কুমাৰী ছোৱালীক হোলীৰ ৰং লগালে দিব লাগিব পত্নীৰ মৰ্যাদা !

ৰাঁচী: দেশজুৰি আৰম্ভ হৈছে হোলী উৎসৱৰ ৰং-ৰহইচ ৷ কোনো কোনো ঠাইত ১৪ মাৰ্চত আৰু কোনো কোনো ঠাইত ১৫ মাৰ্চত উদযাপন কৰা হ’ব হোলী ৷ মুঠৰ ওপৰত তুংগত চলিছে হোলী উদযাপনৰ প্ৰস্তুতি ৷

হোলী বা ফাকুৱা উপলক্ষে বজাৰত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ফিচকাৰী, বনৌষধিৰ ৰঙেৰে প্ৰস্তুত কৰা ফাকুৱা আৰু ভিন্নৰঙী মাস্ক উভৈনদী হৈ পৰিছে ৷ ইয়াৰ বাহিৰেও ঝাৰখণ্ডৰ সান্থলী জনজাতীয় সমাজত বাহা পৰ্ব আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে হোলী খেলৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায় আৰম্ভ হৈছে ৷

তাৎপৰ্যপূৰ্ণ কথাটো হ’ল যে, তেওঁলোকে ৰঙৰ সলনি মাথো পানীৰেহে হোলী খেলে ৷ তেনেক্ষেত্ৰত এজন যুৱকে এগৰাকী কুমাৰী ছোৱালীৰ সৈতে হোলী খেলিবলৈ সাহস কৰিব পাৰিবনে ?

সান্থলীসকলে ৰঙেৰে কিয় হোলী নেখেলে ?

ড৹ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সান্থলী ভাষাৰ সহকাৰী অধ্যাপক দুমণি মই মুৰ্মুৱে এই সন্দৰ্ভত কয়, "কুমাৰী ছোৱালীৰ কপালত ইটাৰ পৰা ওলোৱা ধূলি লাগিলেও ইয়াক সেন্দুৰ বুলি গণ্য কৰা হয় । একেদৰে ফাকুৱাৰ ৰঙা ৰং প্ৰয়োগ কৰিলেও তাক সেন্দুৰ হিচাপেহে গণ্য কৰা যায় । সেয়েহে তেওঁলোকৰ সমাজত হোলী কেৱল পানীৰে খেলা হয় ।"

কাৰণ পানীত প্ৰতিটো ৰং থাকে । আন এক বিশেষ কথা হ’ল যে হাস্যমধুৰ সম্পৰ্কবোৰতহে পানীৰে হোলী খেলা হয় । উদাহৰণস্বৰূপে- ভিনিহিয়েক-খুলশালীৰ মাজত, বৌয়েক-দেওৰেকৰ মাজত আৰু স্বামী-স্ত্ৰীৰ মাজতহে হোলী উদযাপন কৰা হয় । সান্থলী সমাজত ভাতৃ-ভগ্নীৰ মাজতো পানীৰ হোলী খেলা নহয় ।

হাস্যমধুৰ সম্পৰ্কবোৰৰ মাজতহে পানীৰ হোলী খেলা হয়

যিবোৰ সম্পৰ্কত ধেমালি থাকে, সেইবোৰৰ লগতহে পানীৰে হোলী খেলিব পাৰি । যদি কোনো যুৱকে কুমাৰী ছোৱালীৰ ওপৰত ৰং প্ৰয়োগ কৰে, তেন্তে সেই ছোৱালীজনীক গাওঁসভাই যুৱকজনৰ সৈতে বিয়া কৰাই দিয়ে ।

যদি ছোৱালীজনীয়ে বিয়াৰ প্ৰস্তাৱ গ্ৰহণ নকৰে, তেন্তে ছোৱালীজনীৰ পৰিয়ালে যুৱকজনৰ ঘৰৰ ম’হ, ছাগলী বা পথাৰখনক প্ৰেমৰ অপৰাধৰ শাস্তি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে ৷ যেতিয়ালৈকে যুৱতীগৰাকী আন কাৰোবাৰ লগত বিয়া নহয়, তেতিয়ালৈকে এই নিয়ম বাহাল থাকে ।

