিমীয়া প্ৰভাৱৰ বিপৰীতমুখী ৰূপ দাঙি ধৰিছিল । ভাৰত আৰু বিদেশত এই ছবিখনে বিপুল সফলতা লাভ কৰিছিল, লণ্ডনত ৫০ সপ্তাহতকৈয়ো অধিক সময় চলিছিল আৰু ব্ৰিটেইনত বক্স অফিচৰ অভিলেখ ভংগ কৰিছিল ।

৭) শ্ব’ৰ (১৯৭২)

এক গভীৰ আৱেগিক কাহিনীৰে শ্ব’ৰ ছবিখনে কুমাৰক এজন পিতৃ হিচাপে দেখুৱাইছিল যি তেওঁৰ মূক পুত্ৰক কথা কোৱাবলৈ সংকল্পবদ্ধ আছিল । এই মৰ্মান্তিক ছবিখন আছিল তেওঁৰ অন্যতম উন্নতম প্ৰদৰ্শন ৷ ছবিখনে তেওঁৰ গভীৰ আৱেগিক সংঘাতক চিত্ৰিত কৰাৰ ক্ষমতাক উজ্জ্বল কৰি তুলিছিল । মনোজ কুমাৰে কেৱল ছবিখনত অভিনয় কৰাই নহয়, তেওঁ ছবিখন ৰচনা আৰু পৰিচালনাও কৰিছিল ।

৮) ৰোটী কপড়া ঔৰ মকান (১৯৭৪)

নিবনুৱা সমস্যা, দুৰ্নীতি আৰু মৰ্যাদাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা এই সামাজিক ছবিখনত কুমাৰে পৰিয়ালৰ পোহপাল দিবলৈ সংগ্ৰাম কৰি থকা এজন আদৰ্শবাদী জ্যেষ্ঠ ভাতৃক চিত্ৰিত কৰিছিল । অমিতাভ বচ্চন, শশী কাপুৰ, জীনত আমানকে ধৰি বলিষ্ঠ তাৰকাৰ সৈতে এই ছবিখন ১৯৭৪ চনৰ সৰ্বাধিক উপাৰ্জনকাৰী ছবি আৰু সৰ্বকালৰ ব্লকবাষ্টাৰ আছিল ।

৯) সন্ন্যাসী (১৯৭৫)

পৰিচালক সোহনলাল কানৱাৰৰ সৈতে পুনৰ মিলিত হৈ এই ছবিখনত কুমাৰে বিশ্বাস আৰু বস্তুবাদৰ সৈতে যুঁজি থকা এজন ধৰ্মীয় মনৰ ব্যক্তিৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল । চলচ্চিত্ৰখন এখন ব্লকবাষ্টাৰ আছিল আৰু শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ বাবে তেওঁৰ চতুৰ্থ আৰু অন্তিম ফিল্মফেয়াৰ মনোনয়ন লাভ কৰিছিল ।

১০) ক্ৰান্তি (১৯৮১)

সৰ্বকালৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ দেশপ্ৰেমমূলক হিট, ক্ৰান্তি আছিল ব্ৰিটিছ শাসনৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ সংগ্ৰামৰ এক মহাকাব্যিক কাহিনী । দিলীপ কুমাৰ, হেমা মালিনী আৰু শশী কাপুৰকে ধৰি এক আকৰ্ষণীয় কলা-কুশলীৰ সৈতে ছবিখন বিপ্লৱ আৰু বীৰত্বৰ উপস্থাপন আছিল । ই বক্স অফিচ চাৰ্টত শীৰ্ষস্থান দখল কৰিছিল আৰু ১৯৮০ ৰ দশকৰ আটাইতকৈ সফল চলচ্চিত্ৰ হৈ পৰিছিল ।

মনোজ কুমাৰৰ চলচ্চিত্ৰ যাত্ৰা ভাৰত আৰু ইয়াৰ সংস্কৃতিৰ প্ৰতি তেওঁৰ অটল প্ৰেমৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত আছিল । তেওঁৰ চলচ্চিত্ৰসমূহ কেৱল মনোৰঞ্জনৰ বাবে নহয়, সেইবোৰ আছিল জাতীয়তাবাদ, সামাজিক সমস্যা আৰু মানৱীয় মূল্যবোধৰ বলিষ্ঠ কণ্ঠ । কাহিনী কোৱাৰ সৈতে দেশপ্ৰেমৰ ভাৱ মিশ্ৰণ কৰাৰ তেওঁৰ সামৰ্থ্যই তেওঁক ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰত এক অতুলনীয় ব্যক্তিত্ব হিচাপে গঢ়ি তুলিছিল ।

লগতে পঢ়ক : মনোজ কুমাৰৰ মৃত্যু: ৰাজনীতিৰ পৰা বিনোদন জগতলৈ বৈছে শোকৰ বন্যা