ETV Bharat / bharat

কুকুৰাৰ আৱৰ্জনাৰ পৰা সমৃদ্ধিলৈ: এগৰাকী অৱসৰপ্ৰাপ্ত অধ্যাপকৰ আদৰ্শনীয় কৰ্ম - VEDULA VENKATALAKSHMI

বৈজ্ঞানিক উদ্ভাৱনে পাৰিৱেশিক প্ৰত্যাহ্বানক এক বহনক্ষম উদ্যোগলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিব পৰাৰ এক উদাহৰণ হৈছে তেওঁৰ এই যাত্ৰা ।

Vedula Venkatalakshmi
ভেদুলা ভেংকটলক্ষ্মী (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : April 9, 2025 at 2:59 PM IST

4 Min Read

তিৰুপতি: বেছিভাগ পৰিয়ালৰ পাকঘৰতেই দেওবাৰৰ দিনটোত মুৰ্গীৰ মাংসৰ ব্যঞ্জন থাকে । অৱশ্যে প্ৰায়ে উপেক্ষা কৰা এটা সমস্যা হৈছে কুকুৰাৰ আৱৰ্জনাৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক প্ৰভাৱ । বিশেষকৈ হৈছে কুকুৰাৰ দানা, যাক পচিবলৈ বহু বছৰ সময় লাগে । কিন্তু এই ক্ৰমবৰ্ধিত সমস্যাৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ দৃঢ় সংকল্পবদ্ধ শ্ৰী পদ্মাৱতী মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত অধ্যাপক ভেদুলা ভেংকটলক্ষ্মী । তেওঁ এই সমস্যাৰ কেৱল এক বহনক্ষম সমাধান বিচাৰি উলিওৱাই নহয়, ইয়াক এক সফল উদ্যোগলৈও পৰিণত কৰিছে ।

কুকুৰাৰ দানাৰ আৱৰ্জনা সংকট

"বিশ্বজুৰি প্ৰতি সপ্তাহত শ শ কোটি টন মুৰ্গীৰ আৱৰ্জনা উৎপন্ন হয় । মুৰ্গী উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ ভিতৰত ভাৰতৰ স্থান হৈছে পঞ্চম । আমাৰ দেশত মুৰ্গীৰ দানাবোৰ হয় পোৰা হয়, নহ'লে পুতি থোৱা হয় বা পুখুৰীত পেলাই দিয়া হয় । এই সকলোবোৰে পৰিৱেশৰ ক্ষতি কৰে । যিহেতু দানাৰ 90% পৰিমাণ হৈছে কেৰাটিন প্ৰ'টিন, সেইবোৰ বহু বছৰ ধৰি পচি নাযায় ।" ভেংকটলক্ষ্মীয়ে উল্লেখ কৰে ।

এইবোৰৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ তেওঁ আঠ বছৰ পূৰ্বে তিৰুপতিৰ পদ্মাৱতী মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ত গৱেষণা আৰম্ভ কৰিছিল । ইয়াৰ লক্ষ্য আছিল পৰিৱেশ-অনুকূল উপায়েৰে কুকুৰাৰ দানাবোৰ ভাঙি গুড়ি কৰি পেলোৱা ।

বেক্টেৰিয়াৰ সৈতে সফলতা

কুকুৰাৰ দানা নোহোৱা কৰিব পৰা বেক্টেৰিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি তেওঁ তিৰুপতিৰ চৌপাশে থকা কুকুৰা ফাৰ্মৰ ওচৰৰ মাটিৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰিছিল । কঠোৰ পৰীক্ষাৰ অন্তত তেওঁ বেচিলাছ প্ৰজাতিৰ এক বেক্টেৰিয়া চিনাক্ত কৰে, যিয়ে মাত্ৰ পাঁচ দিনৰ ভিতৰত দানাক পাউডাৰলৈ ৰূপান্তৰ কৰিব পাৰে ।

"এমিনো এচিড আৰু পেপটাইডসমৃদ্ধ এই দানা পাউডাৰটো নিয়মীয়া খাদ্যৰ আধা মূল্যত মাছ আৰু কুকুৰাৰ খাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি ।" তেওঁ গৌৰৱেৰে কয় । তেওঁৰ এই সফলতাই কেৱল পেটেণ্টৰ দিশে লৈ যোৱাই নহয়, সম্ভাৱনাৰ নতুন দুৱাৰো মুকলি কৰিছে । তেওঁ পচা দানাৰ পৰা উচ্চ নাইট্ৰ'জেন সামগ্ৰীৰ সৈতে জৈৱিক সাৰ উৎপাদনৰ বাবে আৰু দুটা পেটেণ্ট লাভ কৰিছে ।

দানা বিভংগনৰ সময়ত ওলোৱা কেৰাটিনেজ এনজাইমৰ আৱিষ্কাৰ চামৰা আৰু ফাৰ্মাচিউটিকেল উদ্যোগত অধিক প্ৰয়োগ আছে । "কেৰাটিনেজ এনজাইম সংগ্ৰহৰ বাবে আমাৰ প্ৰটোটাইপ সফল হৈছিল আৰু ই প্ৰিমিয়াম মানৰ ।" তেওঁ উল্লেখ কৰে ।