সমগ্ৰ দেশতে য’তেই সন্থালী সম্প্ৰদায়ৰ লোক আছে, তাতেই এই পৰম্পৰা চলি আছে । কিন্তু সময়ৰ লগে লগে চহৰ অঞ্চলৰ এই নিয়ম সলনি হৈছে । কাৰণ সময়ৰ লগে লগে চহৰৰ সামাজিক তন্ত্ৰ সলনি হৈছে ।

বাহা পৰ্বৰ পৰা পানীৰ হোলী আৰম্ভ

সহকাৰী অধ্যাপক দুমণি মা মুৰ্মুৱে কয় যে, ফাগুন মাহৰ চন্দ্ৰ দৰ্শনৰ পঞ্চম দিনৰ পৰা বাহা পৰ্ব আৰম্ভ হয় । এই উৎসৱটো গোটেই ফাগুন মাহটো পালন কৰা হয় । জাহেৰ (সন্থালী সম্প্ৰদায়ৰ পূজাস্থলী) ত নতুন ফুল আৰু নতুন ফল পূজা কৰা হয় ।

কাৰণ ইষ্ট দেৱতাক উৎসৰ্গা নকৰাকৈ নতুন ফল-মূল সেৱন নিষিদ্ধ । এই পূজাৰ সময়ত পৰিয়ালৰ সকলো সদস্যই একে ঠাইতে গোট খায় । এই কাৰণেই প্ৰতিখন গাঁৱতে বিভিন্ন তাৰিখত বাহা উৎসৱ পালন কৰা হয় ।

বাহা উৎসৱ প্ৰকৃতিৰ সৈতে সম্প্ৰীতি ৰক্ষা আৰু ঐক্যৰ প্ৰতীক

বাহা উৎসৱৰ প্ৰথম দিনাই জাহেৰ (পূজাস্থলী) পৰিষ্কাৰ কৰা হয় । তাৰপিছত আত্মশুদ্ধি কৰা হয় ৷ দ্বিতীয় দিনা জাহেৰত পূজা হয় । তৃতীয় দিনা দেৱ-দেৱীৰ লগত জড়িত অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ লৈ ‘আতু চেন্দৰা’ ত গাঁৱৰ লোকসকল ওলাই আহে । বিশেষ কথাটো হ’ল এই দিনটোত গাঁৱৰ সীমাৰ ভিতৰতে চিকাৰ কৰিবলগা হয় ।

চিকাৰৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে, কোনো প্ৰাণীক হত্যা কৰাটো প্ৰয়োজনীয় । সহকাৰী অধ্যাপক দুমণি মই মুৰ্মুৱে কয় যে, জনজাতীয় সমাজৰ লোকে কেৱল চিকাৰেই কৰে বুলি ভুল ধাৰণাৰ সৃষ্টি হৈ আহিছে ।

কিন্তু সত্য কথাটো হ’ল আতু চেন্দৰাৰ সময়ত যদি কোনো জন্তু ঘেৰাও কৰাৰ পিছত আক্ৰমণৰ পৰা বাচি যায়, তেন্তে তাক পুনৰ আক্ৰমণ কৰা নহয় ।

মুঠৰ ওপৰত পানীৰে খেলা হোলীৰ জৰিয়তে পাৰস্পৰিক সম্পৰ্ক সুদৃঢ় কৰা হয় । মানুহ আৰু প্ৰকৃতিৰ মাজত সমন্বয় বজাই ৰখা হয় । আতু চেন্দৰাৰ জৰিয়তে গাঁওখনত ঐক্য প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয় । সেইবাবেই সান্থলী সম্প্ৰদায়ৰ ‘‘পানী হোলী’’ আটাইতকৈ অনন্য, য’ত পবিত্ৰতা আছে ।

লগতে পঢ়ক: ফুলৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা হোলীৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বজাৰত চাহিদা বৃদ্ধি - BHARATPUR SWARG GULAL FOR HOLI