নতুন দিল্লী : বাণিজ্য মন্ত্ৰণালয়ে শুকুৰবাৰে জাহাজ লাইন, ৰপ্তানিকাৰক, কণ্টেইনাৰ ফাৰ্ম আৰু অন্যান্য বিভাগকে ধৰি অংশীদাৰসকলক সাক্ষাৎ কৰি ভাৰতৰ বহিঃবাণিজ্যত ইৰাণ-ইজৰাইল সংঘাতৰ প্ৰভাৱৰ মূল্যায়ন আৰু আনুষংগিক সমস্যাসমূহৰ সমাধান কৰিব বুলি এজন বিষয়াই জনায় । এই বৈঠকত বাণিজ্য সচিব সুনীল বাৰ্থৱালেয়ে সভাপতিত্ব কৰিব বুলি উদ্যোগ বিষয়াগৰাকীয়ে জানিবলৈ দিয়ে ।
"বৈঠকখন আজি আছে । আমি পণ্য পৰিবহণ মূল্যৰ সৈতে জড়িত বিষয় উত্থাপন কৰিম ।" বিষয়াগৰাকীয়ে কয় । ইয়াৰ পূৰ্বে বাৰ্থৱালে উল্লেখ কৰিছিল যে ভাৰতে পৰিস্থিতিৰ ওপৰত তীক্ষ্ণ দৃষ্টি ৰাখিছে ।
ৰপ্তানিকাৰকসকলে কয় যে যুদ্ধখন আৰু অধিক তীব্ৰতৰ হ’লে বিশ্ব বাণিজ্যত প্ৰভাৱ পৰিব আৰু বিমান আৰু সাগৰীয় দুয়োটা পণ্য পৰিবহণৰ মূল্য বৃদ্ধিৰ দিশে ঠেলি দিব । এই সংঘাতৰ ফলত হৰমুজ জলদ্বীপ আৰু লোহিত সাগৰৰ পৰা বাণিজ্য জাহাজৰ চলাচলত প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে বুলি তেওঁলোকে আশংকা প্ৰকাশ কৰিছে । ভাৰতৰ প্ৰায় দুই তৃতীয়াংশ খাৰুৱা তেল আৰু এল এন জি আমদানিৰ আধা অংশ হৰমুজ জলদ্বীপৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায়, যিটো এতিয়া ইৰাণে বন্ধ কৰাৰ ভাবুকি দিছে ।
আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই সংকীৰ্ণ জলপথটো মাত্ৰ ২১ মাইল বহল । এই সংকীৰ্ণ জলপথটোৱে বিশ্বৰ তেল বাণিজ্যৰ প্ৰায় পঞ্চমাংশ পৰিচালনা কৰে আৰু ভাৰতৰ বাবে ই অপৰিহাৰ্য । কিয়নো ভাৰতৰ শক্তিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ৮০ শতাংশতকৈ অধিক আমদানিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল ।
থিংক টেংক জি টি আৰ আইৰ মতে, হৰমুজ জলদ্বীপত যিকোনো বন্ধ বা সামৰিক বিঘিনি ঘটিলে তেলৰ মূল্য, জাহাজ চলোৱাৰ খৰচ আৰু বীমাৰ প্ৰিমিয়াম তীব্ৰভাৱে বৃদ্ধি পাব, যাৰ ফলত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ সূচনা হ’ব, টকাৰ ওপৰত হেঁচা পৰিব, ভাৰতৰ বিত্তীয় ব্যৱস্থাপনা জটিল হ’ব ।
ইফালে, ১৪-১৫ জুনত ইজৰাইলৰ হুথি সামৰিক নেতৃত্বৰ ওপৰত য়েমেনত কৰা আক্ৰমণে লোহিত সাগৰ অঞ্চলতো উত্তেজনা বৃদ্ধি কৰিছে, য’ত হুথি বাহিনীয়ে ইতিমধ্যে বাণিজ্যিক জাহাজৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলাইছে । ভাৰতৰ বাবে ই আন এক গুৰুতৰ বিপদৰ সৃষ্টি কৰিছে । ইউৰোপ, উত্তৰ আফ্ৰিকা আৰু আমেৰিকাৰ পূব উপকূললৈ ভাৰতৰ পশ্চিমমুখী ৰপ্তানিৰ প্ৰায় ৩০ শতাংশই বাব-এল-মাণ্ডেব জলদ্বীপৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰে, যিটো এতিয়া অধিক ব্যাঘাতৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে বুলি জি টি আৰ আয়ে প্ৰকাশ কৰিছে ।