পৰীক্ষাগাৰৰ পৰা উদ্যোগলৈ

শৈক্ষিক ভূমিকাৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণৰ পিছত ভেংকটলক্ষ্মীয়ে তেওঁৰ উদ্ভাৱনবোৰ বাণিজ্যিকীকৰণ কৰিবলৈ শ্ৰী ধাৰানী এগ্ৰোটেক প্ৰতিষ্ঠা কৰে । হায়দৰাবাদ আৰু তিৰুপতিৰ গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ সৈতে তেওঁ কুকুৰাৰ আৱৰ্জনাৰ বহনক্ষম ব্যৱহাৰৰ বাবে আৰু অধিক সম্ভাৱনা অন্বেষণ কৰাৰ প্ৰচেষ্টা অব্যাহত ৰাখিছে ।

বিজ্ঞান আৰু সফলতাৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত

বিগত বছৰবোৰত ভেংকটলক্ষ্মীয়ে দহটা গৱেষণা প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰিছে । ইয়াৰ বাবে বৈজ্ঞানিক আৰু ঔদ্যোগিক গৱেষণা বিভাগ (ডি এছ আই আৰ), বি আই আৰ এ চি, এছ আই বি আৰ আই আৰু জৈৱ প্ৰযুক্তি ইগনিশ্বন গ্ৰাণ্টৰ দৰে সংস্থাৰ পৰা প্ৰায় 2 কোটি টকা পুঁজি লাভ কৰিছে । তেওঁ ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত ১০০ খনতকৈও অধিক গৱেষণা-পত্ৰ প্ৰকাশ কৰিছে আৰু ২০২২ চনত বি আই আৰ এ চিৰ দ্বাৰা '৭৫ বায়'টেক মহিলা উদ্যোগী' হিচাপে সন্মানিত হৈছিল ।

বৈজ্ঞানিক উদ্ভাৱনে কেনেকৈ এক পাৰিৱেশিক প্ৰত্যাহ্বানক বহনক্ষম উদ্যোগৰ সুযোগলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিব পাৰে তাৰ এক সুউজ্জ্বল উদাহৰণ হৈছে তেওঁৰ এই যাত্ৰা ।

লগতে পঢ়ক :ক'ত নিৰ্মাণ হ'ব দেশৰ সৰ্ববৃহৎ ফলৰ বজাৰ ? - LARGEST FRUIT MARKET IN INDIA
লগতে পঢ়ক :"আৰোগ্যম পৰম ভাগ্যম": বিশ্ব স্বাস্থ্য দিৱসত সুস্থতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ - WORLD HEALTH DAY 2025

তিৰুপতি: বেছিভাগ পৰিয়ালৰ পাকঘৰতেই দেওবাৰৰ দিনটোত মুৰ্গীৰ মাংসৰ ব্যঞ্জন থাকে । অৱশ্যে প্ৰায়ে উপেক্ষা কৰা এটা সমস্যা হৈছে কুকুৰাৰ আৱৰ্জনাৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক প্ৰভাৱ । বিশেষকৈ হৈছে কুকুৰাৰ দানা, যাক পচিবলৈ বহু বছৰ সময় লাগে । কিন্তু এই ক্ৰমবৰ্ধিত সমস্যাৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ দৃঢ় সংকল্পবদ্ধ শ্ৰী পদ্মাৱতী মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত অধ্যাপক ভেদুলা ভেংকটলক্ষ্মী । তেওঁ এই সমস্যাৰ কেৱল এক বহনক্ষম সমাধান বিচাৰি উলিওৱাই নহয়, ইয়াক এক সফল উদ্যোগলৈও পৰিণত কৰিছে ।

কুকুৰাৰ দানাৰ আৱৰ্জনা সংকট

"বিশ্বজুৰি প্ৰতি সপ্তাহত শ শ কোটি টন মুৰ্গীৰ আৱৰ্জনা উৎপন্ন হয় । মুৰ্গী উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ ভিতৰত ভাৰতৰ স্থান হৈছে পঞ্চম । আমাৰ দেশত মুৰ্গীৰ দানাবোৰ হয় পোৰা হয়, নহ'লে পুতি থোৱা হয় বা পুখুৰীত পেলাই দিয়া হয় । এই সকলোবোৰে পৰিৱেশৰ ক্ষতি কৰে । যিহেতু দানাৰ 90% পৰিমাণ হৈছে কেৰাটিন প্ৰ'টিন, সেইবোৰ বহু বছৰ ধৰি পচি নাযায় ।" ভেংকটলক্ষ্মীয়ে উল্লেখ কৰে ।

এইবোৰৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ তেওঁ আঠ বছৰ পূৰ্বে তিৰুপতিৰ পদ্মাৱতী মহিলা বিশ্ববিদ্যালয়ত গৱেষণা আৰম্ভ কৰিছিল । ইয়াৰ লক্ষ্য আছিল পৰিৱেশ-অনুকূল উপায়েৰে কুকুৰাৰ দানাবোৰ ভাঙি গুড়ি কৰি পেলোৱা ।

বেক্টেৰিয়াৰ সৈতে সফলতা

কুকুৰাৰ দানা নোহোৱা কৰিব পৰা বেক্টেৰিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি তেওঁ তিৰুপতিৰ চৌপাশে থকা কুকুৰা ফাৰ্মৰ ওচৰৰ মাটিৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰিছিল । কঠোৰ পৰীক্ষাৰ অন্তত তেওঁ বেচিলাছ প্ৰজাতিৰ এক বেক্টেৰিয়া চিনাক্ত কৰে, যিয়ে মাত্ৰ পাঁচ দিনৰ ভিতৰত দানাক পাউডাৰলৈ ৰূপান্তৰ কৰিব পাৰে ।

"এমিনো এচিড আৰু পেপটাইডসমৃদ্ধ এই দানা পাউডাৰটো নিয়মীয়া খাদ্যৰ আধা মূল্যত মাছ আৰু কুকুৰাৰ খাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি ।" তেওঁ গৌৰৱেৰে কয় । তেওঁৰ এই সফলতাই কেৱল পেটেণ্টৰ দিশে লৈ যোৱাই নহয়, সম্ভাৱনাৰ নতুন দুৱাৰো মুকলি কৰিছে । তেওঁ পচা দানাৰ পৰা উচ্চ নাইট্ৰ'জেন সামগ্ৰীৰ সৈতে জৈৱিক সাৰ উৎপাদনৰ বাবে আৰু দুটা পেটেণ্ট লাভ কৰিছে ।

দানা বিভংগনৰ সময়ত ওলোৱা কেৰাটিনেজ এনজাইমৰ আৱিষ্কাৰ চামৰা আৰু ফাৰ্মাচিউটিকেল উদ্যোগত অধিক প্ৰয়োগ আছে । "কেৰাটিনেজ এনজাইম সংগ্ৰহৰ বাবে আমাৰ প্ৰটোটাইপ সফল হৈছিল আৰু ই প্ৰিমিয়াম মানৰ ।" তেওঁ উল্লেখ কৰে ।

পৰীক্ষাগাৰৰ পৰা উদ্যোগলৈ

শৈক্ষিক ভূমিকাৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণৰ পিছত ভেংকটলক্ষ্মীয়ে তেওঁৰ উদ্ভাৱনবোৰ বাণিজ্যিকীকৰণ কৰিবলৈ শ্ৰী ধাৰানী এগ্ৰোটেক প্ৰতিষ্ঠা কৰে । হায়দৰাবাদ আৰু তিৰুপতিৰ গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ সৈতে তেওঁ কুকুৰাৰ আৱৰ্জনাৰ বহনক্ষম ব্যৱহাৰৰ বাবে আৰু অধিক সম্ভাৱনা অন্বেষণ কৰাৰ প্ৰচেষ্টা অব্যাহত ৰাখিছে ।

বিজ্ঞান আৰু সফলতাৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত

বিগত বছৰবোৰত ভেংকটলক্ষ্মীয়ে দহটা গৱেষণা প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰিছে । ইয়াৰ বাবে বৈজ্ঞানিক আৰু ঔদ্যোগিক গৱেষণা বিভাগ (ডি এছ আই আৰ), বি আই আৰ এ চি, এছ আই বি আৰ আই আৰু জৈৱ প্ৰযুক্তি ইগনিশ্বন গ্ৰাণ্টৰ দৰে সংস্থাৰ পৰা প্ৰায় 2 কোটি টকা পুঁজি লাভ কৰিছে । তেওঁ ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত ১০০ খনতকৈও অধিক গৱেষণা-পত্ৰ প্ৰকাশ কৰিছে আৰু ২০২২ চনত বি আই আৰ এ চিৰ দ্বাৰা '৭৫ বায়'টেক মহিলা উদ্যোগী' হিচাপে সন্মানিত হৈছিল ।

বৈজ্ঞানিক উদ্ভাৱনে কেনেকৈ এক পাৰিৱেশিক প্ৰত্যাহ্বানক বহনক্ষম উদ্যোগৰ সুযোগলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিব পাৰে তাৰ এক সুউজ্জ্বল উদাহৰণ হৈছে তেওঁৰ এই যাত্ৰা ।

লগতে পঢ়ক :ক'ত নিৰ্মাণ হ'ব দেশৰ সৰ্ববৃহৎ ফলৰ বজাৰ ? - LARGEST FRUIT MARKET IN INDIA
লগতে পঢ়ক :"আৰোগ্যম পৰম ভাগ্যম": বিশ্ব স্বাস্থ্য দিৱসত সুস্থতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ - WORLD HEALTH DAY 2025
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.