২০২৩ চনৰ ৭ অক্টোবৰত ইজৰাইলৰ ওপৰত আক্ৰমণৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা বৰ্তমানৰ সংঘাতৰ ফলত বাণিজ্যিক জাহাজত হুথি বিদ্ৰোহীয়ে কৰা আক্ৰমণৰ বাবে লোহিত সাগৰৰ পথৰ মাজেৰে পণ্যৰ আহ-যাহ বন্ধ হৈ পৰিছিল । বিদ্ৰোহীসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণ কৰি আমেৰিকাই হস্তক্ষেপ কৰাৰ পিছত বাণিজ্যিক জাহাজত গুলীচালনা বন্ধ হৈ পৰে ।
যোৱা বছৰ লোহিত সাগৰ আৰু ভূমধ্য সাগৰক ভাৰত মহাসাগৰৰ সৈতে সংযোগ কৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ জাহাজ পথ বাব-এল-মাণ্ডেব জলদ্বীপৰ আশেপাশে য়েমেনৰ হুথি সন্ত্ৰাসবাদীৰ আক্ৰমণৰ বাবে পৰিস্থিতি অধিক তীব্ৰতৰ হৈ পৰিছিল ।
ইউৰোপৰ সৈতে ভাৰতৰ প্ৰায় ৮০ শতাংশ ব্যৱসায়িক সামগ্ৰী লোহিত সাগৰৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায় আৰু আমেৰিকাৰ সৈতে যথেষ্ট বাণিজ্যয়ো এই পথ গ্ৰহণ কৰে । এই দুয়োটা ভৌগোলিক অৱস্থান দেশৰ মুঠ ৰপ্তানিৰ ৩৪ শতাংশ । বিশ্বৰ ৩০ শতাংশ কণ্টেইনাৰ যাতায়াত আৰু বিশ্বৰ ১২ শতাংশ বাণিজ্যৰ বাবে লোহিত সাগৰীয় জলদ্বীপ অতি প্ৰয়োজনীয় ।
ইজৰাইললৈ ভাৰতৰ ৰপ্তানি ২০২৩-২৪ চনত ৪.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ পৰা ২০২৪-২৫ চনত ২.১ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰলৈ তীব্ৰভাৱে হ্ৰাস পাইছে । ইজৰাইলৰ পৰা আমদানি ২০২৩-২৪ চনত ২.০ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ পৰা যোৱা বিত্তীয় বৰ্ষত ১.৬ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰলৈ হ্ৰাস পাইছে ।
একেদৰে ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ লগতে ২০২৩-২৪ বৰ্ষতো একে স্তৰত থকা ১.৪ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ ইৰাণলৈ ৰপ্তানিও ক্ষতিগ্ৰস্ত হ’ব পাৰে । ইৰাণৰ পৰা ভাৰতৰ আমদানি ২০২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত ৪৪১ মিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ আছিল, যিটো পূৰ্বৰ বছৰত ৬২৫ মিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ আছিল । আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে উচ্চ শুল্ক ঘোষণা কৰাৰ পিছত বিশ্ব বাণিজ্যৰ ওপৰত যি হেঁচা পৰিছিল, এই সংঘাতৰ ফলত তাৰ হেঁচা আৰু অধিক হ'ব ।
শুল্ক যুদ্ধৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থাই ইতিমধ্যে জনাইছে যে ২০২৫ চনত বিশ্ব বাণিজ্য ০.২ শতাংশ হ্ৰাস পাব, যিটো পূৰ্বে ২.৭ শতাংশ সম্প্ৰসাৰণৰ প্ৰক্ষেপণ কৰা হৈছিল । ভাৰতৰ সামগ্ৰিক ৰপ্তানি বছৰৰ পিছত বছৰ ধৰি ৬ শতাংশ বৃদ্ধি পাই ২০২৪-২৫ চনত ৮২৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰত উপনীত হৈছিল ।
